aggràu , nm Definition
genia de ofesa manna
Synonyms e antonyms
afrenta,
afrontu,
aggràbiu,
innóriu,
inzenza
Translations
French
tort,
injure
English
wrong,
insult
Spanish
agravio
Italian
tòrto,
ingiùria
German
Unrecht,
Beleidigung.
scramentài , vrb: iscalmentare*,
scrammentai,
scremmentai Definition
su si currègere, imparare de unu male, de calecuna cosa chi est costada meda, de unu dannu po dh'àere provau
Synonyms e antonyms
iscadhai,
spriai
Sentences
dhu bollu biri in tribbunali, tanti po dhu scramentai! ◊ candu at scrammentau cun s'àcua callenti timit sa frida puru ◊ càstia, chi no scremmentas mancu aici dèu no sciu prus ita ti nai!
2.
ómini scrammentau ómini salvau
Translations
French
se repentir
English
to reform
Spanish
escarmentar
Italian
ravvedérsi
German
sein Unrecht einsehen.
tóltu , agt, nm: doltu,
tortu,
trotu Definition
chi no tenet una línia dereta; nau de ccn., chi no ndhe faet una adderetu, bona o bene o, nau de cosa, chi no andhat bene; nau de su logu, chi no est in paris, chi dhue at cúcuros, badhes, canales, pesadas e caladas; chi o cosa chi no torrat paris cun su giustu, cun sa beridade o cun s'arrexone
Synonyms e antonyms
atrotoxau,
bistónchinu,
fàlchinu,
trògolu
/
cumbessu,
istolatzadu,
locu,
malu,
rebessu,
traessu
| ctr.
deretu,
ténneru
/
paris
/
arraxoni,
giustu
Idioms
csn:
perricare su t. = abbetiai pretendendi de tènniri arrexoni candu est craru ca no si ndi tenit; andhare a deretu e a trotu = andhare a dortu e a rugadis; andhare, andai a trotu = male, comente no si depet; castiai a unu a trotu, a ocru tortu = dàreli un'ograda mala, coment'e a nàrrere chi est contràriu; ramu tortu = (in suspu) pessone mala; èssere tortu che oricrale, che càvaru, che a s'annada mala = dortu che anca de cane, meda, èssere revessu, chi no afilat mancu a fune; andai a pértias trotas = èssere dados a su víssiu, a sas diverteras, andhare a féminas; portai is ogus trotus = furriados a un'ala; portai cambas trotas = male fatas, dortas a farche; fai murrus trotus = irmurriada, zenia de inzestru cun sos murros pro cosa chi no piaghet; a trotu (fuedhai, mirai, andai, e aici)= male, chentza régula, chentza grabbu, faghindhe a biraorba
Sentences
est tortu che colora morta a fuste ◊ mancu su cadhu forte faghet proa in logu tortu ◊ sos istradones chi deviat leare fint tortos
2.
non ses cosa de tzou pro culpa de s'idea tolta! ◊ no ndhe morit mai de ramu tortu! (G.A.Solinas)◊ dogna flúmini andat a trotu ◊ de dónnia fuedhu trotu is óminis ant a torrai contu in sa dia de su giudítziu ◊ s'ómini trotu no fait a dh'assetiai
3.
est isse chi mi che at furadu sa cosa e dades su tortu a mie! ◊ e sos contràrios dànnedhis su trotu, nanne ca no fuit beru!
4.
sas cosas sunt annadas a trotu ◊ aiat sichitu a si mi apompiare a ocru tortu
Surnames and Proverbs
smb:
Tortu
Etymon
ltn.
tortus
Translations
French
tordu,
idiot
English
foolish,
crooked
Spanish
torcido,
tortuoso,
necio,
injusto
Italian
stòrto,
tortuóso,
stólto,
tòrto,
ingiusto
German
krumm,
gewunden,
töricht,
Unrecht.