abbucallotàre , vrb: bucallotare Definition
fàere su bucalloto, a bucalloto, istare o abbarrare che bucallotos, ammammalucaos, incantaos
Synonyms e antonyms
abbabballocai,
abbambanai,
abbarballai,
abbaucare,
abbrabbalucai,
ammammalucare,
atontai,
indormiscai
Etymon
srd.
Translations
French
abrutir
English
to stun
Spanish
aturdir,
entontecer
Italian
intontire
German
betäuben.
alloloinài , vrb Synonyms e antonyms
atolondrai
Translations
French
monter à la tête,
étourdir
English
to befuddle,
to stun by sleep,
by sun
Spanish
aturdir el vino,
el sueño,
el sol
Italian
stordire col vino,
dal sónno,
dal sóle
German
durch Wein,
vor Schlaf oder Sonne betäubt sein.
atontài , vrb: atontiai,
atontare Definition
fàere o essire tontu, fàere a tontu, istare coment'e ammammalucaos chentza cumprèndhere
Synonyms e antonyms
abbambanai,
abbrabbalucai,
abbucallotare,
ammacocae,
ammammalucai,
atolondrai,
atontixinare,
collonare,
improsae
Sentences
sas criaduras no si depent iscúdere, ca las atontat ◊ cussu mobetzugu tontu… a nosu fiat acanta de atontai! ◊ a cussu piciochedhu dh'atóntiant a corpus
Etymon
spn.
Translations
French
abrutir,
abêtir
English
to stun
Spanish
atontar
Italian
intontire
German
betäuben.
atordíre , vrb: atrudiri,
atuldire,
aturdire,
aturdiri Definition
fàere abbarrare coment'e ammammalucaos, ispantaos, meravigliaos o fintzes timendho meda, coment’e chentza cumprèndhere, chentza atuamentos
Synonyms e antonyms
atolondrai,
atronai,
ispantare,
istronae,
scilibriri
Sentences
sa poesia aturdit, meravizat, ispantat (S.Casu)◊ restadu aturdidu so che berchedha ruta dae nidu (Z.Virdis)◊ partit su tiru e unu lamentu aturdit sa campagna: sa balla at fulminadu a Servadore! ◊ no bos aturdat su chi at a sutzèdere! ◊ inferru e ne morte no l'atuldit ◊ su prontudu no si atuldit e risponnet cun prontesa ◊ sa morti de custa picioca at atrudiu totu sa bidha
2.
sa note dae chelu falaiat su lentore e deo sen'ammuntu: mi aturdiant sas palas de su fritu!
Etymon
ctl., spn.
Translations
French
étourdir
English
to stun
Spanish
aturdir
Italian
stordire
German
betäuben.
ispabajàre , vrb: ispapajare Definition
coment'e apèrrere, ma nau prus che àteru in su sensu de lassare meravigliaos meda, fintzes coment'e chentza crèdere, timendho, in pentzamentu; fàere a tímere / colore ispabajau = ispramau, biu biu
Synonyms e antonyms
ilbambarriare,
ispalpedhare,
ispampanai,
ispamparinare
/
abbaucare,
atolondrai,
atordire,
spantasiai
/
acicai,
asciuconare,
asciustrare,
ispramai,
isprauriri
2.
Mariedha est cun sos ogos ispabajaos de sa rigonza e de sa timoria ◊ mi borto a cada bandha e tandho, ispapajau, mi dimandho: Ma dego, Deus meu, ite soe? ◊ a mimme ispapajau lassaes! ◊ Bustianu fit ispapajau de su chi fit biendhe: mai crediat de acatare una cosa gai ◊ cudhu abbarrat mudu e sichit a si lu pompiare ispapajau ◊ est mortu chin sos ocros ispapajaos ◊ boches e prantu ispapajau prenabant su bichinau ◊ a s'apedhu ispapajau de sos canes, Predànghelu fit iscampiau dae s'alapinna
Translations
French
effrayer
English
to stun
Spanish
asombrar,
sobrecoger
Italian
sbigottire
German
bestürzen.
scimingiài , vrb: insimingiare,
sciumingiai Definition
fàere a iscimíngiu, a illuinu, pèrdere su sentidu, pigare coment'e a conca de no cumprèndhere bene fintzes po cosa imbusticada, difícile meda, chi giaet pelea manna
Synonyms e antonyms
abbadhinare,
ammolighinare,
atambainare,
ibbadhinare,
imbatzinare,
ingadhinae
Sentences
est scimingedisí sa conca in mesu de is libbrus ◊ e dèu scimingendumí sa conca circhendi cussa cosa! ◊ càstia ca no tengu tempus de mi scimingiai cun su chi bolis tui! ◊ custu fragu de sigarru mi est peri scimingiandu ◊ a dh'acabbas de bati cussa cosa, ca mi scimíngiat sa conca?! ◊ acabbadha de girai ca mi scimíngiat su logu!
Translations
French
abasourdir
English
to stun
Spanish
aturdir
Italian
stordire,
scervellare
German
betäuben,
sich den Kopf zerbrechen.
stontonài 1 , vrb Definition
coment'e pèrdere is atuamentos, pigare o fàere a illuinu
Synonyms e antonyms
abbalaucare,
ammadainare,
asturdire,
atolondrai,
atontonare,
ibbadhinare,
immaudinare,
ispantai,
isturdinare,
stolondrai
Sentences
no mi ammachis cun su dinai, no mi stontonis su ciorbedhu! ◊ no bollu a mi stontonai sa conca ◊ m'iast donau unu cropu de matzoca a conca no m'iast a èssi stontonau aici! ◊ ohi, lessimí istai, no mi stontonit!
Translations
French
assourdir,
abasourdir
English
to amaze,
to stun
Spanish
aturdir
Italian
sbalordire,
stordire
German
verblüffen,
betäuben.