Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

abboéru , nm, nf: abbuera, buera Synonyms e antonyms boiratzu, bòrona, fumacina, nébida, néula Sentences s'abboeru imprassat su monti Etymon srd. Translations French brouillard English fog Spanish niebla Italian nébbia German Nebel.

afallíre, afallíri , vrb: fallire Definition nau de laore, sicare chentza lómpiu, a ispiga buida, tocau a népide, a sole Synonyms e antonyms avagliai Etymon srd. Translations French dessécher English to fog Spanish volverse zocato Italian divenire afato German verkümmert werden.

annebidàe, annebidài , vrb: annepidare, nebidai Definition guastare sa cosa a népide; pònnere o calare népide o cosa coment'e népide chi impedit de bíere, de cumprèndhere Synonyms e antonyms anneulare, boerare 2. dhi at annebidau is ogus, is pentzamentus ◊ custu pruinedhu annapat e annébidat totu ◊ de mentes annepidadas in su cilleri ndhe dhue at medas ◊ sa bia si annebidàt de pruini Etymon srd. Translations French embrumer, brouiller, assombrir English to fog, to dim, to darken Spanish nublar, aneblar, ofuscar Italian annebbiare, offuscare German umnebeln, verdunkeln.

boiràtzu , nm, agt: boreatzu Definition népide a meda / ari boiratza = aera cun pagas nues artas Synonyms e antonyms abboeru, bòrona, nébida, néula Scientific Terminology tpm Etymon ctl. boyrassa Translations French brouillard épais English thick fog Spanish niebla Italian nebbióne German dichter Nebel.

fumacína , nf: fumatzina Definition népide forte, craca, chi no faet a bíere nudha; s'àlidu, chi paret nepidedha, de animales mannos (boes, bacas) in die de fritu Synonyms e antonyms abboeru, boiratzu, bòrona, fumatza, nébida / cdh. fumacina / àlidu 2. sas bacas fint catzendhe fumatzina, introtzas e muilendhe pro sos bijos Translations French brouillard, brume English fog Spanish niebla Italian calígine German Nebel, Dunst.

fumàtza , nf Definition népide craca chi no lassat bíere nudha a pagu tretu Synonyms e antonyms abboeru, boiratzu, bòrona, fumacina, nébida Sentences che candho sa fumatza ispissa tirat o candho in terra iscúrigat sa sera Translations French brouillard, brume English fog Spanish niebla Italian calìgine German Nebel, Dunst.

nébida , nf: nébide, nébidi, nébira, népida 1, népide, népira Definition nues de vapore no meda cracu chi calant e istant bàscias bàscias, o si pesant e istant bàscias in sa terra o fintzes in logu de lagu; genia de dificurtade chi no lassat bíere o cumprèndhere bene sa cosa o chistione comente est Synonyms e antonyms abboeru, boiratzu, bòrona, fumacina, néula Sentences sigheint s'aronzu in mesu a sa nébida ◊ su fumu essiat che nébida dae sas cobelturas ◊ candu cudha fut acanta de arribbai si est formara custa nébira e no si est bia prus ◊ s'ischidat tra sa népida bianca sa terra de malària penosa (A.Casula)◊ sa nébide at afumau totu su trigu ◊ de is tres de chitzi si cumentzat a betai sa nébida 2. tra noso e sa beridade sas nues e sa népide no che depent èssede! (L.Pisano)◊ su binu fiat faendho efetu e dhi pariat calandho sa népida, in ogos portaiat pibiristas de prumu Scientific Terminology tpm Etymon srdn. Translations French brouillard English fog Spanish niebla Italian nébbia German Nebel.

néula , nf: néura Definition nues de vapore de abba no tanti cracu chi calant bàscias bàscias in sa terra o fintzes in pitzu de s'abba; foedhandho de matas e pruschetotu de erbas (laores), genia de maladia, coment'e narba niedha (Tilletia caries), chi dhis ponet e dhos guastat Synonyms e antonyms abboeru, boiratzu, bòrona, nébida, neulore / gurtizone Idioms csn: néulas giagadas a pighe = néula russa, nébida aici meda chi no lassat biri nudha; n. de abba, de sole = nébida chi si fúrriat a pròiri, chi si fúrriat a soli (chi isparessit comenti àrtziat su soli); issacare n. = pistai àcua, fai cosas debbadas; n. de sos ocros = napa; èssere prenos de n. = totu barra, bantaxeri, creitosu chentza sustàssia Sentences in montes si est betendhe sa néula ◊ candho si betat sa néula carca est malu a bídere, atesu ◊ custa est néula chi comente essit su sole che la pesat dereta Scientific Terminology tpm Etymon ltn. nebula Translations French brouillard, nielle English fog, smut Spanish niebla, niebla, caries, tizón Italian nébbia, gólpe German Nebel, Steinbrand.