elimèdha, elimédhu , nf, nm Definition
genia de erba chi faet in oros de mare in terra salamata e chi ponent po chistire imbodhigada sa birímbua cota orrostia o budhia
Synonyms e antonyms
èlema,
atzibba
Scientific Terminology
rba, Atriplex portulacoides
Translations
French
pourpier des mers
English
kind of vervain
Spanish
verdolaga marina
Italian
porcellana di mare
German
eine Salzmeldesorte.
fraularèste , nf Definition
erba de chimbe fògias o de murenas (faet bene po custa maladia)
Synonyms e antonyms
cincuvollas
Scientific Terminology
rba, Potentilla reptans
Etymon
srd.
Translations
French
quintefeuille
English
kind of grass
Spanish
cincoenrama
Italian
cinquefòglio
German
Fünffingerkraut.
frobbàdu , nm Definition
una calidade de àghina bianca, e de binu, chi assimbígiat a su nuragus
Translations
French
raisin "torbato"
English
kind of white grapes
Spanish
cepa de uva blanca y el vino que da
Italian
torbato
German
eine sardische Wein sorte (trauben).
ganghilédhu , nm Definition
genia de arretza coment’e sacu, po piscare
Synonyms e antonyms
arraciallu,
arretza,
filau,
óbiga
Etymon
ctl.
gánguil
Translations
French
guideau (pêche)
English
kind of fishing net
Spanish
red para pescar
Italian
àngamo
German
eine Art Reuse.
gazòsa , nf: cazosa Definition
genia de bufóngiu fatu cun abba, tzúcuru e anidride carbónica
Scientific Terminology
bfg
Translations
French
limonade
English
kind of fizzy frink
Spanish
gaseosa
Italian
gassósa
German
Zitronenlimonade,
Brauselimonade.
genía , nf: ginia,
inzia,
zenia Definition
totu su chi distinghet una cosa o una categoria de cosas de dónni’àtera / ginias = calidade de binu biancu fatu de uas diferentes
Synonyms e antonyms
arràcia,
creze 1,
iscera,
iscrípia,
paru,
vúglia
/
manera
Sentences
seus totus de una própiu genia ◊ èguas!… dèu no mi coju cun fémminas de cussa genia! ◊ sa limma faet diferentes pópulos e natziones e faet in modu chi areos, genias, aréntzias si potzant connòschere e adatare (P.La Croce)
2.
funt follas piticas e mannas, fatas a dogna genia
Etymon
itl.
genia
Translations
French
genre,
sorte
English
kind
Spanish
género
Italian
gènere
German
Art,
Weise.
gesmèglia, gesmèlla , nf Definition
una calidade de germinu, genia de mata chi faet a cannàile longu, bella po is frores fragosos
Synonyms e antonyms
germinu
Scientific Terminology
frs, Jasminum sambac
Etymon
itl.l
gemella
Translations
French
jasmin
English
kind of jasmin
Spanish
gemela
Italian
gelsomino àrabo
German
Arabischer Jasmin,
Nachtblume.
írtzera , nf: írtzula Definition
genia de erba chi faet a cannàile longu e una teghighedha pitica a sèmene niedhu, bona meda po bestiàmene
Synonyms e antonyms
íntzula,
ítera,
letítera 1,
viduledha
Scientific Terminology
rba, Vicia cracca
Etymon
ltn.
vicia
Translations
French
vesce
English
kind of vetch
Spanish
arveja
Italian
véccia montanina
German
Vogelwicke.
iscèra , nf: ischera 1,
ischiera,
issera,
scera Definition
unu tanti mannu mescamente de gente, ma nau agiummai solu in su sensu de arratza, genia
Synonyms e antonyms
arràcia,
genia,
iscrípia,
paru,
vúglia
Sentences
sas ischeras poniant in fua ◊ li benzeit un'iscera de tremuledha a iscossas
2.
est un'iscera de ladros ◊ tiu Pericu faghiat contos de onzi issera ◊ sas chilandras sunt fatendhe dogni iscera de cantu (B.Truddaju)◊ fint frunidos de onzi iscera de machinàrios ◊ est unu líbberu chi bi at cumponimentos de onzi iscera
Etymon
itl.
schiera
Translations
French
espèce
English
kind,
species
Spanish
especie
Italian
spècie
German
Art.
ispéscia , nf: (i-spé-sci-a)
ispéssia,
espréssie,
ispétzia,
spétzia Definition
genia diferente de un'àtera, cosa de calidades diferentes e fintzes is calidades o piessignos chi distinghent una cosa / ispétzia de!… = nadu a ispantu o a bàntidu: arratza de!… (cosa bella, bona, e gai)
Synonyms e antonyms
arràcia,
creze 1,
genia,
iscera,
iscrípia
Sentences
fatat bundhare vidas de dogni ispéssia e figura pro muntènnere a tie in bona muta (S.Casu)◊ faghet contare dogni ispéssia de machine ◊ un'ispéscia de igumarradura si atzendhet in su coro candho penso a tie ◊ is ispétzias de s'óstia sunt sa biancura, s'arredundesa, s'olori, su sabori
Translations
French
espèce
English
kind,
species
Spanish
especie
Italian
spècie
German
Art.
mendulèdha , nf Definition
genia de pische de mare, piticu, cantu a una sardina ma prus grussu e ladu, unu pagu in colore birde, cun d-unu marcu niedhu in costaos, pintirighinos asulos, cun iscata chi a dha tocare est arrasposa: est unu pische innanti mascu – e faet su sèmene chi chistit in d-una busciuca – e apustis est fémina e faet is oos chi ingendrat cun su sèmene suo etotu
Synonyms e antonyms
ciàula,
ciúcara,
méndula* 1
Scientific Terminology
psc, maena maena
Translations
French
mendole
English
kind of fish (maena vulgaris )
Spanish
chucla
Italian
mènola
German
eine Laxierfischsorte.
mogliòla , nf Definition
merdona de mare, genia de pische mannitu: est un'arratza de merulutzu
Scientific Terminology
psc, phycis phycis
Translations
French
mostelle
English
kind of fish
Spanish
brótola
Italian
pastènula bruna
German
Mittelmeerfisch,
der zu der Gadidae Familie gehört.
tzerpulía , nf Definition
dónnia e css. bobboi o animale chi faet male, noghet o àteru deasi
Synonyms e antonyms
arresia,
babballoti,
babbaúciu,
babbaudhu,
babboi,
errebiu,
incerpiu,
terpusu,
titupiu
Sentences
mori, cane furuncu e traitore: restas pro pastos a sa tzerpulia ca no ses dignu d'esser sepellidu suta sas terras de su sardu lidu (S.Lay Deidda)
Translations
French
bestioles nuisibles
English
every kind of pests
Spanish
bichos molestos
Italian
insètti ed animaletti nocivi,
di ogni gènere
German
Ungeziefer.
zenía , nf: genia*,
inzia,
zinia Definition
totu su chi distinghet una cosa, un'arratza de cosas de dónni'àtera
Synonyms e antonyms
arràcia,
creze 1,
iscera,
iscrípia,
paru,
vúglia
/
manera
/
ispétzia?
Idioms
csn:
sa zenia umana = totu sa zente de su mundhu, s'umanidade; fàere zenias = fàghere su dengosu, istare coment'e a inzestros a imbérriu; de mala zenia (avb) = meda, cun fortza
Sentences
no semus totugantos de una zenia ◊ su professore ti si m'alliat chirchèndhemi tota sa zenia de cudhu dimóniu de Kant ◊ su machine est de tantas zenias ◊ su babbu e sa mama faghent sacrifíssios de dogna zinia ◊ sa zente est de chentu zenias
2.
si ne leat s'ispada de chintzu e che dha fúlliat de mala zenia ◊ e canta zente apo fatu ríere de mala zenia in otanta annos de vida! ◊ est acatarradu de mala zenia
Translations
French
genre
English
kind,
species
Spanish
género,
clase
Italian
gènere,
spècie
German
Art,
Menschengeschlecht.