càrre , nf: carri Definition
sa petza bia de una carena, sa carena etotu; (mescamente su pl.) sa carena nuda e mescamente sa natura
Idioms
csn:
c. morta = pizighedhu de carre chi che andhat dae sa pedhe; c. bia = sa carre apenas coladu su pizu prus subra de sa pedhe, sa chi dolet de prus; c. bona = sa carre noa chi creschet in sas segadas; carregarre = atacadu, própiu tochendhe sa carre; èssere c. e úngia = èssere parentes custrintos, amigos meda; èssere c. agnanta = leados pagu in cunsideru, che cosa anzena, nadu de parentes de intradura; èssiri de c. fini = zúghere carràdigu delicadu; èssiri in carri allena = nadu de fémina, èssere ràida; carri chérvinu (nau de su cuadhu) = chi no ingrassat; a carre = nadu de bestimenta, tochendhe sa carre, chentza àteru pizu suta
Sentences
in sa carre intendhia sas punturas ◊ si ponit sa camisa po no abarrai cun sa carri in campu ◊ is carris liagadas dhi pendiant de is bratzus abbruxaus ◊ unu pantàsima no giughet carre e ossos comente giuto deo ◊ deasi s'aciugnat custa carre, comente s'aciugnet custu filu!
2.
iast a ammostai is carris a is àturus? ◊ de sa carri tua ses tui sa meri: difatis po medas obertu as butega!
3.
sas muzeres pro medas connadas e connados sunt carre agnanta!
Scientific Terminology
crn
Etymon
ltn.
carne(m)
Translations
French
chair
English
flesh
Spanish
carne
Italian
carne in quanto tessuto vivo,
sensìbile
German
Fleisch.
incarnài, incarnàre , vrb: incarrare Definition
intrare o fichire in mesu de sa carre, nau prus che àteru de cosa chi creschet; torrare a crèschere sa carre; fàere a carre, pigare carres
Synonyms e antonyms
incarnie
Sentences
sos ogros tuos mi ant fatu efetu e s'amore in coro est incarnadu ◊ est gai bella chi paret una dea incarnada ◊ a isse si li incarnant sas ungras ca las zughet totu dortas e allachedhadas
3.
su Cristos si est incarnadu in su sinu de sa Vírzine Maria
Etymon
itl.
Translations
French
s'incarner
English
to grow in,
to thrust into the flesh
Spanish
encarnarse
Italian
incarnire,
incarnare
German
ins Fleisch eindringen lassen.
iscarénu , nm Definition
ossu chentza prupa, cosa andhada male, iscarenada
Synonyms e antonyms
carasu,
carúmene
Sentences
dae s'iscarenu de cussos giuncos faghe tudhire…
Etymon
srd.
Translations
French
squelette décharné
English
skeleton,
bone,
taken flesh off
Spanish
esqueleto,
hueso pelado
Italian
schèletro,
òsso scarnificato
German
Skelett,
entfleischter Knochen
iscarríre , vrb Definition
segare sa carre, sa prupa de s'ossu, orrunchinare; pèrdere sa prupa comente unu illàngiat
Synonyms e antonyms
irromasire,
isprupare,
ispurpire
Sentences
de cudhu teracu mumudinu sos porcos acorrados si ant iscarridu finas sos ossos
Etymon
srd.
Translations
French
décharner,
maigrir
English
to strip the flesh,
to thin
Spanish
descarnar
Italian
scarnire,
dimagrire
German
entfleischen,
abnehmen.
isprupadúra , nf: ispurpadura Definition
su ispurpare
Synonyms e antonyms
ispulpinzu,
spulpamentu
Etymon
srd.
Translations
French
action de décharner
English
stripping the flesh off
Spanish
el despulpar,
descarnadura
Italian
spolpaménto
German
Entfleischung.
isprupàre , vrb: ispulpai,
ispulpare,
ispurpai,
ispurpare,
sprupai Definition
segare, istacare sa prupa de is ossos
Synonyms e antonyms
idossinare,
ispulpuzare
Sentences
so ispurpendhe custos ossos ◊ s'intruxu iat isprupau unu crabitedhu ◊ is nais de is matas candu passat fogu parint bratzus isprupaus ◊ sa conca de su procu po dha fàere in casseta si coghet e s'isprupat
Etymon
srd.
Translations
French
dépulper
English
to take the flesh off
Spanish
descarnar
Italian
spolpare
German
entfleischen.
isprupàu , pps, agt Definition
de isprupare; chi est chentza de prupa, chi che dhi ant segau sa prupa
Synonyms e antonyms
rosicau
/
scariau,
scarritzinu
| ctr.
purposu
2.
su mere si tzerghiat sa petza e mi daiat sos ossos ispurpatos! ◊ dhi tirat su bestiri e dhi ammostat is ossus ispurpaus
Translations
French
dépulpé
English
stripped of the flesh
Spanish
descarnado
Italian
spolpato
German
entfleischt.
prúpa , nf: pulpa,
purpa Definition
sa parte modhe de sa carre e de sa petza, foras s'ossu, su grassu e is nérbios, solu músculu: si narat fintzes de sa parte chi si papat de unos cantu frutuàrios, de sa parte prus modhe fintzes de àteru (es. pane); in cobertantza, sa parte méngius de is cosas o chistiones, ue dhue at de gosare / prupa de nuxi = chibu; prupa de s'anca = piscioni
Synonyms e antonyms
| ctr.
ossu
Idioms
csn:
prupa sciuga = purpa neta, solu purpa; betàresi (a una cosa) a purpas (àterue: a burbas) mortas = betàresi tzegos tzegos, atacare o leare a s'airada chentza fàghere contu de perígulu, de dannu, de birgonza e gai; segai prupa e ossus, fuedhendi = fuedhai a istruncadura, sentza de arrispetu, sentza de delicadesa
Sentences
si còmporas peta, abbàida unu cantu cun purpa meda ◊ sa purpa de su barracoco ispítzigat de s'ossu ◊ sa tunina in iscàtula est isceti pulpa
2.
chie si màndhigat sas pulpas si màndhighet sos ossos! ◊ mairu miu dónnia fuedhu chi narat ndi tirat prupas e ossus! ◊ sos puliticantes si betant a purpas mortas che astores a tempus de los votare!
Etymon
ltn.
pulpa
Translations
French
pulpe
English
flesh
Spanish
pulpa
Italian
pólpa
German
Fleisch,
Fruchtfleisch.
spetzài, spetzàri , vrb Definition
segare, istacare sa petza de s'ossu (spetzari = segare, fàere a orrugos linna o àteru)
Synonyms e antonyms
isprupare
Etymon
srd.
Translations
French
écharner
English
to strip the flesh off
Spanish
descarnar
Italian
scarnare
German
entfleischen.