allaputzài , vrb: allepuciae,
allepuciai,
alleputzai,
alleputzare,
alliputzai,
ellepuciare Definition
papare calecuna cosa, torrare in fortzas, ingrassare; bestire bene, bene cuncordaos, su si fàere bellos in contu de bestimentu
Synonyms e antonyms
allepuciri,
arrempudhire
/
addinghillai,
allepuritzare,
arrepicai 2,
assamodare,
atrigliare,
chinchinnare,
cumpòniri,
cuncodrai
Sentences
castit, su dotori, chi mi dha podit torrai a allaputzai sa piciochedha, ca est mesu iscòncia ◊ pensa a sa saludi: a trabballai gei andat bèni, ma innantis ti depis torrai a alleputzai! (I.Murgia)
2.
poneisí is capedhus e allaputzaisí bèni! ◊ funt sannoris totu bèni allaputzaus e boint èssi serbius cun totu s'arraspetu ◊ dhui fiat genti totu alliputzara, totu infrochitara ◊ e tochit, babbai, allaputzissí ca seus in festa!
Etymon
srd.
Translations
French
ragaillardir,
se pomponner,
se parer
English
to dress up to make cocky (oneself)
Spanish
fortalecer,
acicalarse
Italian
rinvigorire,
ringalluzzire,
attillarsi
German
stark werden,
eitel werden,
sich aufputzen.
alleporedhàre , vrb Definition
èssere alligros; èssere o bènnere in calore
Synonyms e antonyms
alleporizare,
apudhai,
apudhichinare,
incaboniscai,
ingrigliare
/
insuai
Etymon
srd.
Translations
French
ragaillardir
English
to make cocky,
to be merry
Spanish
estar alegre,
estar cachondo
Italian
èssere allégro,
ringalluzzare
German
fröhlich sein,
eitel werden.
alleporedhàu , pps, agt Definition
de alleporedhare
Synonyms e antonyms
alleputzau,
alleporizadu,
arreputzadu
/
incaboniscau,
ingrigliadu
Translations
French
ragaillardi,
gai
English
made cocky,
merry
Spanish
alegre,
cachondo
Italian
ringalluzzito,
allégro
German
eitel geworden,
fröhlich.
alleporizàre , vrb Definition
brinchidare che a su lèpere, èssere alligru, nau fintzes de sa natura de s'ómine candho si faet tètera / macu alleporizadu = chi si giaet a fàere
Synonyms e antonyms
alleporedhare,
apudhai,
apudhichinare,
incaboniscai,
ingrigliare
Etymon
srd.
Translations
French
ragaillardir
English
to make cocky
Spanish
estar alegre,
ponerse cachondo
Italian
ringalluzzire
German
eitel werden.
alleputzàu , pps, agt: alliputzau Definition
de alleputzai
Synonyms e antonyms
alleporedhau,
alleporizadu,
alleputziu,
arrempudhiu,
trinitu
/
cdh. achinchinnatu
2.
totu alleputzau si dha cantat, prexau!
3.
gei ses alleputzau, oi, paris unu sennori! ◊ mulleri alleputzada… corramenta segura! ◊ cun pobidhu miu gi no fiat cosa de s'arrosci, sempri bèni alliputzau fiat
Translations
French
ragaillardi,
gai,
pomponné
English
made cocky,
merry,
dressed up
Spanish
alegre,
acicalado
Italian
ringalluzzito,
allégro,
agghindato
German
eitel geworden,
fröhlich,
herausgeputzt.
apudhài , vrb: apudhare Definition
su si che artzare a su pudhàrgiu, a s’acorru de is pudhas, artzare a pitzu de calecuna cosa che is pudhas; andhare a in artu; su si crèdere meda, bogare atza che pudhu in mesu de pudhas
Synonyms e antonyms
apiculai,
apodhilare,
apudhalzare
/
ampiai,
alciare
/
alleporedhare,
alleporizare,
apudhichinare,
incaboniscai,
ingrigliare
Sentences
ma càstia cussu caboni chi si est apudhau asuba de sa carrada! ◊ custa pudha fiat apudhada asuba de unu muntoni de òru…
2.
sa nébida a mengianu de su Frumindosa si ndi apudhat a bidha
Etymon
srd.
Translations
French
se percher,
ragaillardir,
remplir d'orgueil
English
to perch,
to make proud,
to make cocky
Spanish
posarse los pájaros,
engallarse
Italian
appollaiarsi,
ringalluzzire,
insuperbire
German
sich niederkauen,
eitel werden,
stolz werden.
apudhichinàre, apudhighinàre , vrb Definition
fàere su pudhighinu, che is pudhighinos, nau prus che àteru in cobertantza de is piciochedhos; su si pònnere o istare che pudhas, che pudhighinos in pitzu de calecuna cosa
Synonyms e antonyms
alleporedhare,
alleporizare,
apudhai,
incaboniscai,
ingrigliare
/
apudhalzare
2.
apudhighinada in sas àlbures, sighiat a si fàghere sa zoronada budhinne cariasa
Etymon
srd.
Translations
French
s'enorgueillir,
ragaillardir
English
to make proud,
to make cocky
Spanish
engallarse
Italian
insuperbirsi,
ringalluzzire
German
stolz werden,
eitel werden.
arrampudhíu , agt: arrempudhiu,
arrepudhiu Definition
chi est in pudhu, inganatzidu, fintzes bestiu bene
Synonyms e antonyms
alleputzau,
galosu,
inganatzidu
Sentences
su bírdiu fiat un'ómini arrampudhiu e sena de rispetu perunu po sa fillasta (F.Carlini)◊ nara, o piciochedhu… ge non ast a èssi tropu arrampudhiu, chi bolis intrai aundi est filla mia?!…◊ ma càstia, est béciu ma barrosu e arrampudhiu, circhendi fémina po si torrai a cojai!
Etymon
srd.
Translations
French
ragaillardi
English
cocky
Spanish
engreído
Italian
ringalluzzito
German
eitel.
incaboniscadúra , nf Definition
su s'incaboniscai
Etymon
srd.
Translations
French
action de se rengorger
English
becoming cocky
Spanish
envalentonamiento,
engreimiento
Italian
ringalluzziménto
German
eitel werden.
incaboniscài , vrb Definition
coment'e fàere su caboniscu, su si giare importu mannu, fàere su togo; fintzes artziaresiche arrespondhendho cun ifadu po cosa chi no praghet
Synonyms e antonyms
achighiristai,
alleporedhare,
altivai,
impudhai,
inchibberare,
inchighiristai
2.
mi naras chi seu atesu e apustis si mi acostu t'incaboniscas?!
Etymon
srd.
Translations
French
ragaillardir,
être hardi
English
to make cocky
Spanish
envalentonarse,
engallarse
Italian
ringalluzzire,
èssere baldanzóso
German
sich brüsten.
inchighiristài, inchighiristàre , vrb: incixiristari,
incragaristai,
increghestare Definition
coment'e fàere o artzare sa crogorista, arrennegare, su si crèdere meda, bogare sa conca de su sacu foedhandho cun atza
Synonyms e antonyms
achibberare,
achighiristai,
altivai,
inchibberare,
inchighiridhare
/
abbetiae,
afutare,
airai,
aorcare,
arrabbiai,
arrannegai,
collobbiare,
inchestare,
inchietae,
inchimerai,
incrabudhire,
infelai,
infuterare,
insutzuligai,
intziminire,
renignai
Sentences
at rispostu increghestèndhesi ca sos disisvios fint totu solu pro sos zòvanos ◊ mi furia incragaristada ancora de prus e ia crétiu de passai is dis prus orrorosas de sa vida
Etymon
srd.
Translations
French
se fâcher à mort,
remplir d'orgueil,
lever la crête
English
to fret and fume,
to make proud,
to get cocky
Spanish
alzar el gallo
Italian
adirarsi forteménte,
insuperbire,
alzar la crésta
German
sich erzürnen,
stolz werden,
den Kamm schwellen lassen.
ingrigliàdu , pps, agt Definition
de ingrigliare
Synonyms e antonyms
alleporedhau,
alleporizadu,
arreputzadu,
incaboniscau
Translations
French
ragaillardi
English
cocky (made)
Spanish
engallado
Italian
ringalluzzito
German
eitel.
ingrigliàre , vrb Definition
abbiatzare, essire prus atzudos e inganios
Synonyms e antonyms
alleporedhare,
alleporizare,
apudhai,
apudhichinare,
incaboniscai,
ingrilliri
Sentences
a sa música allegra s'ingrígliant finas sos betzos
Etymon
srd.
Translations
French
ragaillardir
English
to make cocky
Spanish
engallar
Italian
ringalluzzire
German
eitel werden.