corcobàu , pps, agt: corcovadu,
corcovatu,
corcovau,
crocovau Definition
de corcobare; chi est a gobba, aggobbedhau, incrubau, atrotigau
Synonyms e antonyms
abbajonadu,
aggobbedhau,
bàdulu,
còrcobe,
garropu,
giumburudu,
gobbu,
incorcovedhau,
paligrobedhatzu,
rumbosu,
tzumbosu
2.
recuit corcovadu e a sa lena irbautidu dae sa fadiga pro pasare sa pòvera carena! ◊ li ruet dae manos s'ispada, corcovada e priva de lampore
Translations
French
voûté,
courbé
English
bend
Spanish
corcovado
Italian
curvo,
gòbbo
German
krumm,
gebückt.
fàlchinu , agt: fàrchinu,
fràchinu,
fràschinu Definition
coment'e fatu a frache, atrotigau / a fàlchinu = a trotu
Synonyms e antonyms
corcobau,
doltu
Etymon
srd.
Translations
French
voûté,
tordu
English
twisted,
curved
Spanish
curvo
Italian
curvo,
stòrto
German
gebogen,
krumm.
indortigàdu , pps, agt: intorticatu,
intorticau Definition
de indortigare; chi est atrotigau
Synonyms e antonyms
acancarronau,
ancujadu,
atortiau,
doltu,
garronosu
2.
sa pénnita pro ghirare fit intorticata che colovra
Translations
French
tordu
English
crooked
Spanish
torcido,
retorcido
Italian
stòrto
German
krumm.
isbésciu , avb: sbiésciu Definition
a i. = a dortu, de rugadis, a istúturu
Synonyms e antonyms
abboe,
achibboe,
achifilu,
acorrimboe,
biàsciu,
calembru,
imboe,
ischilvésciu,
iscuessu,
isgretzi,
sbiàsciu
Etymon
itl.
sbiescio
Translations
French
de travers,
de biais
English
slant
Spanish
sesgo,
oblicuo
Italian
sghimbèscio
German
krumm.
tóltu , agt, nm: doltu,
tortu,
trotu Definition
chi no tenet una línia dereta; nau de ccn., chi no ndhe faet una adderetu, bona o bene o, nau de cosa, chi no andhat bene; nau de su logu, chi no est in paris, chi dhue at cúcuros, badhes, canales, pesadas e caladas; chi o cosa chi no torrat paris cun su giustu, cun sa beridade o cun s'arrexone
Synonyms e antonyms
atrotoxau,
bistónchinu,
fàlchinu,
trògolu
/
cumbessu,
istolatzadu,
locu,
malu,
rebessu,
traessu
| ctr.
deretu,
ténneru
/
paris
/
arraxoni,
giustu
Idioms
csn:
perricare su t. = abbetiai pretendendi de tènniri arrexoni candu est craru ca no si ndi tenit; andhare a deretu e a trotu = andhare a dortu e a rugadis; andhare, andai a trotu = male, comente no si depet; castiai a unu a trotu, a ocru tortu = dàreli un'ograda mala, coment'e a nàrrere chi est contràriu; ramu tortu = (in suspu) pessone mala; èssere tortu che oricrale, che càvaru, che a s'annada mala = dortu che anca de cane, meda, èssere revessu, chi no afilat mancu a fune; andai a pértias trotas = èssere dados a su víssiu, a sas diverteras, andhare a féminas; portai is ogus trotus = furriados a un'ala; portai cambas trotas = male fatas, dortas a farche; fai murrus trotus = irmurriada, zenia de inzestru cun sos murros pro cosa chi no piaghet; a trotu (fuedhai, mirai, andai, e aici)= male, chentza régula, chentza grabbu, faghindhe a biraorba
Sentences
est tortu che colora morta a fuste ◊ mancu su cadhu forte faghet proa in logu tortu ◊ sos istradones chi deviat leare fint tortos
2.
non ses cosa de tzou pro culpa de s'idea tolta! ◊ no ndhe morit mai de ramu tortu! (G.A.Solinas)◊ dogna flúmini andat a trotu ◊ de dónnia fuedhu trotu is óminis ant a torrai contu in sa dia de su giudítziu ◊ s'ómini trotu no fait a dh'assetiai
3.
est isse chi mi che at furadu sa cosa e dades su tortu a mie! ◊ e sos contràrios dànnedhis su trotu, nanne ca no fuit beru!
4.
sas cosas sunt annadas a trotu ◊ aiat sichitu a si mi apompiare a ocru tortu
Surnames and Proverbs
smb:
Tortu
Etymon
ltn.
tortus
Translations
French
tordu,
idiot
English
foolish,
crooked
Spanish
torcido,
tortuoso,
necio,
injusto
Italian
stòrto,
tortuóso,
stólto,
tòrto,
ingiusto
German
krumm,
gewunden,
töricht,
Unrecht.
tónchinu 1 , agt: tzónchinu 1 Definition
chi no est deretu, chi est atrotiau, trotu, acancarronau, fintzes chi andat a trotu
Synonyms e antonyms
doltu
/
ganciudu,
ingobbedhadu,
unchinadu
Sentences
su maridu no l'aiat antziau mancu ocros e si fit sapia deretu chi giuchiat sa luna a tónchinu ◊ tónchinos de betzesa addajant s'andhera ◊ bonannu, sentza sos dispiagheres, pro lassare su tónchinu momentu!
Etymon
srd.
Translations
French
crochu,
voûté
English
hooked,
crooked
Spanish
adunco,
curvo
Italian
adunco,
ricurvo
German
krumm.