Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

illaizàre , vrb Definition ispainare, istèrrere, portare, andhare aifatu de su logu, in tantos logos Synonyms e antonyms ispadhiciare, ispaghinare, ispàlghere, ispaltzighinare, isparcinare, isparminare, isprabinare | ctr. collire, recògliere Sentences ndhe ant a ischire meda, issos, cantos ndhe amus illaizadu de custos libbrighedhos! (Z.F.Pintore) Etymon srd. Translations French s'élargir, se répandre English to spread (out) Spanish extenderse, difundirse Italian allargarsi, diffóndersi German sich verbreiten.

iscassetàre , vrb Definition nàrrere chentza bisóngiu sa cosa chi s'ischit a chie o candho no si depet Synonyms e antonyms iscobiare, lendhare / atrogare Etymon srd. Translations French rapporter, répandre English to blab Spanish cantar la gallina, contar Italian spifferare, vuotare il sacco German ausplaudern.

ispaghinàre , vrb: ispagnai, ispainai, ispainare, ispaniai, ispaniare, isprainare, spagnai Definition pigare e betare o pònnere ispratu a ispergiadura, ispainau peri su logu; isterrigorzare, pònnere crocau totu istérriu Synonyms e antonyms illaizare, isciudrare, ispàlghere, isparcinare, isparminare, isprabinare / isterrighinare, isterrinai | ctr. ammuntonae, collire Sentences a su fenúciu a pizu si ghetat unu pacu de sufrissu vene ispaghinau e un’ispiugherada de casu ◊ Bidhanoavorru est diventada famosa po sa cultura chi arrennescit a ispaniai ◊ s'ispagnat su concimi ◊ ossus ispainaus a ingíriu de su foghidoni ◊ isciú sa pudha, chi m'ispànias sa palla!◊ est ispaghinendhe sa chisina 2. sa gatu est ispaghinàndhesi in terra 3. sas crapas sont ispainatas in sas ripas de su monte Etymon ltn. *expaginare Translations French étendre, répandre English to spread Spanish esparcir, derramar Italian spàndere, spàrgere, diffóndere German ausstreuen, verbreiten.

ispàlghere , vrb: ispàrgere, ispàrghere, ispàrgiri, ispràgere, ispràghere, ispraghi, ispraxi, spàrgiri Definition pònnere, portare, betare peri su logu, atesu de pare, nau pruschetotu de cosa ammuntonada o meda; pònnere istérriu, ispratu, istirau, su si apèrrere de is frores / pps. ispaltu, ispartu Synonyms e antonyms ispabarare, ispaghinare, isparcinare, istèrrere, sparri | ctr. ammuntonai, atuturae, collire Sentences mi apo ispartu sos pannos ◊ dhoi at tupas de arrú po ispraxi s'arrobba ◊ sas berbeghes s'isparghent paschindhe ◊ isparghídebbos chirchendhe cosa pro aggurgare prus logu! ◊ su sonu de su ferru de su tàgiu s'ispraghet in totue ◊ ant ispartu sa zara in s'istrada ◊ si funt ispràxius cantendi e badhendi 2. no b'isparghet prus frore in sa pastera Etymon ltn. spargere Translations French répandre English to spread Spanish esparcir Italian spàrgere German ausstreuen.

isparcinàre , vrb: isparsinai, isparsinare, ispartinai, ispartinare, ispartzinai, ispartzinare, ispracinai, sparsinai Definition istèrrere, betare o ispainare peri su logu, in diversas partes, nau pruschetotu de cosa ammuntonada, istesiare de pare in su logu comente faet su bestiàmene paschendho Synonyms e antonyms illaizare, ispadhiciare, ispàlghere, ispaltzighinare, isparminare, isprabinare, spampasullai, spartilliai | ctr. ammuntonae Sentences sos istedhos sunt totu ispartzinados in s'aera ◊ comente est coladu mi che at ispartinadu s'arga ammuntonada ◊ mi ant postu a ispartinare zara in s'istrada ◊ s’ispàrtinat sa braxa po fai callentai su fundu de su forru ◊ ant isparcinau sa cosa pariant semenannodha!◊ arregolle is follos ci funt isparsinaos in sa mesa! Etymon srd. Translations French répandre English to strew Spanish esparcir Italian spàrgere, disseminare German ausstreuen.

istèrrere , vrb: istèrriri, sterri Definition pònnere sa cosa a manera de pigare logu meda, atesu de pare, in paris (fintzes in su sensu de carragiare cun cosa istérria, de pònnere cosa modhe isprata po pònnere àteru in pitzu), fintzes pònnere crocau; cumenciare unu chistionu, presentare un'argumentu; nàrrere a bàntidu cosa meda prus de su chi est; allonghiare una chistionada, un'allega, a manera de nàrrere cosa meda, fintzes creschendho sa cosa / pps. istérridu, istretu Synonyms e antonyms atendiai, ilboligare, ispabarare, ispàlghere, isparcinare, istèndhere, istenniare, istirare, stendiai, tèndhere | ctr. ammuntonae, atuturae Sentences s'isterrent sos trastes ifustos in su sole ◊ isterro su pamentu a pabilos pro no imbrutare illatendhe ◊ suta de sas olias como isterrent telos pro coitare collindhe ◊ tocat a istèrrere zara in s'istrada ◊ sas tzitades si sunt isterrindhe, ma medas bidhas si che sunt derruindhe ◊ sa canna prantada s'isterret, si leat su logu ◊ su fogu fuidu s'est istérridu meda ◊ istèrredi cue e drómmidi ◊ no t'isterras tropu! 2. sunt a bínchida isterrendhe versos ◊ como cussu isterret carchi àtera fàula! ◊ toca, isterri sa chistioni, ca intendeus! 3. e za no isterret, mih, candho chistionat de su fizu: paret menzus de Deus! 4. s'ora ch'est tarda e no mi apo a istèrrere meda cun sa chistionada mia ◊ si li naro carchi fàula no l'abbàido mancu in oxos, ca sinono si mi leget in cara deretu chi so isterrendhe Etymon ltn. sternere Translations French étendre, répandre English to spread out Spanish extender Italian spàrgere, stèndere, estèndere German verstreuen, ausstrecken, erweitern.

lendhàre , vrb Definition nàrrere a s'unu e a s'àteru totu su chi s'ischit chentza abbisóngiu, fintzes cosas chi iant a dèpere istare méngius chentza bandhias comente podent èssere is chistiones de domo o personales Synonyms e antonyms irmendhare, iscassetare, iscobiare, linire, sbrufulai, scolovetai, scordulai Sentences neune andhaiat a lendhare sa cosa a sos carabbineris e si calicunu si proaiat a iscobiare est ca fit un'arga de muntonarzu Etymon srd. Translations French répandre, divulguer English to spread Spanish contar, airear, largar Italian spifferare, svesciare, propalare German ausplaudern.

spagnài , vrb: ispaghinare*, spainai, spainari, spaniai Definition portare, betare o pònnere ispratu peri su logu Synonyms e antonyms illaizare, ispadhiciare, ispàlghere, isparcinare, isparminare, ispartighinare, isprabinare Sentences sa fama sua si fut spainada in totu su logu ◊ s'àcua si spàinat me in sa basciura ◊ at cumentzau a nci spaniai su trigu, seminendi Translations French répandre English to scatter Spanish esparcir Italian diffóndere, spàrgere German verbreiten, ausstreuen.