afideàdu , agt Definition
chi tenet isperàntzia, chi giaet fide, chi promitit bene
Synonyms e antonyms
animosu,
fiantzosu,
isperanciosu,
iperansciadu
| ctr.
isarcadu,
scunfiantzosu
Sentences
tandho fia afideadu de mi che torrare a acordare e imbetzes so intradu in d-un'impresa
Etymon
srd.
Translations
French
confiant
English
trustful
Spanish
confiado,
de confianza
Italian
fiducióso
German
vertrauend.
amparamànu , nm: ampiamanu,
amplamanu,
ampramanu,
ampremanu,
ampriamanu Definition
manu ampra, larga, líbbera, nau in su sensu de fàere comente paret e praghet, de tènnere podere prenu, o fintzes de si pigare tropu cunfidàntzia, tropu libbertade
Synonyms e antonyms
impramanu
Sentences
cussas s'iant pigau tropu s'amparamanu e dhas ia castigadas ◊ dae candho ses abbitandhe chin cussa zente l'imbenit chi ti cheres picare s'ampramanu de mi pònnere su tzitu! ◊ ci nd'ia tentu s'ampramanu nci dh'iu iscavulau!
Surnames and Proverbs
prb:
donai s'ampramanu est sempri dannosu
Etymon
srd.
Translations
French
liberté
English
liberty,
excessive trust
Spanish
familiaridades,
confianza excesiva
Italian
confidènza eccessiva,
àmpia,
tròppa libertà
German
übermäßige Vertraulichkeit,
zu große Freiheit.
ballànsa, ballàntza , nf: abballansa,
ballàscia,
ballassa Definition
manera de fàere pagu bregungiosa o chi faet a bíere chi unu tenet fide in s'àteru: si narat mescamente de is pipios chi si cumportant chentza timoria cun is mannos, de s'istràngiu cun sa gente chi dhu allogit, ma fintzes de chiesisiat candho si cumportat cun s'àteru coment'e cun gente de domo, cun gente connota chi tenet a parusu
Synonyms e antonyms
alabantza,
calàbria,
confidàntzia,
fidàssia,
modhore,
ollantza,
traténtzia
Idioms
csn:
intrare in b. = leàresi ballassa; nàrrere o fàghere ccn. cosa in ballassa = pighendisí cunfiantza
Sentences
cussu pisedhu si est lendhe tropu ballassa: inoghe faghet che in domo sua ◊ mi leo ballassa e àlcio a s'aposentu sou ◊ si los chitzis, unu pisedhu o un'animale no si leant ballassa ◊ chin issas bi aia un’atzicu de ballassa, che a bonu vichinu
Etymon
itl.
baldanza
Translations
French
familiarité
English
confidence
Spanish
confianza
Italian
confidènza
German
Vertraulichkeit.
confidàntzia , nf: cufiàntzia,
cufidànsia,
cufidàntzia,
cunfiància,
cunfiantza,
cunfiàntzia,
cunfidànsia,
cunfidàntzia Definition
su àere unu fàere coment'e de gente bene connota, amiga, parente, fidada, coment'e giaendho fide a unu
Synonyms e antonyms
cunfidu
/
ballansa,
familiaricítzia,
fidàssia,
modhore,
ollantza
| ctr.
discunfiantza
Sentences
lah, chi m'imbovas tui puru truncaus sa cunfiantza! ◊ sa cunfidàntzia dha tengu cun Deus ◊ sas cosas in cunfidàntzia no si narant in carrela ◊ no sunt totu sos nepodes chi si gosant sa cufidàntzia de su zaju ◊ mi ais a perdonare: tèngio cunfiància de no mi abbandhonare
Surnames and Proverbs
prb:
su saludu a totus, sa cunfiantza a pagus
Etymon
spn.
Translations
French
familiarité
English
confidence
Spanish
confianza
Italian
confidènza
German
Vertrauen.
fíde , nf: fidi Definition
su crèdere a unu o a calecuna cosa, mescamente a Deus
Synonyms e antonyms
fidéscia,
fidúcia
/
fidu
Idioms
csn:
àere fide in Deus, chin Deus; zúghere o portare sa fide a unu = èssere pessone fidada de unu; dare, no dare fide a unu, tenni, no tenni fidi a ccn. = giúghere, tènnere, no tènnere fide, crere, no crere, fidàresi, no si fidare de unu; dare una cosa in fide o a fide = donai a fidu, a dépidu; de fide de s'ànima, a fide! (zenia de zuramentu) = devide!, abberu!; sa fide de su cane, de su batu cun su sórighe = fide chi… no si daet (ca no bi ndhe podet àere); pònneresi in fide de… = ponnirisí in conca de…; avalorai sa fidi = crèschere, afortire sa fide (in Deus)
Sentences
cambiai vida e torrai fidi a sa nova bona de Deus! ◊ cun tegus aia fide, ma ses faltzu! ◊ sa fide l'aiat falada a Cristos, no a sos santos ◊ sa fide ti at sarvu! ◊ sa fide professade pro tènnere salvamentu! ◊ a chini at a èssi prenu de fidi Deus dh'at a salvai ◊ si annoant sas isperas che tràmula in s'olia e torrat bia sa fide (G.M.Cherchi)◊ totus aiant fide chin issu comente issu aiat fide chin Deus (G.Piga)◊ chie no aiat fide s'unu cun s'àteru faghiat cuntratu iscritu, sinono bastaiat sa paràula ◊ de non prus pecai cun proponimentu sa fidi cun Deus si dh’at cunfirmada (F.Urracci
2.
niunu sa fide giutesit a mie (P.Pisurzi)◊ su padronu at a punire su teracu chi no li at giutu sa fide ◊ no li tenzo fide a custa cosa: so timindhe chi fetat male! ◊ no dias fide a su cane dannarzu!)◊ a issu no dhi tèngiu fidi!
3.
a fide gai est! ◊ devide comente ti so nendhe ant fatu!
4.
leas cafè a fide in sas butegas: ti lu dant, ti lu bufas e ti negas! ◊ sa cosa de papai fiat pagu, cantu si poriat fai marcai a fidi in sa butega
Surnames and Proverbs
prb:
fidi tenindi, ma no ndi donghis!
Etymon
itl.
Translations
French
foi
English
faith
Spanish
fe,
confianza
Italian
féde,
fidùcia
German
Vertrauen,
Glaube.
fidúcia , nf: fidútzia Definition
genia de fide, de crétia / àere a ccn. in fidútzia = dàreli fide, fidàresi de ccn.
Synonyms e antonyms
fide,
fidéscia
Sentences
fidúcia tenindi e no ndi geist! ◊ soe sa prus chi ti apo in fidútzia
Etymon
itl.
Translations
French
confiance
English
confidence
Spanish
confianza
Italian
fidùcia
German
Ansehen.