atendiài , vrb Definitzione
pònnere o fàere a manera chi una cosa abbarret istirada, cun is càbudos o is oros tiraos
Sinònimos e contràrios
istèndhere,
istenniare,
istèrrere,
istirare,
stendiai,
tèndhere
Frases
sa funi aténdiat fintzas chi si segat ◊ si aténdiat sa pasta cun su túturu
Sambenados e Provèrbios
prb:
atendiai su pei in cunforma a su lentzoru
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
étendre
Ingresu
to stretch
Ispagnolu
distender
Italianu
distèndere,
stirare
Tedescu
strecken.
illorigàre , vrb Definitzione
istèrrere, ispràghere o istirare cosa pinnigada; rfl. si narat fintzes in su sensu de fàere impresse
Sinònimos e contràrios
ilboligare,
istirare
| ctr.
alloricare
Frases
como faghimus una bella caminada ca nos illorigamus sas ancas
2.
pesa, illorigadindhe, ca est tardu!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
étendre
Ingresu
to stretch
Ispagnolu
desentorpecer
Italianu
sgranchire
Tedescu
recken.
ispaghinàre , vrb: ispagnai,
ispainai,
ispainare,
ispaniai,
ispaniare,
isprainare,
spagnai Definitzione
pigare e betare o pònnere ispratu a ispergiadura, ispainau peri su logu; isterrigorzare, pònnere crocau totu istérriu
Sinònimos e contràrios
illaizare,
isciudrare,
ispàlghere,
isparcinare,
isparminare,
isprabinare
/
isterrighinare,
isterrinai
| ctr.
ammuntonae,
collire
Frases
a su fenúciu a pizu si ghetat unu pacu de sufrissu vene ispaghinau e un’ispiugherada de casu ◊ Bidhanoavorru est diventada famosa po sa cultura chi arrennescit a ispaniai ◊ s'ispagnat su concimi ◊ ossus ispainaus a ingíriu de su foghidoni ◊ isciú sa pudha, chi m'ispànias sa palla!◊ est ispaghinendhe sa chisina
2.
sa gatu est ispaghinàndhesi in terra
3.
sas crapas sont ispainatas in sas ripas de su monte
Ètimu
ltn.
*expaginare
Tradutziones
Frantzesu
étendre,
répandre
Ingresu
to spread
Ispagnolu
esparcir,
derramar
Italianu
spàndere,
spàrgere,
diffóndere
Tedescu
ausstreuen,
verbreiten.
istèndhere , vrb: istèndiri,
stendi Definitzione
ispràghere is trastos isciustos po asciutare in su sole (o àteru), pònnere sa cosa a manera chi arresurtet o abbarret isprata in largària, o fintzes istirada in longària
Sinònimos e contràrios
atendiai,
istenniare,
istèrrere,
istirare,
stendiai,
tèndhere
| ctr.
atuturae
Ètimu
ltn.
extendere
Tradutziones
Frantzesu
étendre,
étaler
Ingresu
to hang out (lay),
to stretch
Ispagnolu
tender,
extender
Italianu
stèndere,
sciorinare
Tedescu
aufhängen.
istendiài , vrb: istenniare,
stendiai Definitzione
pònnere istérriu, istirau, bene apertu
Sinònimos e contràrios
atendiai,
ispàlghere,
istèrrere,
istirai,
tèndhere
| ctr.
atuturae
Frases
si dhi fut firmau ananti e poi dh'iat istendiau sa manu nendidhi calincuna cosa ◊ is mortus abarrant istendiaus ◊ portat sa faci istendiada
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
étendre
Ingresu
to extend
Ispagnolu
distender,
extender
Italianu
stèndere,
distèndere
Tedescu
ausstrecken.
istèrrere , vrb: istèrriri,
sterri Definitzione
pònnere sa cosa a manera de pigare logu meda, atesu de pare, in paris (fintzes in su sensu de carragiare cun cosa istérria, de pònnere cosa modhe isprata po pònnere àteru in pitzu), fintzes pònnere crocau; cumenciare unu chistionu, presentare un'argumentu; nàrrere a bàntidu cosa meda prus de su chi est; allonghiare una chistionada, un'allega, a manera de nàrrere cosa meda, fintzes creschendho sa cosa / pps. istérridu, istretu
Sinònimos e contràrios
atendiai,
ilboligare,
ispabarare,
ispàlghere,
isparcinare,
istèndhere,
istenniare,
istirare,
stendiai,
tèndhere
| ctr.
ammuntonae,
atuturae
Frases
s'isterrent sos trastes ifustos in su sole ◊ isterro su pamentu a pabilos pro no imbrutare illatendhe ◊ suta de sas olias como isterrent telos pro coitare collindhe ◊ tocat a istèrrere zara in s'istrada ◊ sas tzitades si sunt isterrindhe, ma medas bidhas si che sunt derruindhe ◊ sa canna prantada s'isterret, si leat su logu ◊ su fogu fuidu s'est istérridu meda ◊ istèrredi cue e drómmidi ◊ no t'isterras tropu!
2.
sunt a bínchida isterrendhe versos ◊ como cussu isterret carchi àtera fàula! ◊ toca, isterri sa chistioni, ca intendeus!
3.
e za no isterret, mih, candho chistionat de su fizu: paret menzus de Deus!
4.
s'ora ch'est tarda e no mi apo a istèrrere meda cun sa chistionada mia ◊ si li naro carchi fàula no l'abbàido mancu in oxos, ca sinono si mi leget in cara deretu chi so isterrendhe
Ètimu
ltn.
sternere
Tradutziones
Frantzesu
étendre,
répandre
Ingresu
to spread out
Ispagnolu
extender
Italianu
spàrgere,
stèndere,
estèndere
Tedescu
verstreuen,
ausstrecken,
erweitern.
lúngi , vrb: lúngiri Definitzione
frigare mescamente ógiu o àteru a calecuna cosa in pitzu / pps. lúngiu, luntu; lungi s'arroda = fàere arregalos po ammodhiare a ccn.
Sinònimos e contràrios
friai,
ludai,
úngere
Frases
aporrimidha una fita de lardu ca mi dhu lúngiu asuba de su pani arridau! ◊ mi at lúngiu is ogus cun d-unu pagu de ludu, mi seu isciacuau e non seu prus itzurpu! ◊ Scuetu ispronat a Cuadhedhu, dhu fait sudai bèni e si lungit de sudori ◊ is sebadas si lungint cun su meli ◊ seu lungendu is botas po dhas alluxentai ◊ tui ses bella isceti a ti lungi is murrus e is ungas! (T.Putzu)
Tradutziones
Frantzesu
étendre,
étartiner,
enduire
Ingresu
to spread
Ispagnolu
untar
Italianu
spalmare
Tedescu
streichen,
schmieren.
stendiài , vrb: istendiai* Definitzione
pònnere istérriu, istirau, bene apertu
Sinònimos e contràrios
atendiai,
illorigare,
ispàlghere,
istenniare,
istèrrere,
istirai,
tèndhere
| ctr.
ammuntonae,
atuturae
Frases
m'increscit a stendiai custu bratzu, de candu mi ant operau ◊ sa pulenta in sa mesa sténdiat mellus si no est tropu tostada
2.
is acàpius fiant stendiaus, su motori de sa màchina, po s'isfortzu, si fiat imballau
Tradutziones
Frantzesu
étendre
Ingresu
to stretch
Ispagnolu
tender,
estirar
Italianu
stèndere,
sgranchire
Tedescu
ausstrecken.