chitíre , vrb Definition
fàere chitu, a paris, chistionandho de cosas dépias, o de pérdias, de ofesas e àteras diferéntzias deasi (prnl. cuntentare, abbarrare cuntentos de calecuna cosa)
Synonyms e antonyms
achitare 2,
pacare
/
chidare,
ischitare
/
cumprire
/
iscontai
Idioms
csn:
za ndhe la chitis! = gei mi dha pagas!; c. su pecadu = iscontare
Sentences
faghiat peniténtzias e pregaiat pro chitire su pecadu ◊ mi at ofesu ma za mi so chitidu! ◊ mi so chitidu de cantu aio pérdidu ◊ pentzaia ca funt bénnidos pro mi chitire su dépidu e fut po dhu crèschere! ◊ bis fatzo chitire su male chi ant fatu!◊ chie pecat oe chitit cras!
2.
cheriant pienare sas badhes de fiores pro ndhe chitire su tempus frundhidu ◊ fémina, pro chitire de trigu sa meaza lassaisti sas criaduras solas ◊ oje puru chitint galu sa chida chei sos mudrecos sos frores, sos ómines de preda! ◊ in su palcu sos poetes si podent chitire de calchi banzu retzidu
3.
pro chitire unu votu fit tucadu su cras manzanu a Santa Margaida
Etymon
srd.
Translations
French
se remettre d'une perte,
regagner
English
to get even
Spanish
solventar
Italian
pareggiare,
rifarsi,
scontare
German
begleichen,
sich rächen,
abzahlen.
feleòga , nf Definition
foressia de fele
Scientific Terminology
mld
Translations
French
perte de bile
English
bale leak
Spanish
pérdida de bilis
Italian
colerragìa
German
Gallenfluß.
isfródhiu , nm Definition
su isfodhiare, su pèrdere sulu, bentu
Synonyms e antonyms
| ctr.
suladura
Etymon
srd.
Translations
French
perte,
échappement
English
venting
Spanish
resuello
Italian
sfiataménto
German
Auströmen.
példua , nf: pérdua Definition
su pèrdere o fintzes perdimentare cosa
Synonyms e antonyms
ispéldua,
pérdia
/
cdh. pàldua
| ctr.
balanzu,
benefíssiu,
conchista,
profetu
Sentences
penso chi sias penetida de sa példua e dannu chi as àpidu ◊ su tempus, chi riparat o addulchit totu sas àteras példuas, est su solu bene chi una bolta példidu piús no si riparat ◊ cun pérdua de onore e graves dannos
2.
a l'ispizolare a leputzedhu, sa patata, bi at pérdua meda ◊ a fàghere gai bi at pérdua manna: est prus su chi frundhis chi no su chi conchistas
Etymon
ctl.
perdua
Translations
French
perte,
gaspillage
English
waste,
loss
Spanish
pérdida,
derroche,
despilfarro
Italian
pèrdita,
sprèco
German
Verlust,
Verschwendung.
pérdia , nf: pérdida Definition
su andhare male o bènnere mancu de sa cosa chentza ndhe bogare nudha, chentza lúcuru; morte de una persona istimada; cosa istidhigandho (de istrégiu), fintzes essindho o calandho de sa carena
Synonyms e antonyms
pedrimentu,
példua
| ctr.
bínchida,
lucru,
profetu
Idioms
csn:
betaresila a p. = no ndi fai contu, de una cosa o chistioni, lassai a pèrdiri, fai finta de nudha; donai o tènniri una cosa a mesu p. e a mesu gualàngiu = a mesapare, a cumone; pérdidas biancas = zenia de cosa bianca chi essit pro maladia in sa natura de sa fémina
2.
lassadu mi as in mesu de s'angustia, de carignos brivadu e de cunsizos, pro chi a fundhu gustera sos fastizos de sa pérdida tua, mamma mia! ◊ de sa pérdida fata in tristu càntigu isfogat su dolu
4.
e si ti ant allimbadu betadila a pérdida!
Etymon
srd.
Translations
French
perte
English
loss
Spanish
pérdida
Italian
pèrdita
German
Verlust.