assusài , vrb Definition
migliorare, cambiare in méngius, fintzes artziare is domos faendho àteru pianu
Synonyms e antonyms
addelantai,
atelentare
/
ammellorai,
impannitziri
Sentences
si est assusau su cixiraju maresu: at fatu domus bendendi cíxiri e caramellas ◊ sa fémina sàbia assusat sa domu, sa maca dha destruit ◊ assusit o no assusit, su messaju fait s'alimentu chi serbit po papai
Etymon
srd.
Translations
French
tirer avantage,
tirer profit
English
to take advantage,
to improve one's own condition
Spanish
mejorar
Italian
avvantaggiarsi,
migliorare la pròpria condizióne
German
einen Vorsprung gewinnen.
condisciòne , nf: condissione,
cundiscione,
cundissione,
cundissone,
cunditzione,
cunditzioni Definition
manera de èssere o de istare de calecuna cosa o de ccn.; fatu o cosa necessària po chi potzant naschire àteros fatos o cosas
Sentences
in cussas cunditziones no est cosa chi ti ponzas in viazu ◊ sa temperadura bassa est una cunditzione netzessària pro cazare s'abba ◊ in Utieri namus "cundiscione"
Translations
French
condition
English
condition
Spanish
condición
Italian
condizióne
German
Bedingung.
cumbéssu , agt, nm Definition
chi est andhau male; cristianu trotu, chi no si cumportat a dovere
Synonyms e antonyms
doltu,
malacónciu,
malandhadu,
malu,
managu,
serronudu,
traessu
| ctr.
bonu,
giustu
Sentences
cantadu za bos at su cucu in nae, ma si tirerat bentu a su revessu za torrades a mandhigare fae e a bos bestire su trastu cumbessu (G.Ruju)◊ so male cumbessu, totu dólimas a ossos
2.
custu mundhu revessu, ereze, ascamilosu, at su coro pilosu pro èssere gai cumbessu? ◊ cussas cumbessas sont pipanne! ◊ proite l'ant fatu, cussos cumbessos a pònnere fogu? (N.Puggioni)◊ pro afrontare su cumbessu no bi cheret pungas, ma corazu e bolontade ◊ poita mi naras chi dèu seu poeta cumbessu?! ◊ cussu cumbessu mi at traitu!
Etymon
ltn.
conversus
Translations
French
en mauvais état
English
foolish,
in bad condition
Spanish
gastado,
quebrantado
Italian
malandato,
stólto
German
heruntergekommen,
töricht.
malandàu, malandhàdu , agt Definition
chi est andhau male, guastu, béciu o, nau de persona, malàidu, in poberesa, iscaminau, abbituau a fàere male
Synonyms e antonyms
malacónciu
Sentences
po assacarru, in palas li betesit unu corzu malandhadu ◊ mellus prantu mortu chi no malandau
Translations
French
déchu
English
in a bad condition
Spanish
arruinado,
decaído
Italian
decaduto
German
verfallen.
orfanía , nf Definition
su èssere òrfanos, su tempus chi unu si podet cunsiderare òrfanu; is òrfanos
Synonyms e antonyms
orfanidade
/
orfunalla
Sentences
s'orfania sua est una pena chi l'acumpagnat fin'a sepoltura (Màsala)◊ peus cosa no b'at che s'orfania!
2.
assegura sa vida a s'orfania, a sos brivos de babbos e de mamas! (Cubeddu)
Etymon
srd.
Translations
French
orphelinat
English
orphan condition
Spanish
orfandad
Italian
orfanézza
German
Verwaistsein.