immaodhàu , agt, pps: immeudhadu,
irmeudhadu,
irmidudhau,
ismiudhatu,
smuedhau Definition
chi at pérdiu sa fortza; de irmeudhare
Synonyms e antonyms
arréndhidu,
smeudhiu,
spuligau
| ctr.
ammeudhadu
Sentences
cussos sunt immeudhados, dados a su vítziu, sempre imbreagos
Translations
French
sans moelle,
mollasse
English
spineless,
weakened,
taken the marrow out
Spanish
desmeollado,
enervado
Italian
smidollato
German
marklos,
kraftlos.
irbaléndhidu , pps, agt Definition
de irbalèndhere
Synonyms e antonyms
achénsidu,
ammunzadu,
fiacu,
infrachiu,
irbalesiadu,
irmarridu,
istasidu
| ctr.
briosu,
folte,
pasadu
2.
semus totu irbaléndhidos de cantu semus istracos!
Translations
French
épuisé
English
exausted,
taken a short run
Spanish
agotado
Italian
defatigato,
esàusto
German
müde,
matt.
iscarénu , nm Definition
ossu chentza prupa, cosa andhada male, iscarenada
Synonyms e antonyms
carasu,
carúmene
Sentences
dae s'iscarenu de cussos giuncos faghe tudhire…
Etymon
srd.
Translations
French
squelette décharné
English
skeleton,
bone,
taken flesh off
Spanish
esqueleto,
hueso pelado
Italian
schèletro,
òsso scarnificato
German
Skelett,
entfleischter Knochen
leàdu , pps: lebau,
liadu Definition
de leare / leadu a binu = imbriagu
Synonyms e antonyms
picau
/
bocau
/
comporadu,
furadu
| ctr.
lassadu,
torradu
Sentences
aiat leadu calchi colpu de aera essendhe a fora ◊ a finantzieri no l'ant leadu, no l'ant chérfidu
2.
za ses bene liadu!…◊ sas àrulas fint búidas, sos procos grassos leados! ◊ cust'isterzu lu zuto leadu male, mi est ruindhe!
Translations
French
enlevé,
pris
English
taken
Spanish
quitado
Italian
tòlto,
préso
German
genommen.
picàu , pps, agt: pigau Definition
de picai, picai 1, picai 2, picai 3, picare; chi est fatu totu a bicos, a puntighedhas / folla picada = cun sos oros totu a bicos, a puntas
Synonyms e antonyms
leadu
/
artziadu
/
picadu
| ctr.
torradu
/
faladu
2.
gei funt bèni pigaus, mairu e mulleri!…
Translations
French
pris
English
taken
Spanish
cogido
Italian
préso
German
genommen.
téntu , pps, agt Definition
de tènnere (fintzes de àere)
Synonyms e antonyms
ténnidu
/
àpidu
/
acapiau,
presu
/
abbruxau
/
contivizadu
/
arréschiu
| ctr.
iscapu
Idioms
csn:
t. a bula = chi portat sa boxi iscannia ca at pigau frius; t. a fune, a cadena = acapiau, aguantau a funi, a cadena; (andhare) a manu tenta = a manu pigada, s'unu cun sa manu aferrada a sa manu de s'àteru; fogu tentu = allutu, tenendi, fogu fuiu; dhu'èssere sa cosa a tenta = a meda
Sentences
sa tzerimónia de premiassione si est tenta s'àtera die ◊ de màchina gai deo no ndhe apo mai tentu ◊ Fulana at tentu fiza fémina ◊ apu fatu unu pensu, ca nanca mi fui cojada e apu tentu unu pipiu ◊ l'ant intzugliatu de non àere tentu fide a sa paràula data
2.
beniat a bidha cun d-un'ebba castanza bene tenta
3.
li so curtu ifatu ma no l'apo tentu
4.
sa bidha si fit alluta: ómines e animales aiant tentu che ascras de canna
5.
su tzilleraju fit tentu a sonnu canno non bi aiat ispatzu (A.Pau)◊ sichiat a tussire, sudoratu a mortógliu chin s'àlinu tentu in gangas ◊ fit bete cane fonnesu tentu a una catena ◊ ocanno dhue fut sa castagna a tenta!◊ ti lassu tres funis po dhu portai presoneri tentu!
Surnames and Proverbs
prb:
mellus su tentu de su bentu
Translations
French
eu,
possédé,
capturé,
brûlé,
pris
English
had,
owned,
catched,
burnt,
taken root
Spanish
tenido,
tenido,
capturado,
quemado,
arraigado
Italian
avuto,
posseduto,
catturato,
arso,
combusto,
attecchito
German
gehabt,
innegehabt,
gefangen,
verbrannt,
eingewurzelt.