anninnitàu , pps, agt Definition de anninnitae; chi est miseredhu, no at créschiu, nau de ccn. Synonyms e antonyms trighinzu 1 Translations French rachitique, maigre et débile English poor looks, rachitic Spanish raquítico Italian di aspètto mìsero, rachìtico German kümmerlich.

cóltzu , agt, nm: colzu, cortzu, corzu 1, cotzu 3 Definition foedhu chi narant po ammischinare o lastimandho a unu; foedhandho de unu mortu, s'ispaciau, sa bon'ànima; fintzes chi est totu malandhau / cortzaredhu! = siscuru!, scerau!, mischinu! Synonyms e antonyms beadu, mischinu, moltu, siscuru / malacónciu / cdh. cólciu | ctr. diciosu Sentences coltzu si andhas foressidu solu in su buscu niedhu! (P.Casu)◊ corzu a isse si no si ndhe adderetat! ◊ corzu chie si fidat de amigos! (P.Pisurzi)◊ custu mi ammentant sa colza pitzinnia! ◊ a dolu de sas coltzas netas mias, chi mi ant a pesu in domo! 2. su colzu de tziu Istèvene, candho si agataiat, za fit ómine! ◊ s'interramortos at ammaniadu una tuda pro un'àteru corzu ◊ su colzu de babbu meu naraiat sèmpere a no fàghere male a neune 3. sa mobbília no podiat èssere prus cortza: cadrea mala, mesedha totu arroinada Etymon crsn. córciu Translations French pauvre, Dieu ait son âme, feu (f. feue) English poor (thing), latelamented Spanish el pobre Italian poverino, buonànima German arm, Selige.

impoburitài , vrb Definition orrúere o bènnere in bisóngiu meda, in poberesa manna Synonyms e antonyms acuculiare 1, aframicare, aframicosare, apedhitzonai, impoberai | ctr. arricai Translations French appauvrir English to make poor Spanish empobrecer Italian immiserire German verarmen.

iscedàu , iscl, agt: isciarau, scedau* Definition foedhu chi si narat mescamente lastimandho a unu po dannu o àteru motivu Synonyms e antonyms deldiciadu, dirgrassiadu, mabassortau, malafadau, malafortunau, míseru / scurixedhu!, siscuru! Sentences a cussu, iscedau, no dh'ant betau sabi a conca! Translations French le pauvre! English needy, poor thing Spanish pobre, pobrecillo Italian poverino German arm, unglücklich.

matàgnu , agt: metantzu, metanzu Definition chi no tenet calidades bonas, nau de cosa e de gente puru (de ccn., fintzes chi est giau a fàere male) Synonyms e antonyms iscadentonzu, malésicu, malu, mecianu* | ctr. bonu Sentences su bentu de santu Simone tenet fama metanza ca ndhe iscudet s'ischissone ◊ invece de dultzuras mi faghes passare oras metanzas ◊ cussu est unu dutore metanzu ◊ su prus forte fachiat s'ala a su metantzu Translations French de mauvaise qualité, médiocre, répréhensible English ordinary, poor, censurable Spanish de mala calidad, reprobable Italian scadènte, mediòcre, riprovévole German minderwertig, mittelmäßig, verwerflich.

meciànu , agt, nm: metzanu Definition chi (o chie) est de calidades pagu bonas, antzis antzis malas, nau de cosas e de gente Synonyms e antonyms iscadentonzu, matagnu, tratu 1 | ctr. bonu Sentences de annadas ndhe faghet bonas e metzanas ◊ aia in manu unu nodosu càmbaru e metzanu cun totu gherraia ◊ no timet ne fritu e ne calura, ne tempus bonu e ne tempus metzanu 2. sos metzanos abbratzant sa vindita e lis paret balanzu e granzeu ◊ su piús mandrone e piús visciadu, su piús metzanu e faularzu fit isse ◊ cantat sa glória e martíriu de sos Santos, sas vilesas de sos metzanos Surnames and Proverbs smb: Mezzanu Etymon itl. mezzano Translations French de mauvaise qualité, médiocre English poor Spanish medianillo Italian scadènte, mediòcre German minderwertig, mittelmäßig, Mittelmäßige.

meschínu , agt, iscl: mischinu Definition chi istat male, chi est sufrindho, nau mescamente a làstima de su pòberu o de chie tenet o at tentu calecunu male, dannu / betàresi a sa mischina = atrogare su male fatu coment'e iscusèndhesi Synonyms e antonyms pòberu / addolumannu!, addolumeu!, siscuru! Sentences mischinu de tui: ses béciu in s'ossu, ita as a bolli fai a is piciocas!…◊ mischinu, mi nd'est partu mali: fiat tristu e annugiau ◊ mischinu su castiau! Translations French le pauvre! English poor thing! Spanish ¡pobre! Italian poverino! German arm, der Ärmste!

míseru , agt, nm Definition nau de ccn., chi est pòberu, o de cosa chi creschet chi at fatu pagu isvilupu; nau de unu po comente acostumat a fàere, chi est malu, chi faet su male aprofitandho de chie no si podet abbàlere: si narat fintzes de unu chi est de pagu impita, pagu àbbile; si narat a làstima coment'e tenendho piedade Synonyms e antonyms pòberu / cdh. mísaru / miseràbbile / iscedau, siscuru | ctr. ricu / àbbile 1, balente / imbénnidu Sentences chin cussa leze su ricu s'at sichiu a prenare sas bértulas de s'ingurtonia e su míseru est abbarrau míseru ◊ no bi est faghindhe cust'arburedha: est mísera mísera cun totu chi la so abbendhe 2. cussu bandhiu fit un'ómine míseru, irfidiau, chin su dillíriu de su sàmbene in su coro ◊ bi fit su balente e bi fit su míseru 3. míseru a chie si che andhat: sos bibos za si campant! ◊ míseru chie b'intrat, a presone! ◊ míseru chie chircat pane anzenu! ◊ míseru ’e mene, míseru ’e tene! Translations French misérable, piètre (meschino) English poor Spanish miserable Italian mìsero, miseràbile German arm, gemein, Arme, Schurke.

pòberu, póberu , agt, nm: pòbiru, pòboru, pòburu, pòvaru, póveru Definition chi o chie tenet pagu o nudha benes, siendha, chi est bisongiosu o chi dhi mancat ccn. cosa o ndhe tenet o portat tropu pagu, chi est in cunditziones de necessidade; coment'e agt. dhu narant lastimandho a unu, cristianu, béstia o fintzes mata, po ccn. male o dannu chi tenet o at tentu e deosi si narat innanti de su nm. / min. pobiritu, pobiredhu, pobiritedhu = p. meda, in bisonzu meda (e fintzes pedulianu, chi campat pedindhe) Synonyms e antonyms abbisongiosu, bisonzile, pàburu / cdh. pòaru, ttrs. pòbaru / malibigau, meschinu, fradhocu, sciadau | ctr. arricu Idioms csn: aguantaisí, bessiri, acabbai p., furriai, torrai a p.; p. forti, tropu, chi no fait, meda; pòberu de… (+ nm.) = chi li mancat carchi cosa; pòvaru faladu = póveru in terra, andhadu male a s'úrtimu etzessu Sentences sa crésia fiat pòbara e sa genti prus puru ◊ custa fiat una fémmina pòbora ◊ funt pipius pòberus, sempri iscrutzus o a crapitas bècias ◊ est una famíllia pòbera: tenint isceti dus mois de terra 2. sa cosa piús rica e bella chi sos pòveros ant: sa limba, sa cultura, sa memória istórica ◊ su pagu chi guaràngiat dh'ispartzit cun is pòburus ◊ su póberu no at àteru aficu si no sa zoronada 3. portat su sànguini pòberu de gróbbulus arrúbius ◊ sa cosa chi ses papendi est pòbera de vitaminas ◊ est una terra pòvera de sustàssia 4. pòberu béciu, aici malàriu! ◊ pòberas matas tocadas de fogu! ◊ pòvera mama, s'apretu chi s'at bidu a l'istratzare sa criadura dae manos sos bandhidos! ◊ aite lu chircas a cudhu póver'ómine candho no ndhe podet sa vida?! ◊ pogheritu, l'imputabant de unu muntone de cosas ◊ dha fait sa limósina, sa meri, a unu pòburu istrupiau? Surnames and Proverbs prb: su pòburu est che su cani: andat a chini dhi donat s'ossu ◊ a pòberu non depas e a santus non promitas ◊ balit prus unu pòbiru bonu chi no unu ricu malu Etymon itl. Translations French pauvre English poor Spanish pobre Italian pòvero German arm, Arme.

remengòne , nm Synonyms e antonyms famicosu, pedhitzoni, pedulianu Sentences che remengone bisadore andho fatu de sas giannas tzochedha chi ti tzochedho ◊ como so che cudhos remengones: ne capoto ne filu de caltzones, ne cosse e ne berrita Translations French errant, le pauvre English poor thing, roaming Spanish pelagatos Italian errabóndo, poveràccio German armer Schlucker.

scurixédhu! , iscl Definition foedhu chi si narat lastimandho a unu Synonyms e antonyms iscedau!, scuredhu!, siscuru! Translations French le pauvre! English poor thing! Spanish ¡pobrecillo! Italian poverino! German der Ärmste!

siscúru! , iscl Definition foedhu chi narant lastimandho a unu: s'impreat coment'e un'agt., ma si narat fintzes s. a ccn.: nau cun arrennegu, siscurigadu Synonyms e antonyms feritzedhu!, iscedau! Sentences no l'iscriviat mai nemmos, siscuru! (S.Spiggia)◊ at patiu meda, siscuredhu! ◊ siscuru chie no si abbàidat sas buciacas suas! ◊ siscuros, sunt istracos cussos ómines, totu cussu caminu a pè! ◊ siscura, sa mama, su dannu chi at tentu! ◊ preguntant comente istant su babbu e sa mama, siscuros, solos solos a ora betza (A.Cossu)◊ siscuru a nois chi semus in manos anzenas! ◊ siscuru a issos, malevadados: za l'ant tentu su dannu! ◊ siscurigadu chi sias: za ses masedu!… Etymon srd. Translations French le pauvre! English poor thing Spanish ¡pobrecillo! Italian poverino! German der Ärmste!

trighínzu 1 , agt Definition coment'e calidade de gente o de animales, chi est de pagu contu, miseredhu, chi creschet pagu Synonyms e antonyms anninnitau, cioco, enzosu, míseru Translations French rachitique, maigre et débile English poor looks, rachitic Spanish raquítico Italian di aspètto mìsero, rachìtico German kümmerlich.

«« Search again