béstia , nf Definition
númene chi si giaet a css. animale mannu, ma chi si narat a gente mescamente po disprétziu; genia de giogu a cartas / b. de mola = àinu; cudha b., sa b. maledita = su grodhe
Synonyms e antonyms
animabi,
fiadu,
pecus
| ctr.
criltianu
Sentences
custa no est vida de cristianus, seus coment'e is béstias! ◊ babbu tú ndi torrat fadiau che una béstia, marrendi!◊ is serbiroras abarrànt a totu dí pulendi cristianus e béstias
2.
pòvera béstia!… in debbadas che ses in domo mia!
Etymon
ltn.
bestia
Translations
French
bête
English
beast
Spanish
bestia
Italian
béstia
German
Tier,
Bestie.
errebíu , nm: arrabbiu*,
erribiu,
irribbiu Definition
dónnia genia de bobboi chi faet dannu; nau fintzes de piciochedhu maliocu
Synonyms e antonyms
babbaúciu,
babboi,
cerpiu,
errebbígiu
Sentences
cantant sas feras, apedhant sos canes, mummúchiat cada casta de errebios ◊ como tzàculo tra pischinas e ludraos in mesu de ischifosos erribios
Translations
French
bête monstrueuse,
insecte
English
insect,
monster
Spanish
bicho dañoso
Italian
béstia mostruósa,
insètto
German
Scheusal,
Insekt.
fiàdu , nm, nf Definition
css. animale mannu de petza (baca, brebè, cuadhu, e àteru); nau in cobertantza (fintzes fiadedhu), una calesiògiat persona, nau unu pagu a disprétziu, bolendho nàrrere chi no est tanti persona bona, e si narat fintzes de bobboi (unu pagu a brulla, po erríere)/ min. fiadutzu
Synonyms e antonyms
animabi,
pecus
Idioms
csn:
malu fiatu = fiadu malu, cristianu pagu bonu; fiadu berbeghinu, béchinu, bulu, fiadu minudu (animali piticu); fiadu russu = animali mannu
Sentences
ite bella fiadu, cussa baca! ◊ su pastore deviat dare contu a unu fiotedhu de fiados berveghinos ◊ li ant regaladu fiados minudos e fiados russos ◊ in su saltu paschiat paritzos fiadutzos ◊ fia teracu anzenu ma mi ndhe essei e mi ponei abbandha cun fiados mios
2.
arratza de fiadu chi at buscadu, a maridu, Fulana: mandrone de prima calidade!
Translations
French
bête,
pièce de bétail
English
beast,
head (of cattle)
Spanish
cabeza de ganado,
res
Italian
béstia,
capo di bestiame
German
Vieh,
Tier.
ispéigu , nm: spegu Definition
pegus mortu, pérdiu, abbandhonau, mescamente su chi abbarrat de ossos e de pedhe
Synonyms e antonyms
carúmene,
cóntzica,
iscórtigu,
moltolzu,
steressu
Sentences
in altu si bidiant bolos de untulzos bramosos de godire sos ismulzos cun calchi ispéigu in punta de una serra (A.Casula)◊ sa Sardigna is istràngios dh'iant dividia coment’e un’ispéigu is intúrgios
Etymon
srd.
Translations
French
charogne
English
carrion
Spanish
carroña
Italian
carógna,
béstia mòrta abbandonata
German
Aas.
moltólzu , nm: mortógiu,
mortógliu,
mortórgiu,
mortóriu,
mortorju,
mortorzu,
mortoxu,
motroxu,
multóriu,
murtógiu Definition
pegus mortu, pérdiu, abbandhonau, mescamente su chi abbarrat de ossos e de pedhe; bochimentu de animales e gente; logu chi dhue at pegus o persona morta, inue est totugantu mortu o no dhue at singiale de vida, de movimentu, fintzes sa funtzione po che portare su mortu a campusantu / is mortórius = totu su tempus chi, in chida santa, no si sonant sas campanas (de s'incravamentu a sas allegrias)
Synonyms e antonyms
cóntzica,
ispéigu
/
bochimentu
Idioms
csn:
ghetàresi a mortorju = betàresi a burbas mortas, ghetaisí a s'abbramia che animali a su spéigu, a morti tzurpa; zanna, domo, logu serradu a mortóriu = coment'e chi siant mortus totus, chi no dhoi siat prus nemus; dòlere a mortóriu = meda, de pàrrere morindhe; èssere unu mortóriu, nadu de unu logu = chi no dhoi at genti, movimentu, ispàssiu; genia de frastimu: Su mortóriu sa bidha li paghet! = essiri pòberu a s'úrtimu puntu; sudoratu a mortógliu = sueradu totu ifustu, a una murca de suore
Sentences
sos abbilastros sunt arrodiados a su mortorzu ◊ parent canes iscudèndhesi a moltolzu ◊ bi godit solu si biet mortórgiu, annanno de fogile in fogile (A.Zedde)
2.
ant arrestau a unu po su motroxu de Bissenti
3.
sa bichina fit relizonosa e si prestaiat a cada mortóriu ◊ ant àpidu sa zanna serrada a mortóriu ◊ custa bidha est unu mortóriu! ◊ cussu logu ti at a pàrriri unu mortóriu ◊ at pagadu su mortóriu a su preíderu
4.
pro su dinare s'ómine si ghetat a mortorju
Surnames and Proverbs
prb:
a su mortorzu current sos corvos
Etymon
srd.
Translations
French
charogne,
abattage,
enterrement
English
murder,
carrion,
funeral
Spanish
carroña,
matanza,
entierro
Italian
carógna,
béstia mòrta,
uccisióne,
mortòrio
German
Aas,
Kadaver (animale),
Leiche (cristianu),
Tötung,
ausgestorbener Ort.