abboài , vrb: abbuai Definition
abbruxare s'istula, is terrenos de arare; curpire, tocare a népide su laore
Synonyms e antonyms
abbrugiai,
abbruscare,
abburare
/
nabronari
/
abburvurare,
achichinare,
afurconare,
anneulare
Sentences
in cudhus campus si bit fumu: stau ca funt abbuendi!
Translations
French
brûler légèrement
English
to scorch,
to affect by smut
Spanish
quemar,
artigar
Italian
abbruciacchiare,
ingolpare
German
absengen,
mit Brandpilzen befallen.
abboàu , pps, agt: abbuau Definition
de abboai, abbuai; guastu de sa népide, de s'abbuera, nau de laore
Synonyms e antonyms
addulliu,
afrachilau,
allampiau,
anneuladu,
calinu,
chiconosu
Sentences
su lori est abboau
Translations
French
rabougri,
niellé
English
for a fruit which,
doesn't ripe for excess of heat,
affected by smut
Spanish
atizonado
Italian
golpato
German
aufgrund von Hitze ungenügend gereiftes Getreide,
von Brandpilzen befallenes Getreide.
achichinàre , vrb: achiconare Definition
foedhandho de erbas e laores, tocare a népide, fàere niedhu coment'e unu chicone
Synonyms e antonyms
abburvurare,
afurconare,
anneulare
Etymon
srd.
Translations
French
nieller
English
to affect by smut
Spanish
atizonarse
Italian
rèndere golpato,
annerito dalla gólpe
German
vom Steinbrand befallen,
geschwärzt werden.
afurconàre , vrb Definition
pònnere su furcone, sa népide, genia de maladia chi faet niedhu su granu de is laores
Synonyms e antonyms
abboai,
achichinare,
anneulare
Etymon
srd.
Translations
French
nieller
English
to affect by smut
Spanish
atizonarse
Italian
ingolpare
German
tiefer machen.
afurconàu , pps, agt Definition
de afurconare
Synonyms e antonyms
abboau,
anneuladu
Translations
French
niellé
English
affected by smut
Spanish
atizonado
Italian
golpato
German
von Steinbrand befallen werden.
anneulàre , vrb: neulare Definition
calare o pònnere sa népide ammontandho su logu; tocare, immalaidare a népide, nau de cosas prantadas; pigare o annapare su cumprendhóniu, sa mente
Synonyms e antonyms
abboerai
/
achichinare,
afurconare,
annebidae
Sentences
innoghe su logu no si annéulat e s'umididade dat pagu infestu
2.
custu tempus chi est faghindhe mi at anneuladu totu su basolu
3.
cussas tassas de cosa mi leant su sentitu e mi annéulant sos ammentos
Etymon
srd.
Translations
French
embrumer
English
to dim,
to affect by smut
Spanish
anieblarse,
coger el añublo,
ofuscar
Italian
annebbiare,
ingolpare
German
umnebeln,
vom Steinbrand befallen werden.
atitonàtu, atitonàu , agt: atzitzonatu,
atzitzonau Definition
chi est niedhu de sa népide, nau de is laores
Synonyms e antonyms
abburvuradu,
afrachilau,
allampiau,
anneuladu,
calinu
Sentences
tricu, trídicu atzitzonatu
Etymon
srd.
Translations
French
niellé
English
affected by smut
Spanish
atizonado
Italian
golpato
German
von Steinbrand befallen.
néula , nf: néura Definition
nues de vapore de abba no tanti cracu chi calant bàscias bàscias in sa terra o fintzes in pitzu de s'abba; foedhandho de matas e pruschetotu de erbas (laores), genia de maladia, coment'e narba niedha (Tilletia caries), chi dhis ponet e dhos guastat
Synonyms e antonyms
abboeru,
boiratzu,
bòrona,
nébida,
neulore
/
gurtizone
Idioms
csn:
néulas giagadas a pighe = néula russa, nébida aici meda chi no lassat biri nudha; n. de abba, de sole = nébida chi si fúrriat a pròiri, chi si fúrriat a soli (chi isparessit comenti àrtziat su soli); issacare n. = pistai àcua, fai cosas debbadas; n. de sos ocros = napa; èssere prenos de n. = totu barra, bantaxeri, creitosu chentza sustàssia
Sentences
in montes si est betendhe sa néula ◊ candho si betat sa néula carca est malu a bídere, atesu ◊ custa est néula chi comente essit su sole che la pesat dereta
Scientific Terminology
tpm
Etymon
ltn.
nebula
Translations
French
brouillard,
nielle
English
fog,
smut
Spanish
niebla,
niebla,
caries,
tizón
Italian
nébbia,
gólpe
German
Nebel,
Steinbrand.