arratòri , nm: arretore,
arretori,
retore* Definition
babbai retore, su preide chi contivígiat is cristianos chi faent fúrriu a una crésia, a una parróchia
Synonyms e antonyms
vicàriu
Sentences
s'arretori iat fatu una bella prédica in mesu sa missa ◊ bosi dhu potzo nàrrere ca seis arretores cojaos ◊ custu pecau non ti dhu perdonat s'arretore
Scientific Terminology
prf
Translations
French
curé
English
parson
Spanish
cura,
párroco
Italian
pàrroco
German
Pfarrer.
cúra , nf Definition
su chi si faet po sanare una maladia o unu css. male, mescamente sa meighina chi si leat; incuru, contivígiu o pentzamentu po calecuna cosa
Synonyms e antonyms
medichina
/
atenscione
Idioms
csn:
fàghere sa cura de sa ua, de su sole, de su mare, e gai; giare a cura a unu, una cosa = tènnere contu
Sentences
si che fint inserrados in cantina ca sa meighina de su binu fit crétida sa cura! ◊ est unu male chi no bi at cura
2.
est unu picioconi sanu e inconconiu, ma, chi no donat cura, is féminas dhu torrant a s'ossu ◊ a piciochedhu fut a giare a cura una craba
Etymon
ltn.
cura
Translations
French
traitement
English
care,
cure
Spanish
cura,
cuidado
Italian
cura
German
Kur,
Behandlung.
medicaméntu , nm: meigamentu Definition
su chi si faet po agiudare a sanare unu male, prus che àteru in su sensu de pònnere o frigare meighina, badrare o amparare un'arremu malàidu cun calecuna cosa
Synonyms e antonyms
cura,
medicadura,
meiconzu,
meigascione
Sentences
ses s'únicu medicamentu de feridas nostras e males ◊ cussa est cosa bona pro meigamentu
Translations
French
médicament
English
medicament
Spanish
medicación,
cura
Italian
medicaménto
German
Kur.
meighinadúra , nf: ammexinadura* Definition
su meighinare, su fàere o pònnere meighina a calecunu male o maladia, o a calecuna cosa fintzes po no pigare maladia
Synonyms e antonyms
meiconzu,
medicadura,
medicamentu,
meighinada
Sentences
sa meighinadura chi li amus fatu, a sa binza, no l'at lassada irmalaidare
Translations
French
traitement,
cure
English
cure
Spanish
cura,
tratamiento
Italian
cura,
trattaménto
German
Behandlung,
Kur.
pàra , nm Definition
ómine chi si cunsacrat totu a Deus cun calecunu órdine o istitutu religiosu; genia de tzuga manna (dha narant fintzes p. de s'àcua, de s'arriu)/ min. parighedhu, paritedhu; para de cica = padre chircante; parixedhu = una zenia de pane (e fintzas sa títula manna de riu); p. marinu = zenia de animaledhu de mare a corza tosta (aplysia); capedhu ’e para = zenia de antunna (Macrolepiota procera, itl. mazza di tamburo)
Synonyms e antonyms
padre
/
parapunta,
preidedhu
Sentences
custus fiant tres paras de missa e unu legu ◊ lessit istai is mòngias e is paras circantis ◊ a trassa de para, fiat fadendi s'angioni, su marxani ◊ sa mòngia ponit sa mígia a su para e su para ponit sa mígia a sa mòngia…
Etymon
ctl.
pare
Translations
French
moine,
religieux
English
friar,
monk,
religious
Spanish
cura,
fraile
Italian
frate,
religióso
German
Mönch,
Ordensbruder.
peíderu, peídre, peídru , nm: píderu,
praidi,
preídaru,
preídelu,
preíderu,
preidu,
preíteru,
príderu,
prídidu,
prídiru,
príteru Definition
ómine chi in sa religione católica si cunsacrat a Deus e arrecit su sacramentu de s'órdine e su cumandhu de su píscamu, amministrat unos cantu sacramentos, narat sa Missa e contivígiat (po su prus) una parróchia / min. preideredhu
Synonyms e antonyms
prede,
prídile
Idioms
csn:
preíderu so e missa canto = dèu fatzu su chi mi anti postu a fai, custu est su doveri miu e donniunu si arrangit!; p. isconciau, isciusciau = chi no fait prus su predi; ancu li faedhent su peíderu! (frastimu) = ancu siat gravi morendusí de dhi depi tzerriai su predi!
Sentences
chéjia minore, ma bi ant unu bonu peíderu ◊ bi fit su pride chin su zacanedhu armau de pualedhu prenu de abbasanta ◊ su pride at batizau sas criaduras ◊ unu preide no depet crere a is lucuras ◊ tiu Bachis a pisedhu si che fit andhendhe a preíderu
2.
castiai, dèu ni predi seu e ni missa cantu!
Scientific Terminology
prdc
Etymon
ltn.
praebyter
Translations
French
prêtre
English
priest
Spanish
cura,
sacerdote
Italian
prète,
sacerdòte
German
Priester.
prebbànu , nm: probanu Definition
su preide arretore de una bidha
Synonyms e antonyms
arratori,
frebbanu,
vicàriu
Sentences
sos contos de custu probanu de sos Lodeinos fint sos matessi de Mussingallone
Etymon
itl.
Translations
French
curé
English
parish priest
Spanish
cura,
párroco
Italian
pievano
German
Pfarrer.
prède , nm: predi,
prédie,
préide,
préidi,
préire,
preri,
pride Definition
ómine chi in sa religione católica si cunsacrat a Deus e arrecit su sacramentu (de s'órdine) e su cumandhu de su píscamu, amministrat unos cantu sacramentos, narat sa Missa e contivígiat (po su prus) una parróchia / min. preidedhu
Synonyms e antonyms
peíderu
Idioms
csn:
andai o bènniri a ispollai su predi = andhare a cosa fata, bènnere a úrtimu, candho est totu agabbadu (candu su predi est ispollendusí ca at acabbau sa Missa)
Sentences
pride Tica at fatu sa préica ◊ non c'est che su predi po ndi bogai càbudu a dónnia cosa ◊ issu est predi ma dèu dhi fatzu una brulla de para! ◊ su predi fiat unu grandu predicadori ◊ menzus a tímede a su préide chi no a su crabbineri! ◊ ite ndhe at a ischire unu predi de sas féminas? ◊ sunt istudiandhe su fizu minore a pride
Scientific Terminology
prdc
Etymon
itl.
preite
Translations
French
prêtre
English
priest
Spanish
cura,
sacerdote
Italian
prète,
sacerdòte
German
Priester.
predischédhuru , nm Definition
preideredhu, preide giòvono
Synonyms e antonyms
Etymon
srd.
Translations
French
jeune prêtre
English
young priest
Spanish
cura joven
Italian
pretino
German
junger Priester.
retòre, retòri , nm: arratori,
letore Definition
preide chi contivígiat, atendhet o guvernat sa crésia locale, is cristianos chi faent fúrriu a una parróchia; professore cun incàrrigu de amministrare una universidade
Synonyms e antonyms
vicàriu
/
ttrs. ritori
Sentences
si agato su retore in sagristia fato sa cunfessione ◊ su retore cun àteros preíderos ant aggantzadu su libbru po fàghere fuire su diàulu ◊ iscultant sa préiga de babbai retore
Scientific Terminology
prdc
Etymon
ctl., spn.
rector
Translations
French
curé
English
parson,
rector
Spanish
cura,
párroco,
tb rector,
rector
Italian
pàrroco
German
Pfarrer.
sanaméntu , nm Definition
su sanare
Synonyms e antonyms
sanadura,
sanonzu
Sentences
a su costau dhi pighit una punta chi no ndi tengat sanamentu mai! ◊ cussu mali est sentza de sanamentu ◊ si est postu in letu malàidu e no ndhe at tentu sanamentu mai prus!
Etymon
srd,
Translations
French
guérison
English
recovery
Spanish
cura,
curación
Italian
guarigióne
German
Heilung.