addenòte , avb Definition
a de note: candho est note, a oras de iscuru
Synonyms e antonyms
| ctr.
addedie
Sentences
s'ispàssiu prus mannu fit addenote: sos erederis contabant istórias, bibiant e fachiant tenores ◊ in iverru addenote ghetat àstragu, in notes ciaras
Etymon
srd.
Translations
French
nuitamment
English
at night
Spanish
de noche
Italian
nottetèmpo
German
nachts.
denòte, denòti , nm, avb Definition
sa parte de sa die chi istat a s'iscuru, iscurigada / a d. = candu est iscurigau
Synonyms e antonyms
note
| ctr.
die
Sentences
est denote mannu ◊ male a didie e pejus a denote semus continu in irgherramatzina ◊ est torrau a su denoti tardu ◊ cantu buscaias su denote in giru? ◊ sa luna est a denote
Etymon
srd.
Translations
French
nuit
English
night
Spanish
noche
Italian
nòtte
German
Nacht,
nachts.
istanòte, istanòti , avb Definition
custa note, sa note chi est prus acanta a s'ora chi unu est foedhandho (deosi, segundhu s'ora si precisat puru cun passada, chi benit)
Synonyms e antonyms
nontesta
Sentences
istanote nonnu ti contat sa paristória de Bachisedhu ◊ Elias fit chin nois istanote colada cumbatendhe sa dirgràssia de sa nibera ◊ istanote ite sónnios che ponzo in su giógulu caldu? ◊ istanote, a pudhiles mi che so ingalenadu ◊ foltzis naschet istanote o cras!
Scientific Terminology
tpc
Translations
French
cette nuit
English
tonight
Spanish
esta noche (pres.),
anoche (pass.)
Italian
stanòtte
German
heute nacht.
istasèra, istasèro , avb Definition
custu sero, su sero de oe, oe a mericedhu, a primu note
Synonyms e antonyms
oesero
Sentences
pioet istasera e càglio ca no lughet su sole (G.Orgolesu)◊ istasero bi est sa riunione pro sa festa ◊ a domo torro istasero
Scientific Terminology
tpc
Translations
French
ce soir
English
this evening
Spanish
esta noche
Italian
staséra
German
heute abend.
nontèsta , avb: notesta Definition
custa note, su note chi est prus acanta a s'ora chi unu est foedhandho / noti de notesta = istanote (ma fintzes su matessi note de àterun'annu)
Synonyms e antonyms
istanote
Sentences
in su sonnu notesta dh'apu bia sétzida acanta mia ◊ càstiu su celu: notesta no si bit unu strallu de istellas ◊ notesta a is seti dh'aspetat innòi ◊ bufai, piciocus, e cantai comenti eus cantau àtaras notis in noti de notesta! ◊ nontesta sestu e cosu su bistiri a sa pipia…◊ nontesta in custu bichinau sutzedet cosa manna!
Scientific Terminology
tpc
Etymon
ltn.
nocte ista
Translations
French
cette nuit
English
tonight
Spanish
esta noche (pres),
anoche (pass)
Italian
stanòtte
German
heute nacht.
notàda , nf Definition
totu s'ora de sa note, mescamente pentzada po sa genia de tempus chi faet
Synonyms e antonyms
| ctr.
diada
Sentences
su pastore bizat a pesa e corca in sa notada ◊ arratza de notada istanote: bentu forte pariat chi che fit lendhe totu! ◊ s'ispíritu chi a totu lughe dada est pro sos Sardos guida sigura che faru luminosu in sa notada ◊ como l'isco inue che passat sa notada!
Scientific Terminology
tpc
Translations
French
nuit
English
night (period of a)
Spanish
noche
Italian
nottata
German
Nacht,
Nachtzeit.
nòte , nm, nf: noti Definition
parte de sa die de s'iscurigada a s'abbréschia, totu is oras de iscuru (in srd. est foedhu de genia mascu, ma si faet meda a fémina puru)
Synonyms e antonyms
| ctr.
die
Idioms
csn:
avb. note note, n. cun n. = tota note, a totu noti, a note intrea; note e die = a note e a die, a denote e a dedie; passade bona note! = itl. buòna nòtte!; a primu noti, a primu notedhu = comente iscúrigat, sas primas oras de su note; intremesu de noti, in corfu de note = intro de note, a note russa, a noti incrófia, a pizas de denote, a note manna, a tardu de noti, a tardu mannu de note; badhau noti = a manzanu; note manna = longa, chi durat meda (coment'e in zerru); tristu chei sa note = tristu meda; pònnere o leare su die po su note = abarrai a totu noti o fintzas tropu a trigadiu ispassiendisí, in giru, e abarrai crocaus drommius a dedí; passare sa note = itl. pernottare
Sentences
colorida mariposa, solu a note pasas ◊ candu babbu tuu fut trabballendi, dèu abarrai a totu noti sola ◊ bi at una sirena chi cantat note e die ◊ Deus ti dongat bona noti a passai! ◊ passade bona note! ◊ pro custu note no bi at diferéntzia (Zizi)◊ est una noti maba ◊ su note lis paret die e recuint a s'ora de ch'essire ◊ custa pregadoria est po su noti
2.
tandho note note mi drommia ◊ ant ballau note cun note ◊ e tui permitis a filla tua de abarrai a tant'oras de noti foras de domu?! ◊ a primu note fio andhau a dommo sua e mi fio frimmau a tradu mannu
Scientific Terminology
sdi
Etymon
ltn.
nocte(m)
Translations
French
nuit
English
night
Spanish
noche
Italian
nòtte
German
Nacht.
sèra , nf, nm: sero Definition
sa segundha parte de sa die, de mesudie in pitzu, ma mescamente de s'iscurigada a mesunote: parte de sero, bortaedie, merie, mericedhu, e deosi fintzes saludu Bonassera! / a/c. a logos narant su sera, nm. fintzes cun desinéntzia in -a
Synonyms e antonyms
bortaedie,
mericedhu,
serina
| ctr.
mengianu
Idioms
csn:
a serighedhu = candho est intrendhesiche su sole; a primu sero = su sero note, ma ancora chito; sero sero = totu su sero, totu su tempus de su sero; custu sero = istasero; fàchere sero = passare ora (a parte de sero)
Sentences
fata sa zorronada, recuo a tarda sera ◊ donzi sero apustis chenadu si ch'essit a ziru ◊ e cantos seros colados contendhe contos!…◊ l'imbucas a bufare dae manzanu: a candho a sero pares un'istratzu! ◊ su sero ghiraiat istracu dae campu ◊ custu sera proet ◊ su sera ant fatu festa ◊ Pedru si trateniat chin issos su sera ◊ sunt sas bàtoro: bi ndh'at, de sero, ancora!
Scientific Terminology
sdi
Etymon
ltn.
sero
Translations
French
soir,
soirée
English
evening
Spanish
tarde,
noche
Italian
séra,
serata
German
Abend.
seràna , nf, nm: seranu Definition
tempus de sero, merie, sero; logu ue si ballat is seros
Synonyms e antonyms
seranile,
serantina
Sentences
a seranu sas famíglias si riuniant a nàrrere contos ◊ a seranu sas camineras no si bident bene ◊ ite tristu seranu, custu sero! ◊ su sero fit de abberu una serana de canes de su mese de giannàgliu ◊ bona serana a totus!
2.
mi nche andho deretu a su seranu a ballare (S.Spiggia)◊ fizu meu, custas no sunt notes de colare in su seranu!
Scientific Terminology
sdi
Etymon
spn.
serano
Translations
French
soirée
English
evening
Spanish
noche
Italian
serata
German
Abend.
serantína , nf, nm: serentina,
serentinu Definition
is oras de parte de sero, fintzes a note; fintzes note frita, astrada / a s. = a mericedhu; a mesa s. = a merí, bortaedie
Synonyms e antonyms
bortaedie,
merí
/
serana,
seranile
/
cdh.,
ttrs. sirintina
| ctr.
manzanile
Sentences
a manzanu amus triballadu: pustis manigadu, in serentina amus finas balladu ◊ bi sunt dae serentina: che est note russa e issos ancora in cue! ◊ mama issa puru e giaja e poi isaja, dai s'alvèschere fin'a serentina setziat in s'iscannu che reina pramma fozida, fiorida maja (P.Casu)◊ a su serentinu nos semus ritirados
Scientific Terminology
sdi
Translations
French
soirée
English
evening
Spanish
noche
Italian
serata
German
Abend.