abbucallotàre , vrb: bucallotare Definitzione fàere su bucalloto, a bucalloto, istare o abbarrare che bucallotos, ammammalucaos, incantaos Sinònimos e contràrios abbabballocai, abbambanai, abbarballai, abbaucare, abbrabbalucai, ammammalucare, atontai, indormiscai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu abrutir Ingresu to stun Ispagnolu aturdir, entontecer Italianu intontire Tedescu betäuben.

alloloinài , vrb Sinònimos e contràrios atolondrai Tradutziones Frantzesu monter à la tête, étourdir Ingresu to befuddle, to stun by sleep, by sun Ispagnolu aturdir el vino, el sueño, el sol Italianu stordire col vino, dal sónno, dal sóle Tedescu durch Wein, vor Schlaf oder Sonne betäubt sein.

atontài , vrb: atontiai, atontare Definitzione fàere o essire tontu, fàere a tontu, istare coment'e ammammalucaos chentza cumprèndhere Sinònimos e contràrios abbambanai, abbrabbalucai, abbucallotare, ammacocae, ammammalucai, atolondrai, atontixinare, collonare, improsae Frases sas criaduras no si depent iscúdere, ca las atontat ◊ cussu mobetzugu tontu… a nosu fiat acanta de atontai! ◊ a cussu piciochedhu dh'atóntiant a corpus Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu abrutir, abêtir Ingresu to stun Ispagnolu atontar Italianu intontire Tedescu betäuben.

atordíre , vrb: atrudiri, atuldire, aturdire, aturdiri Definitzione fàere abbarrare coment'e ammammalucaos, ispantaos, meravigliaos o fintzes timendho meda, coment’e chentza cumprèndhere, chentza atuamentos Sinònimos e contràrios atolondrai, atronai, ispantare, istronae, scilibriri Frases sa poesia aturdit, meravizat, ispantat (S.Casu)◊ restadu aturdidu so che berchedha ruta dae nidu (Z.Virdis)◊ partit su tiru e unu lamentu aturdit sa campagna: sa balla at fulminadu a Servadore! ◊ no bos aturdat su chi at a sutzèdere! ◊ inferru e ne morte no l'atuldit ◊ su prontudu no si atuldit e risponnet cun prontesa ◊ sa morti de custa picioca at atrudiu totu sa bidha 2. sa note dae chelu falaiat su lentore e deo sen'ammuntu: mi aturdiant sas palas de su fritu! Ètimu ctl., spn. Tradutziones Frantzesu étourdir Ingresu to stun Ispagnolu aturdir Italianu stordire Tedescu betäuben.

ispabajàre , vrb: ispapajare Definitzione coment'e apèrrere, ma nau prus che àteru in su sensu de lassare meravigliaos meda, fintzes coment'e chentza crèdere, timendho, in pentzamentu; fàere a tímere / colore ispabajau = ispramau, biu biu Sinònimos e contràrios ilbambarriare, ispalpedhare, ispampanai, ispamparinare / abbaucare, atolondrai, atordire, spantasiai / acicai, asciuconare, asciustrare, ispramai, isprauriri 2. Mariedha est cun sos ogos ispabajaos de sa rigonza e de sa timoria ◊ mi borto a cada bandha e tandho, ispapajau, mi dimandho: Ma dego, Deus meu, ite soe? ◊ a mimme ispapajau lassaes! ◊ Bustianu fit ispapajau de su chi fit biendhe: mai crediat de acatare una cosa gai ◊ cudhu abbarrat mudu e sichit a si lu pompiare ispapajau ◊ est mortu chin sos ocros ispapajaos ◊ boches e prantu ispapajau prenabant su bichinau ◊ a s'apedhu ispapajau de sos canes, Predànghelu fit iscampiau dae s'alapinna Tradutziones Frantzesu effrayer Ingresu to stun Ispagnolu asombrar, sobrecoger Italianu sbigottire Tedescu bestürzen.

scimingiài , vrb: insimingiare, sciumingiai Definitzione fàere a iscimíngiu, a illuinu, pèrdere su sentidu, pigare coment'e a conca de no cumprèndhere bene fintzes po cosa imbusticada, difícile meda, chi giaet pelea manna Sinònimos e contràrios abbadhinare, ammolighinare, atambainare, ibbadhinare, imbatzinare, ingadhinae Frases est scimingedisí sa conca in mesu de is libbrus ◊ e dèu scimingendumí sa conca circhendi cussa cosa! ◊ càstia ca no tengu tempus de mi scimingiai cun su chi bolis tui! ◊ custu fragu de sigarru mi est peri scimingiandu ◊ a dh'acabbas de bati cussa cosa, ca mi scimíngiat sa conca?! ◊ acabbadha de girai ca mi scimíngiat su logu! Tradutziones Frantzesu abasourdir Ingresu to stun Ispagnolu aturdir Italianu stordire, scervellare Tedescu betäuben, sich den Kopf zerbrechen.

stontonài 1 , vrb Definitzione coment'e pèrdere is atuamentos, pigare o fàere a illuinu Sinònimos e contràrios abbalaucare, ammadainare, asturdire, atolondrai, atontonare, ibbadhinare, immaudinare, ispantai, isturdinare, stolondrai Frases no mi ammachis cun su dinai, no mi stontonis su ciorbedhu! ◊ no bollu a mi stontonai sa conca ◊ m'iast donau unu cropu de matzoca a conca no m'iast a èssi stontonau aici! ◊ ohi, lessimí istai, no mi stontonit! Tradutziones Frantzesu assourdir, abasourdir Ingresu to amaze, to stun Ispagnolu aturdir Italianu sbalordire, stordire Tedescu verblüffen, betäuben.

«« Torra a chircare