coilàrza, coilàtza , nf, nm: cubilarja,
cuilàglia,
cuilàrgia,
cuilarza,
cuilarzu,
cuilarxa,
cuilarxu,
cuilatza,
cuilaxa,
curiatza Definition
tretu, logu inue totu a fúrriu si dhue faet o ant fatu acorru po bestiàmene, passiale, cuile, e fintzes sa mindha ue si ponet su cuile; logu alladamingiau, grassu ca dhue fut su cuile; coilarza est fintzes sa tana de su lèpere / fàghere cuilarza = pònnere bestiàmene a pàschere, a crocare, po ingrassare sa terra
Synonyms e antonyms
coibi,
pastoritzale
Sentences
cue est logu de pastoriu e de cuilarzos ◊ nche colaiat su tempus pulindhe sa cubilarja ◊ no t'ispundas atesu de cuilarxa ca cussu ti bolit ispitzulai! ◊ eus fatu s'abbisita de is cuilarxus de sa cussòrgia
Scientific Terminology
pst
Etymon
srd.
Translations
French
terrain où il y a des enceintes pour les animaux
English
corral
Spanish
terreno donde hay apriscos
Italian
terréno dóve insistono i recinti per il bestiame
German
Viehpferch.
cunsòlza , nf: cunsorza,
cussòglia,
cussolza,
cussòrgia,
cussorja,
cussorxa,
cussorza Definition
prus che àteru, su logu a ue faet fúrriu unu pastore, ue tenet su bestiàmene a pàschere; si narat fintzes de totu unu logu, unu sartu o fintzes de tantos sartos, de una o de tantas bidhas
Synonyms e antonyms
ammindha,
segadu
/
leada
Idioms
csn:
sbaratzamí sa cussòrgia! = essimiche dae cue!, baidindi allestru!, sbordígia!; essíreche foras de cussorza (in carchi chistione) = fai contus macus, isbagliaus
Sentences
est sempre cun sa tasca a pala girendhe sa cussorza ◊ su pastore at cambiadu sa cunsorza ca, ue fit, su logu fit manigadu ◊ is pastoris de sa cussorxa nosta est totu genti chi fait a si fidari
2.
s'annu si nch'est issiu ponendhe postema de dolore a sa zente de totu sa cussorja ◊ falat unu ribu chi abbat totu sas cussorjas
3.
s'abbocau Pirina fit de sos penalistas prus balentes de sa cussorja
4.
tandho arresonaus, ma chena che essire foras de cussorza!
Scientific Terminology
pst
Etymon
ltn.
cursoria
Translations
French
pâture
English
country,
grazing
Spanish
terreno de pasto
Italian
zòna adibita a pàscolo,
contrada
German
Weideland,
Gegend.
rodíu , nm, agt: rotiu,
rudiu,
rúdiu,
rutiu Definition
terra crua, annigrina, de annos meda chentza trebballada
Synonyms e antonyms
annicrinu,
arestadu,
arrudiau,
egadu
Sentences
fint faedhendhe de rodiu e de bidustu ◊ in sos golleis be sont sos rudios e in sos sétiles sas terras araas (L.Loi)◊ sa Sardigna tandho fit coment'e una terra vírgine, o rutia ◊ custu terrinu fit rudiu ot'annos, ma ocannu l'apo prenu
2.
custas sunt terras rodias ◊ fizu meu fit beranilendhe sa terra rotia, preparendhe sas tulas pro s'atunzu ◊ che massaju chi, rutiu e lanzu barvatu at bortuladu a die intreu, de su sole bramaiat s'ocasu
3.
rutias torrant d'atunzu sas malinconias (T.Rubattu)
Surnames and Proverbs
prb:
a terra rutia sèmenala a su chi bi essit
Etymon
srd.
Translations
French
terrain inculte
English
waste land
Spanish
terreno inculto,
erial
Italian
terréno incólto
German
unbebautes Grundstück.
sàssu 1 , nm Definition
pedra lisa de erriu, de terramíngios fatos de inundhamentos; terra sàssina, codina, totu pedrighedha
Synonyms e antonyms
renatzu
Sentences
su sabbateri donat tres arrepicus de martedhu a sa sola e unu a sa perda ’e sassu chi tenit in coa coment'e un'incúdina
Etymon
ltn.
saxum
Translations
French
sablon,
terrain alluvial
English
sandy soil,
coarse sand
Spanish
sablón,
terreno de aluvión
Italian
sabbióne,
terréno alluvionale
German
Geröll,
Schwemmlandboden.
tènta , nf Definition
tanti de terrenu, de largària parívile, chi si pigat trebballandho (es. marrandho o arandho, arregollendho olia, messandho e àteru): a logos, fintzes possessu, orrugu de terrenu a bisura longa (corria de terra)
Synonyms e antonyms
ràglia,
teneca,
tula
Idioms
csn:
leare sa t. = comintzare unu tretu largu cantu podet bastare pro unu o cantos sunt triballendhe a fiancu de pare; truncare sa t. = andhàreche a sa tenta de s'àteru a costazu; segadore de t. = messadore a manu de intro, a s'ala de su laore chentza messadu, su chi sestat sa tenta; fàghere una cosa a t. = totu pínniga, a pínnigu, chentza ndhe lassare nudha; bogai sa t. = fàghereche totu su tretu comintzadu; andai a tenta dereta = deretos, chentza fàghere a biraorba, ne a s'andhetorra; pigai, messai totu a una t. = leandho totu sa largúria de su trebballu; t. de orbaci = pannu, telu de o. comente essit de su telàrgiu a bisura de tenta
Sentences
no les sa tenta tropu larga, tzapendhe, ca petzi càtigas su chi faghes! ◊ apenas cumentzàt a orbesci seminàt sa tenta e atacàt a marrai ◊ is ispigadrixis depiant bodhiri s'ispiga e passai s'àcua a is messadoris in sa tenta ◊ si funt in medas sa tenta dha pigant prus larga
2.
nci seu artziau a monti a tenta dereta ◊ cussa narat una fàula infatu de s'àtera, nosu faeus biri ca dha creeus e issa sighit a tenta dereta ◊ s'abe si leat s'idatone a tenta chirchendhe sas àrbures
Etymon
srd.
Translations
French
bande de terrain qu’on peut travailler
English
rope walk
Spanish
porción de terreno que se trabaja
Italian
andana
German
Schwaden.
terràinu , agt Definition
de terra, chi est, faet o istat in terra
Synonyms e antonyms
ferràinu 1,
terràntulu,
terràngiu*
Sentences
tronu malu, parit ca portu unu pani de espas terràinas in conca!
Translations
French
terricole
English
terricolous
Spanish
terreno
Italian
terrìcolo
German
Land…
terrénu , agt, nm: terrinu,
tirrinu Definition
de sa Terra; chi est o istat in terra, a paris a terra; tretu largu e longu de terra, terra de propiedade no tanti manna distinta cun làcanas, nau fintzes solu in su sensu de ispàtziu, logu coment'e pígiu de fora, de pitzu, de sa Terra
Synonyms e antonyms
terranzu
/
terra
/
cdh. tarrenu
Idioms
csn:
(nadu de cosa) esserebbei a terrinu cobertu = a meda, de che cuguzare su terrinu; ingulliresichelu su terrinu = isparèssiri de no dhu pòdiri agatai; terrinu friscu = terra russa in logu ue bi sumit abba, benatzu; terrinu de bogare = logu dortu de bogare a ràllia pro lu pòdere triballare
Sentences
sigomente est ómine terrenu, binchet o perdet, segundhu comente ◊ tra totu meses si pesat màgiu solu fioridu, mese su prus favoridu de sa terrina bellesa ◊ cun boghe prus che terrina cantemus in allegria!
2.
est un'aposentedhu terrenu ◊ Cristos est nàschidu in d-un'istalla terrena ◊ nosu tenestis domus terrenas
3.
est unu terrenu bonu po seminai a lori ◊ creit fostei ca is terrenus dhus iant a pagai po su chi ballint? ◊ alvatendhe so istadu cun bitelledhos in terrinos cruos ◊ cantu fiocat faghet bene ca intrat abba a su terrinu
4.
bi fit s'olia in terra a terrinu cobertu ◊ no lu podent agatare in logu: paret chi si che l'at ingullidu su terrinu…
Etymon
itl.
Translations
French
terrain,
pièce de terre
English
land
Spanish
terreno,
terreno,
campo pequeño
Italian
terréno,
appezzaménto di tèrra,
suòlo
German
Boden,
Grundstück.
terrichèdha , nf Definition
min. de terra: terrenu piticu, pagu pagu de terra
Translations
French
peu de terre
English
mould
Spanish
terreno pequeño
Italian
terrìccio
German
Bodenkrume.
tuèrra , nf Definition
terra prana, in paris, frisca, niedha, bona meda po ortalítzia; fintzes paris bàsciu inue sumit o apaulat abba
Synonyms e antonyms
bena,
benadroxu,
benale,
benarzu,
benassu,
benàtile,
benatinu,
bennaghe,
bòdharu
2.
ingunis est sa furriada aundi s'arriu si torrat a tuerra
Scientific Terminology
slg
Etymon
srdn.
Translations
French
terrain plat humide
English
wet level ground
Spanish
terreno llano e húmedo
Italian
terréno pianeggiante ùmido
German
feuchtes,
ebenes Gelände.
zúra , nf, nm: giua 2,
zuru 1 Definition
orrugu de terrenu cumonale giau a prènnere a ccn.; tretu de terrenu piticu, mescamente po fàere domo; tretu fintzes ananti de domo, in s'orruga, orruga etotu, e a logos fintzes leada, su logu / essire dae z. = (in cobertantza) esagerare
Synonyms e antonyms
iscaparrone
Sentences
fint brigandhe binti annos pro una zura
2.
sa Comuna at dadu totu zuras de batoschentos metros pro si fraigare sa domo
3.
donzunu si mundhat sa zura sua e gai sa carrela abbarrat neta ◊ su sero primu de mesaustu, sos ómines in bidha giughent a codhu in sos zuros piús antigos sos Tres Candhaleris
4.
sont ridendhe pro sos istorodhos chi ant intesu, ma totu abbarrat intro de sas zuras de su rispetu
Translations
French
lot de terrain
English
lot
Spanish
parcela de terreno
Italian
lòtto di terréno
German
Parzelle.