ilfodhonàre , vrb: irfodhionare,
irfodhonare,
isfodhionare,
isfodhonare,
isfudhionare Definitzione
nau prus che àteru de bestimentu, illargare meda, coment’e fàere a fodhe po difetu o genia de s’orrobba; nau de is prumones, torrare àlidu a pelea e a moida, assupandho
Sinònimos e contràrios
afodhare,
ifodhonare,
illabbargiae,
illagratzare,
illarghiotare,
illariodhare,
infodhonare,
irbrofodhare,
istiriolare,
sciabudhai,
sciadhonai,
sciodhai
/
irfodhiare
| ctr.
afíere,
torrae
Frases
no lu fortzes, su gorfo, ca l'irfodhionas! ◊ sos trastes s'irfodhionant in benugros, in cuidos, in brussos ◊ sa busica de s'antzianu si podet irfodhionare ◊ custas mudandhas portant s'elàsticu isfudhionau
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
élargir
Ingresu
to fray
Ispagnolu
estirar
Italianu
slargare,
estroflèttere
Tedescu
erweitern.
ilmagnàre , vrb: immagnare,
immannare,
immanniare,
irmagnare,
irmanniare,
ismanniare Definitzione
fàere a mannu, fàere mannu, prus mannu, fintzes errichire; nau de persona, fàere crèschere de carena e de conca, de giudítziu
Sinònimos e contràrios
acrèschere,
ammanniae,
ammannire,
immagnire,
immannitare
| ctr.
ilminorigare,
impiticai
Frases
immagnendhe, su sèmene creschet dedioi ◊ mi at penadu tribbulendhe sa vida pro m'immannare in pannos de decoro (G.Branca)◊ deo apo immannadu a fizos mios ◊ cherfendhe totu a corpu ismanniare de manu tua bufas su velenu! (P.Sulis)◊ sos fizos candho irmànniant si cojubant ◊ sa famíllia est creschendhe e chin issa est irmanniandhe su bisonzu ◊ sa morte de su babbu lu fateit irmagnare prima de su tempus ◊ su tempus at imbetzadu a mamma ilmagnendhe a mie
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
grandir,
mûrir
Ingresu
to grow
Ispagnolu
crecer,
madurar
Italianu
créscere,
ingrandire,
espàndere,
maturare
Tedescu
wachsen,
vergrößern,
erweitern,
reifen.
istèrrere , vrb: istèrriri,
sterri Definitzione
pònnere sa cosa a manera de pigare logu meda, atesu de pare, in paris (fintzes in su sensu de carragiare cun cosa istérria, de pònnere cosa modhe isprata po pònnere àteru in pitzu), fintzes pònnere crocau; cumenciare unu chistionu, presentare un'argumentu; nàrrere a bàntidu cosa meda prus de su chi est; allonghiare una chistionada, un'allega, a manera de nàrrere cosa meda, fintzes creschendho sa cosa / pps. istérridu, istretu
Sinònimos e contràrios
atendiai,
ilboligare,
ispabarare,
ispàlghere,
isparcinare,
istèndhere,
istenniare,
istirare,
stendiai,
tèndhere
| ctr.
ammuntonae,
atuturae
Frases
s'isterrent sos trastes ifustos in su sole ◊ isterro su pamentu a pabilos pro no imbrutare illatendhe ◊ suta de sas olias como isterrent telos pro coitare collindhe ◊ tocat a istèrrere zara in s'istrada ◊ sas tzitades si sunt isterrindhe, ma medas bidhas si che sunt derruindhe ◊ sa canna prantada s'isterret, si leat su logu ◊ su fogu fuidu s'est istérridu meda ◊ istèrredi cue e drómmidi ◊ no t'isterras tropu!
2.
sunt a bínchida isterrendhe versos ◊ como cussu isterret carchi àtera fàula! ◊ toca, isterri sa chistioni, ca intendeus!
3.
e za no isterret, mih, candho chistionat de su fizu: paret menzus de Deus!
4.
s'ora ch'est tarda e no mi apo a istèrrere meda cun sa chistionada mia ◊ si li naro carchi fàula no l'abbàido mancu in oxos, ca sinono si mi leget in cara deretu chi so isterrendhe
Ètimu
ltn.
sternere
Tradutziones
Frantzesu
étendre,
répandre
Ingresu
to spread out
Ispagnolu
extender
Italianu
spàrgere,
stèndere,
estèndere
Tedescu
verstreuen,
ausstrecken,
erweitern.
slargài , vrb: illalgare* Definitzione
fàere o essire prus largu
Sinònimos e contràrios
| ctr.
astrínghere,
acurtziare
Tradutziones
Frantzesu
élargir
Ingresu
to widen
Ispagnolu
dilatar,
ensanchar
Italianu
slargare,
dilatare
Tedescu
erweitern,
sich erweitern.