illaizàre , vrb Definitzione ispainare, istèrrere, portare, andhare aifatu de su logu, in tantos logos Sinònimos e contràrios ispadhiciare, ispaghinare, ispàlghere, ispaltzighinare, isparcinare, isparminare, isprabinare | ctr. collire, recògliere Frases ndhe ant a ischire meda, issos, cantos ndhe amus illaizadu de custos libbrighedhos! (Z.F.Pintore) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu s'élargir, se répandre Ingresu to spread (out) Ispagnolu extenderse, difundirse Italianu allargarsi, diffóndersi Tedescu sich verbreiten.
iscassetàre , vrb Definitzione nàrrere chentza bisóngiu sa cosa chi s'ischit a chie o candho no si depet Sinònimos e contràrios iscobiare, lendhare / atrogare Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu rapporter, répandre Ingresu to blab Ispagnolu cantar la gallina, contar Italianu spifferare, vuotare il sacco Tedescu ausplaudern.
ispaghinàre , vrb: ispagnai, ispainai, ispainare, ispaniai, ispaniare, isprainare, spagnai Definitzione pigare e betare o pònnere ispratu a ispergiadura, ispainau peri su logu; isterrigorzare, pònnere crocau totu istérriu Sinònimos e contràrios illaizare, isciudrare, ispàlghere, isparcinare, isparminare, isprabinare / isterrighinare, isterrinai | ctr. ammuntonae, collire Frases a su fenúciu a pizu si ghetat unu pacu de sufrissu vene ispaghinau e un’ispiugherada de casu ◊ Bidhanoavorru est diventada famosa po sa cultura chi arrennescit a ispaniai ◊ s'ispagnat su concimi ◊ ossus ispainaus a ingíriu de su foghidoni ◊ isciú sa pudha, chi m'ispànias sa palla!◊ est ispaghinendhe sa chisina 2. sa gatu est ispaghinàndhesi in terra 3. sas crapas sont ispainatas in sas ripas de su monte Ètimu ltn. *expaginare Tradutziones Frantzesu étendre, répandre Ingresu to spread Ispagnolu esparcir, derramar Italianu spàndere, spàrgere, diffóndere Tedescu ausstreuen, verbreiten.
ispàlghere , vrb: ispàrgere, ispàrghere, ispàrgiri, ispràgere, ispràghere, ispraghi, ispraxi, spàrgiri Definitzione pònnere, portare, betare peri su logu, atesu de pare, nau pruschetotu de cosa ammuntonada o meda; pònnere istérriu, ispratu, istirau, su si apèrrere de is frores / pps. ispaltu, ispartu Sinònimos e contràrios ispabarare, ispaghinare, isparcinare, istèrrere, sparri | ctr. ammuntonai, atuturae, collire Frases mi apo ispartu sos pannos ◊ dhoi at tupas de arrú po ispraxi s'arrobba ◊ sas berbeghes s'isparghent paschindhe ◊ isparghídebbos chirchendhe cosa pro aggurgare prus logu! ◊ su sonu de su ferru de su tàgiu s'ispraghet in totue ◊ ant ispartu sa zara in s'istrada ◊ si funt ispràxius cantendi e badhendi 2. no b'isparghet prus frore in sa pastera Ètimu ltn. spargere Tradutziones Frantzesu répandre Ingresu to spread Ispagnolu esparcir Italianu spàrgere Tedescu ausstreuen.
isparcinàre , vrb: isparsinai, isparsinare, ispartinai, ispartinare, ispartzinai, ispartzinare, ispracinai, sparsinai Definitzione istèrrere, betare o ispainare peri su logu, in diversas partes, nau pruschetotu de cosa ammuntonada, istesiare de pare in su logu comente faet su bestiàmene paschendho Sinònimos e contràrios illaizare, ispadhiciare, ispàlghere, ispaltzighinare, isparminare, isprabinare, spampasullai, spartilliai | ctr. ammuntonae Frases sos istedhos sunt totu ispartzinados in s'aera ◊ comente est coladu mi che at ispartinadu s'arga ammuntonada ◊ mi ant postu a ispartinare zara in s'istrada ◊ s’ispàrtinat sa braxa po fai callentai su fundu de su forru ◊ ant isparcinau sa cosa pariant semenannodha!◊ arregolle is follos ci funt isparsinaos in sa mesa! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu répandre Ingresu to strew Ispagnolu esparcir Italianu spàrgere, disseminare Tedescu ausstreuen.
istèrrere , vrb: istèrriri, sterri Definitzione pònnere sa cosa a manera de pigare logu meda, atesu de pare, in paris (fintzes in su sensu de carragiare cun cosa istérria, de pònnere cosa modhe isprata po pònnere àteru in pitzu), fintzes pònnere crocau; cumenciare unu chistionu, presentare un'argumentu; nàrrere a bàntidu cosa meda prus de su chi est; allonghiare una chistionada, un'allega, a manera de nàrrere cosa meda, fintzes creschendho sa cosa / pps. istérridu, istretu Sinònimos e contràrios atendiai, ilboligare, ispabarare, ispàlghere, isparcinare, istèndhere, istenniare, istirare, stendiai, tèndhere | ctr. ammuntonae, atuturae Frases s'isterrent sos trastes ifustos in su sole ◊ isterro su pamentu a pabilos pro no imbrutare illatendhe ◊ suta de sas olias como isterrent telos pro coitare collindhe ◊ tocat a istèrrere zara in s'istrada ◊ sas tzitades si sunt isterrindhe, ma medas bidhas si che sunt derruindhe ◊ sa canna prantada s'isterret, si leat su logu ◊ su fogu fuidu s'est istérridu meda ◊ istèrredi cue e drómmidi ◊ no t'isterras tropu! 2. sunt a bínchida isterrendhe versos ◊ como cussu isterret carchi àtera fàula! ◊ toca, isterri sa chistioni, ca intendeus! 3. e za no isterret, mih, candho chistionat de su fizu: paret menzus de Deus! 4. s'ora ch'est tarda e no mi apo a istèrrere meda cun sa chistionada mia ◊ si li naro carchi fàula no l'abbàido mancu in oxos, ca sinono si mi leget in cara deretu chi so isterrendhe Ètimu ltn. sternere Tradutziones Frantzesu étendre, répandre Ingresu to spread out Ispagnolu extender Italianu spàrgere, stèndere, estèndere Tedescu verstreuen, ausstrecken, erweitern.
lendhàre , vrb Definitzione nàrrere a s'unu e a s'àteru totu su chi s'ischit chentza abbisóngiu, fintzes cosas chi iant a dèpere istare méngius chentza bandhias comente podent èssere is chistiones de domo o personales Sinònimos e contràrios irmendhare, iscassetare, iscobiare, linire, sbrufulai, scolovetai, scordulai Frases neune andhaiat a lendhare sa cosa a sos carabbineris e si calicunu si proaiat a iscobiare est ca fit un'arga de muntonarzu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu répandre, divulguer Ingresu to spread Ispagnolu contar, airear, largar Italianu spifferare, svesciare, propalare Tedescu ausplaudern.
spagnài , vrb: ispaghinare*, spainai, spainari, spaniai Definitzione portare, betare o pònnere ispratu peri su logu Sinònimos e contràrios illaizare, ispadhiciare, ispàlghere, isparcinare, isparminare, ispartighinare, isprabinare Frases sa fama sua si fut spainada in totu su logu ◊ s'àcua si spàinat me in sa basciura ◊ at cumentzau a nci spaniai su trigu, seminendi Tradutziones Frantzesu répandre Ingresu to scatter Ispagnolu esparcir Italianu diffóndere, spàrgere Tedescu verbreiten, ausstreuen.