Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

addesumàre , vrb: desumare Definition ispartzire in partes oguales una cosa, pruschetotu s'interessu Synonyms e antonyms cumpaltire, driverare, ispartzire, paltire Sentences su babbu etotu lis at addesumadu s'interessu e gai donzunu de sos fizos si tenet contu sa parte sua Translations French répartir, partager English to split (up) Spanish repartir Italian ripartire, frazionare German aufteilen.

calèschere , vrb Definition erríere a praxere, intostare de s'errisu Sentences su imbetzare no ti daet gustu tale de ndhe calèschere! Etymon ltn. *caleschere Translations French rire à s'en tenir les côtes English to split one's sides laughing Spanish reírse a carcajadas Italian rìdere a crepapèlle German sich tot lachen.

ciapída , nf Definition iscanzada, carpida, aperta o ispacadura in is orrocas Idioms csn: s'abba de sa c. = abba chi essit in sa roca; c. de laras = tzocu chi si faghet abberindhe sas laras a corpu Etymon srd. Translations French fente des rochers English cliff split Spanish hendidura en la roca Italian spaccatura delle rupi German Riß.

immelmàre , vrb: immermare, irmermare, irmermiare, ismermiai, smarmai Definition bogare de pare sa carena, segare is arremos o mermos; bogare, segare su burdàmene de una mata, is cambos chi no balent o istrobbant sa créschia Synonyms e antonyms irmermedhare, iscempiai, iscroniai, iseniare, istropiai, isvrembare, sciguriai, sciorbedhai / immalmare, irgemmellai Sentences si ti ponzo manu, oe t'irmermo! 2. e tenio àsiu, deo, a ischirrare, a ilmutzare, a bogare in loba, a pudare, a immelmare, a isalmentare: nudha, una binza betza prena de malesa! (A.Cossu) Etymon srd. Translations French démembrer, défigurer, ébourgeonner English to prune, to disfigure, to split up Spanish desmembrar, deschuponar Italian smembrare, sfigurare, scacchiare German zergliedern, ausgeizen.

iscorriolàda , nf Definition su iscorriolare; segada in su trastu, in s'orrobba, in su bestimentu, fata prus che àteru de malesaura, coment'e dannu po pagu atentzione Synonyms e antonyms irbinarjada, iscorriadura, iscorrioladura, iscórriu Etymon srd. Translations French déchirement, fente, déchirure English laceration, split Spanish desgarradura, desgarramiento Italian laceraménto, squàrcio, spacco German Zerreißen, Spaltung.

iscumpagnàre , vrb: iscumpannare 1, iscumpanzare, scumpangiai Definition segare calecunu de una cabidhada de istrègios, su ndhe pèrdere; betare apare cosas diferentes, istesiare de pare duas cosas cumpàngias a loba Synonyms e antonyms discumpangiai, iscumpanzinare, isgualare, isperzeniare, scambillai Sentences ndh'amus segadu, de custas tatzas, e como las tenzo iscumpanzadas ◊ portu is cartas totu iscumpangiadas Etymon srd. Translations French dépareiller English to split (a pair) Spanish desparejar Italian scompagnare German vereinzeln.

isgangagliàre , vrb Definition erríere a iscracàlios, a tzérrios, mòrrere de s'errisu Synonyms e antonyms chighigliare, iscacagliare Etymon srd. Translations French rire à se décrocher la mâchoire English to split one's sides with laughter Spanish desternillarse de risa Italian sganasciarsi dalle risa German sich krummlachen.

ispacadúra , nf Definition genia de aperta manna Synonyms e antonyms calpidura, fresadura, isperrada, isperradura Etymon srd. Translations French fente English split Spanish grieta, hendidura Italian spaccatura German Spaltung.

isperradúra , nf: sperradura Definition su isperrare; genia de aperta, de segada Synonyms e antonyms fresadura, ispacadura, isperrada / cdh. spirredhu Sentences fiat totu pesa e croca, castiendi me is isperraduras de su portallitu Etymon srd. Translations French fendage English split Spanish hendidura Italian spaccatura German Spaltung.

paltíre , vrb: paltzire, parsiri, partire, partziri, pracire, pratziri, pretziri Definition segare cosa, orrugare in partes, fàere ccn. cosa in partes oguales, su si ndhe pigare donniunu sa parte cosa sua / pratziri in (duus, dexi, e aici) Synonyms e antonyms addesumare, cumpaltire, dividire, iscomunare, ispartzire, isperrai Sentences sunt pensendhe a paltzire sos benes ◊ tue de pane aias una perra e lu partias a mannu e minore (G.A.Sau)◊ ant iscorjau s'animale, l'ant fatu a cantos e partiu a sos connoschentes ◊ at pigau su pani cun is manus, dh'at fatu a arrogus e si dhus at pretziu ◊ sa terra sarda si dh'ant pratzia: a nosu s'est abarrada sa boxi de sa carri segada ◊ su babbu at partidu sos benes suos a sos fizos ◊ innanti fimus a cumone e posca amus partidu ◊ us pipius comente dhus ais parsius? 2. sciadadedha!… ca gei no dh'at a èssi pretziu su coru! Surnames and Proverbs prb: buconi pretziu, s'àngelu si dhoi setzit ◊ su malu partire faghet sa zente ojana Etymon ltn. partire Translations French diviser en parties égales English to split up Spanish repartir Italian ripartire, divìdere in parti uguali German teilen, aufteilen.

secàda , nf: segada Definition su segare; sa fresadura chi abbarrat de su segare, su tretu de longu totu comente est segau Synonyms e antonyms arrogadura, iscalabrada, secadura, tazada Idioms csn: andai a segadas = a trevessu, perilloi perillai, a trovèlgias; bènniri in segada = in colada, resurtare inue si colat Sentences debberone segada chi li as fatu a fórtighe, a sa berbeghe, tundhindhe! 2. apu pigau custa cosa ca mi beniat in segada Etymon srd. Translations French coupe, fente, rupture, cassure English cut, split Spanish corte Italian tàglio, lesióne, spacco, rottura German Schnitt, Riß, Bruch.

truncadúra , nf: truncatura Definition su truncare Synonyms e antonyms istruncadura, ruciadura, truncamentu Idioms csn: andhare a t. = andai seghendi in crutzu, foras de su mòri po fai innantis a lòmpiri a su logu, colare a istruncu; èssere a t. = postu de rugadis, postu male; istendiai css. cosa a t. = de un'ala a s'àtera, de rugadis; rispòndhere a t. = segai de tressu, arrispúndiri sentza de castiai a carronis, a unu Sentences sa cussorza che fit atesu e si fit incamminadu luego passendhe a truncadura peri sos cunzados 2. no aiat agguantatu prus e l'aiat respostu a truncatura ◊ favedhabat a truncadura chin totus, semper ammurrionadu 3. aiat lassatu sa vetura a truncatura in mesu de s'istradone ◊ no so coladu in su caminu: apo fatu a truncadura pro coitare a lòmpere Etymon srd. Translations French coupure, fracture English cutting off, split Spanish truncamiento Italian troncaménto, troncatura, frattura German Abschneiden, Abschnitt.

truncài , vrb: truncare Definition segare a límpiu, segare a manera de ndhe istacare s'orrugu (nau meda po cosa tostada, longa), fintzes traessare, passare de una parte a s'àtera de ccn. cosa o logu; nau de sentidos, de unu fàere, de is fortzas, fàere bènnere mancu / fàchere (una faina) a sa trunca e passa = bessiresindhe a sa russa, dare un'aggurgada, una passada lestra Synonyms e antonyms arrogai, immutzurrare, istuturai, ruciare, secare Sentences mi assimizo a su chercu de su monte chi sos ramos su tronu li at truncadu (A.Casula)◊ o truncat o aggànciat, o truncat o faghet gantzu ◊ cherias truncare funes e cadenas ◊ est rutu e si at truncadu s'anca ◊ una biga si est truncada ◊ iat tirau a unu cerbu e dh'iat truncau una pala 2. sa bidha est atraessata dae s'istradone printzipale chi la truncat in duos ◊ at truncau a arrogadura in is ortus po fai debressi 3. mi truncat donzi àschidu su lassare sa Sardinna ◊ seu preghendi pro chi sa vida mia no bengat truncada ◊ no podiat lassai a issu a si truncai s'ischina po is àterus Etymon ltn. truncare Translations French couper, casser, fracturer English to cut off, to break, to split Spanish truncar, partir Italian troncare, spezzare, fratturare German abschlagen, abbrechen.