caciàciu , nm Synonyms e antonyms
bambioco,
baosone,
deleadu,
locu,
solocu
| ctr.
giusdisciosu,
sàbiu
Etymon
itl.
cazzaccio
Translations
French
fou,
stupide
English
mad
Spanish
loco
Italian
matto,
stòlido
German
Wahnsinnige,
Dummkopf.
cadhighinósu , agt: gadhighinosu* Definition
chi portat cadhighinzu o badhine in conca, machiore, chi no est tanti giustu de conca
Synonyms e antonyms
badhinosu,
gadhinosu,
irdollocau,
mériu
Translations
French
loufoque
English
looney
Spanish
loco
Italian
pazzòide
German
halbverrückt.
fogliàre , vrb: vogliare Definition
furriare is crebedhos, su si ammachiare
Synonyms e antonyms
ammachiae,
dilliriai,
fatzellare,
foglietare
Etymon
ctl.
follejar
Translations
French
devenir fou
English
to go mad
Spanish
enloquecer,
volverse loco
Italian
impazzire,
pèrdere il sénno
German
verrückt werden.
furriàdu , pps, agt: furriatu,
furriau Definition
de furriare; chi est postu a betu contràriu; nau de ccn. chi no est tanti giustu de conca
Synonyms e antonyms
bortuladu,
girau,
morigau
/
ilvariadu
Idioms
csn:
casu furriadu = casu friscu segadu a biculedhos, postu in su fogu e zutu a mórigu: si bi méschiat àteru (es. macarrones, símula e gai); circai a perda furriada = meda, totue; fàghere cosa a manu furriada = posta male, a betu chi no faghet a mòere sa manu bene cun seguresa; èssere furriadu de cherbedhu = ammachiau, irbariadu
2.
istracu ses a mesa manzanada e pretendhes sa die furriada cun su sole de cras già ispuntendhe! (P.Fae)◊ mighi ti andhat male a segare a manu furriada!
3.
muzere mia de s'assustu contat mesu furriada! (Limbudu)◊ ma it'est, furriada de cherbedhu, a fàghere custos machines?!◊ ma ite sezis, furriados de cherbedhu, chi fuliades sa sigareta alluta in logu de fenu sicu?
Translations
French
tourné,
opposé,
symétrique
English
turned,
exact opposite,
symmetric
Spanish
girado,
contrapuesto,
loco
Italian
girato,
contrappósto,
simmètrico
German
gewendet,
gedreht,
gegenübergestellt,
symmetrisch.
ghindhàre , vrb: chindhare* Definition
mòvere sa cosa a morigadura, su si mòvere coment'e unu ixorbedrama po castiare o coment’e castiandho a un'àtera parte; ammachiare
Synonyms e antonyms
bortare,
chindhalare,
furriai,
girai
Sentences
ponet su cugumedhu, lu fiagat, lu mustrat, lu ghindhat a donz'ala ◊ no si giraiat si no fit su bentu a lu fàghere ghindhare ◊ Toedhu si est ghindhadu a Bobbore a dimandhare ◊ isse est ghindhadu a insegus, ma sa vida sighit a innantis ◊ si ghindhat a isperiare e bidet duas pubas
2.
su chi at tentu l'at ghindhadu sa vida che dai sa die a su note ◊ cussa de cantu est bella faghet ghindhare su chervedhu a la mirare
Translations
French
tourner
English
to turn
Spanish
volverse,
volverse loco
Italian
voltare
German
wenden,
umwenden.
màcu , agt, nm Definition
chi o chie no est tanti giustu de conca, débbile de conca, chi tenet maneras de fàere unu pagu istrambas, pagu sàbias, faet machines: a bortas si narat a sa bona po su pagu imprastu o sa pagu abbistesa chi unu tenet / min. machedhu; genias de macu: m. alleporizadu, a ischíglia, codhacinu, fissadu; m. límpiu, aibbau = macu deretu, própiu chi no ndhe faghet una zusta, fintzas de manicómiu; m. durche = macu ma no de manicómiu, tontatzu, cun carchi pecu mannu a sa mente ma de naturale bonu; m. che cadhu = bambu che ludu, chentza imprastu perunu, chentza abbistesa nudha
Synonyms e antonyms
abbatuabbatu,
ilvariadu,
locu,
mancante,
médiu 2,
scimpri,
tontu
| ctr.
abbistu,
cabosu,
sàbiu
Idioms
csn:
m. che cadhu, che crabu, che una crócua, che una tolla = macu meda; machixedhu!… = machillotu meda, chi at fatu tontesa manna; betàresi a m. = fai finta de èssiri macu, fàghere su macu; parare m. = essire macu, irbariare; fait su m. po no pagai sa staria = si betat a macu, faghet fintas pro no fàghere su chi depet; èssere o andhare m. pro (o de) una cosa, po ccn. = disigiai una cosa o a ccn. a ammachiadura, meda, un'ira; abbaidare che m. = coment'e abbabbalucaus, coment'e incantaus; m. segadu ’e crèschere = chi no at callau a ciorbedhu, pagu sàbiu; macu macu, …= bell'e chi paret macu…, mancari macu siat…; fàghere che su m. a su túcaru = si bi lu ponent in dainanti no ndhe lassat
Sentences
no fit macu che cabadhu, comente nabant! ◊ ih, machedha, goi ti at impressionadu su diauledhu? ◊ cussu, macu e no sàbiu, at fatu comente li ant nadu ◊ cudhu, ne macu e ne sàbiu, bi at crétidu ◊ zeo so restadu a buca abberta che macu ◊ annare cun macos est a zúchere diàulos a bènnere ◊ su macu est a ue l'afilat
2.
tocat cussu macu de Efighedhu e si ponit a brullai cun santu Sidori ◊ su macu, aite mi faghes custas brullas?! ◊ candu sa meri est maca cumandat sa serbidora ◊ maca afrodhiera coment'e a tui no ndi apu biu mai!
3.
mi annotat che macu, che chi mai si tatet de mi bíere ◊ su maridu si la pompiabat che macu ◊ ndhe andhat macu pro sos ballos ◊ si betat a macu po no pagai sa staria ◊ su bagadiu est macu po su ballu ◊ est macu e pérdiu po una fémina ◊ macu macu, at seberadu sa menzus chi bi fit!
Surnames and Proverbs
prb:
scit prus unu macu in domu sua chi no unu sàbiu in domu allena ◊ a peràulas macas origras surdas!
Etymon
ltn.
maccus
Translations
French
fou
English
crazy
Spanish
loco
Italian
matto,
pazzo,
fòlle
German
verrückt,
Verrückte,
Narr.