arratòri , nm: arretore,
arretori,
retore* Definizione
babbai retore, su preide chi contivígiat is cristianos chi faent fúrriu a una crésia, a una parróchia
Sinonimi e contrari
vicàriu
Frasi
s'arretori iat fatu una bella prédica in mesu sa missa ◊ bosi dhu potzo nàrrere ca seis arretores cojaos ◊ custu pecau non ti dhu perdonat s'arretore
Terminologia scientifica
prf
Traduzioni
Francese
curé
Inglese
parson
Spagnolo
cura,
párroco
Italiano
pàrroco
Tedesco
Pfarrer.
cúra , nf Definizione
su chi si faet po sanare una maladia o unu css. male, mescamente sa meighina chi si leat; incuru, contivígiu o pentzamentu po calecuna cosa
Sinonimi e contrari
medichina
/
atenscione
Modi di dire
csn:
fàghere sa cura de sa ua, de su sole, de su mare, e gai; giare a cura a unu, una cosa = tènnere contu
Frasi
si che fint inserrados in cantina ca sa meighina de su binu fit crétida sa cura! ◊ est unu male chi no bi at cura
2.
est unu picioconi sanu e inconconiu, ma, chi no donat cura, is féminas dhu torrant a s'ossu ◊ a piciochedhu fut a giare a cura una craba
Etimo
ltn.
cura
Traduzioni
Francese
traitement
Inglese
care,
cure
Spagnolo
cura,
cuidado
Italiano
cura
Tedesco
Kur,
Behandlung.
medicaméntu , nm: meigamentu Definizione
su chi si faet po agiudare a sanare unu male, prus che àteru in su sensu de pònnere o frigare meighina, badrare o amparare un'arremu malàidu cun calecuna cosa
Sinonimi e contrari
cura,
medicadura,
meiconzu,
meigascione
Frasi
ses s'únicu medicamentu de feridas nostras e males ◊ cussa est cosa bona pro meigamentu
Traduzioni
Francese
médicament
Inglese
medicament
Spagnolo
medicación,
cura
Italiano
medicaménto
Tedesco
Kur.
meighinadúra , nf: ammexinadura* Definizione
su meighinare, su fàere o pònnere meighina a calecunu male o maladia, o a calecuna cosa fintzes po no pigare maladia
Sinonimi e contrari
meiconzu,
medicadura,
medicamentu,
meighinada
Frasi
sa meighinadura chi li amus fatu, a sa binza, no l'at lassada irmalaidare
Traduzioni
Francese
traitement,
cure
Inglese
cure
Spagnolo
cura,
tratamiento
Italiano
cura,
trattaménto
Tedesco
Behandlung,
Kur.
pàra , nm Definizione
ómine chi si cunsacrat totu a Deus cun calecunu órdine o istitutu religiosu; genia de tzuga manna (dha narant fintzes p. de s'àcua, de s'arriu)/ min. parighedhu, paritedhu; para de cica = padre chircante; parixedhu = una zenia de pane (e fintzas sa títula manna de riu); p. marinu = zenia de animaledhu de mare a corza tosta (aplysia); capedhu ’e para = zenia de antunna (Macrolepiota procera, itl. mazza di tamburo)
Sinonimi e contrari
padre
/
parapunta,
preidedhu
Frasi
custus fiant tres paras de missa e unu legu ◊ lessit istai is mòngias e is paras circantis ◊ a trassa de para, fiat fadendi s'angioni, su marxani ◊ sa mòngia ponit sa mígia a su para e su para ponit sa mígia a sa mòngia…
Etimo
ctl.
pare
Traduzioni
Francese
moine,
religieux
Inglese
friar,
monk,
religious
Spagnolo
cura,
fraile
Italiano
frate,
religióso
Tedesco
Mönch,
Ordensbruder.
peíderu, peídre, peídru , nm: píderu,
praidi,
preídaru,
preídelu,
preíderu,
preidu,
preíteru,
príderu,
prídidu,
prídiru,
príteru Definizione
ómine chi in sa religione católica si cunsacrat a Deus e arrecit su sacramentu de s'órdine e su cumandhu de su píscamu, amministrat unos cantu sacramentos, narat sa Missa e contivígiat (po su prus) una parróchia / min. preideredhu
Sinonimi e contrari
prede,
prídile
Modi di dire
csn:
preíderu so e missa canto = dèu fatzu su chi mi anti postu a fai, custu est su doveri miu e donniunu si arrangit!; p. isconciau, isciusciau = chi no fait prus su predi; ancu li faedhent su peíderu! (frastimu) = ancu siat gravi morendusí de dhi depi tzerriai su predi!
Frasi
chéjia minore, ma bi ant unu bonu peíderu ◊ bi fit su pride chin su zacanedhu armau de pualedhu prenu de abbasanta ◊ su pride at batizau sas criaduras ◊ unu preide no depet crere a is lucuras ◊ tiu Bachis a pisedhu si che fit andhendhe a preíderu
2.
castiai, dèu ni predi seu e ni missa cantu!
Terminologia scientifica
prdc
Etimo
ltn.
praebyter
Traduzioni
Francese
prêtre
Inglese
priest
Spagnolo
cura,
sacerdote
Italiano
prète,
sacerdòte
Tedesco
Priester.
prebbànu , nm: probanu Definizione
su preide arretore de una bidha
Sinonimi e contrari
arratori,
frebbanu,
vicàriu
Frasi
sos contos de custu probanu de sos Lodeinos fint sos matessi de Mussingallone
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
curé
Inglese
parish priest
Spagnolo
cura,
párroco
Italiano
pievano
Tedesco
Pfarrer.
prède , nm: predi,
prédie,
préide,
préidi,
préire,
preri,
pride Definizione
ómine chi in sa religione católica si cunsacrat a Deus e arrecit su sacramentu (de s'órdine) e su cumandhu de su píscamu, amministrat unos cantu sacramentos, narat sa Missa e contivígiat (po su prus) una parróchia / min. preidedhu
Sinonimi e contrari
peíderu
Modi di dire
csn:
andai o bènniri a ispollai su predi = andhare a cosa fata, bènnere a úrtimu, candho est totu agabbadu (candu su predi est ispollendusí ca at acabbau sa Missa)
Frasi
pride Tica at fatu sa préica ◊ non c'est che su predi po ndi bogai càbudu a dónnia cosa ◊ issu est predi ma dèu dhi fatzu una brulla de para! ◊ su predi fiat unu grandu predicadori ◊ menzus a tímede a su préide chi no a su crabbineri! ◊ ite ndhe at a ischire unu predi de sas féminas? ◊ sunt istudiandhe su fizu minore a pride
Terminologia scientifica
prdc
Etimo
itl.
preite
Traduzioni
Francese
prêtre
Inglese
priest
Spagnolo
cura,
sacerdote
Italiano
prète,
sacerdòte
Tedesco
Priester.
predischédhuru , nm Definizione
preideredhu, preide giòvono
Sinonimi e contrari
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
jeune prêtre
Inglese
young priest
Spagnolo
cura joven
Italiano
pretino
Tedesco
junger Priester.
retòre, retòri , nm: arratori,
letore Definizione
preide chi contivígiat, atendhet o guvernat sa crésia locale, is cristianos chi faent fúrriu a una parróchia; professore cun incàrrigu de amministrare una universidade
Sinonimi e contrari
vicàriu
/
ttrs. ritori
Frasi
si agato su retore in sagristia fato sa cunfessione ◊ su retore cun àteros preíderos ant aggantzadu su libbru po fàghere fuire su diàulu ◊ iscultant sa préiga de babbai retore
Terminologia scientifica
prdc
Etimo
ctl., spn.
rector
Traduzioni
Francese
curé
Inglese
parson,
rector
Spagnolo
cura,
párroco,
tb rector,
rector
Italiano
pàrroco
Tedesco
Pfarrer.
sanaméntu , nm Definizione
su sanare
Sinonimi e contrari
sanadura,
sanonzu
Frasi
a su costau dhi pighit una punta chi no ndi tengat sanamentu mai! ◊ cussu mali est sentza de sanamentu ◊ si est postu in letu malàidu e no ndhe at tentu sanamentu mai prus!
Etimo
srd,
Traduzioni
Francese
guérison
Inglese
recovery
Spagnolo
cura,
curación
Italiano
guarigióne
Tedesco
Heilung.