arrevésciu , agt: arrevessu,
arrovésciu,
orrovésciu,
rebessu* Definition
chi est su contràriu de comente depet èssere, de comente depet andhare, fatu a s'imbesse; nau de gente, chi o chie portat arrevesciori, chi est revessu, chi abbétiat po su trotu, chi no adduit a s’arrexone
Synonyms e antonyms
contràriu,
deghésciu
/
rebelde,
testarrudu,
traessu
| ctr.
giustu
/
achistiadu,
arrejonadu,
atinadu,
giudisciosu
Sentences
ses arrevésciu e tostorrudu coment'e unu burricu! ◊ fait pràngius bonus chi faint ammodhiai marirus arrevèscius ◊ est prus arrevésciu de sa figu morisca
Translations
French
à l'envers,
revers,
sot
English
upside down,
foolish
Spanish
revés,
necio
Italian
rovèscio,
stólto
German
verkehrt,
töricht.
cumbéssu , agt, nm Definition
chi est andhau male; cristianu trotu, chi no si cumportat a dovere
Synonyms e antonyms
doltu,
malacónciu,
malandhadu,
malu,
managu,
serronudu,
traessu
| ctr.
bonu,
giustu
Sentences
cantadu za bos at su cucu in nae, ma si tirerat bentu a su revessu za torrades a mandhigare fae e a bos bestire su trastu cumbessu (G.Ruju)◊ so male cumbessu, totu dólimas a ossos
2.
custu mundhu revessu, ereze, ascamilosu, at su coro pilosu pro èssere gai cumbessu? ◊ cussas cumbessas sont pipanne! ◊ proite l'ant fatu, cussos cumbessos a pònnere fogu? (N.Puggioni)◊ pro afrontare su cumbessu no bi cheret pungas, ma corazu e bolontade ◊ poita mi naras chi dèu seu poeta cumbessu?! ◊ cussu cumbessu mi at traitu!
Etymon
ltn.
conversus
Translations
French
en mauvais état
English
foolish,
in bad condition
Spanish
gastado,
quebrantado
Italian
malandato,
stólto
German
heruntergekommen,
töricht.
iscabàdu , agt Definition
nau de ccn., chi est chentza cabu / avb. a s'i. = a sa maconatza, chentza cabu
Synonyms e antonyms
iscabiladu,
iscabudadu
| ctr.
acabadu,
cabosu,
giudisciosu
Sentences
fit un'ómine iscabadu e a sa bona de Deus ◊ sos sentidos catigados bidimos dae concas iscabadas ◊ a ue at a giúghere custa cursa iscabada? ◊ un'iscabadu e atrividu podet fàghere machines ◊ si at fatu machine gai est candho fit pisedhu iscabadu
Etymon
srd.
Translations
French
sot,
idiot,
insensé
English
foolish
Spanish
insensato
Italian
sènza giudízio,
stólto,
insensato
German
töricht,
unbesonnen.
tóltu , agt, nm: doltu,
tortu,
trotu Definition
chi no tenet una línia dereta; nau de ccn., chi no ndhe faet una adderetu, bona o bene o, nau de cosa, chi no andhat bene; nau de su logu, chi no est in paris, chi dhue at cúcuros, badhes, canales, pesadas e caladas; chi o cosa chi no torrat paris cun su giustu, cun sa beridade o cun s'arrexone
Synonyms e antonyms
atrotoxau,
bistónchinu,
fàlchinu,
trògolu
/
cumbessu,
istolatzadu,
locu,
malu,
rebessu,
traessu
| ctr.
deretu,
ténneru
/
paris
/
arraxoni,
giustu
Idioms
csn:
perricare su t. = abbetiai pretendendi de tènniri arrexoni candu est craru ca no si ndi tenit; andhare a deretu e a trotu = andhare a dortu e a rugadis; andhare, andai a trotu = male, comente no si depet; castiai a unu a trotu, a ocru tortu = dàreli un'ograda mala, coment'e a nàrrere chi est contràriu; ramu tortu = (in suspu) pessone mala; èssere tortu che oricrale, che càvaru, che a s'annada mala = dortu che anca de cane, meda, èssere revessu, chi no afilat mancu a fune; andai a pértias trotas = èssere dados a su víssiu, a sas diverteras, andhare a féminas; portai is ogus trotus = furriados a un'ala; portai cambas trotas = male fatas, dortas a farche; fai murrus trotus = irmurriada, zenia de inzestru cun sos murros pro cosa chi no piaghet; a trotu (fuedhai, mirai, andai, e aici)= male, chentza régula, chentza grabbu, faghindhe a biraorba
Sentences
est tortu che colora morta a fuste ◊ mancu su cadhu forte faghet proa in logu tortu ◊ sos istradones chi deviat leare fint tortos
2.
non ses cosa de tzou pro culpa de s'idea tolta! ◊ no ndhe morit mai de ramu tortu! (G.A.Solinas)◊ dogna flúmini andat a trotu ◊ de dónnia fuedhu trotu is óminis ant a torrai contu in sa dia de su giudítziu ◊ s'ómini trotu no fait a dh'assetiai
3.
est isse chi mi che at furadu sa cosa e dades su tortu a mie! ◊ e sos contràrios dànnedhis su trotu, nanne ca no fuit beru!
4.
sas cosas sunt annadas a trotu ◊ aiat sichitu a si mi apompiare a ocru tortu
Surnames and Proverbs
smb:
Tortu
Etymon
ltn.
tortus
Translations
French
tordu,
idiot
English
foolish,
crooked
Spanish
torcido,
tortuoso,
necio,
injusto
Italian
stòrto,
tortuóso,
stólto,
tòrto,
ingiusto
German
krumm,
gewunden,
töricht,
Unrecht.