adduràe, addurài, adduràre , vrb Definition
tratènnere, sighire e istare in su matessi logu; istentare, lassare passare tropu tempus
Synonyms e antonyms
abarrai,
afrimai,
aturai,
imbarare,
tratèniri
/
istentae,
tricare
| ctr.
andai,
tocai 1
Sentences
addura, no ti che andhes! ◊ pentzat chi su meri addurat a torrai ◊ si adduras drommida e preitosa, a manu tua ti ses iscavendhe pro cantu durat mundhu úmida losa! (Prantaferru) ◊ cudhu si ch'est andhadu e isse s'est adduradu inie ◊ serra: chie est intro addurat intro, chie est fora addurat fora! ◊ addura frimmu!
2.
addurat a si ndi arregordai ◊ apu addurau tropu a mi cumbinci
Etymon
ctl.
aturar-se
Translations
French
rester,
tarder
English
to stay,
to be late
Spanish
tardar,
demorar
Italian
restare,
tardare
German
bleiben,
aufhalten.
afrenài , vrb: afrenare,
frenae Definition
abbrandhare, pònnere frenu a calecuna cosa; pònnere su frenu, cricare de firmare unu mezu o animale camminandho
Synonyms e antonyms
arregulai,
infrenai,
medrare,
medrire,
moderai
| ctr.
acadriare,
apretai
Sentences
si est afrenendhe in su màndhigu pro no ingrassare
Translations
French
freiner
English
to restrain
Spanish
refrenar
Italian
raffrenare
German
bremsen,
aufhalten.
atostonàre , vrb Definition
coment’e fàere su tostau, arrempellu, pruschetotu nau candho unu tirat agoa e no faet su chi depet
Synonyms e antonyms
acolconare,
acorochinare
Sentences
su sero atostonat a si che corcare: su manzanu atostonat a si ndhe pesare! ◊ ti l'apo nadu tantas bias, a fàghere cussa cosa, ma as atostonadu e no l'as fata!
2.
s'intendhet sa boghe afrigida e atostonada de su babbu pro sa fiza morta
Etymon
srd.
Translations
French
hésiter,
s'attarder
English
to loiter
Spanish
demorarse
Italian
indugiare,
attardarsi
German
sich aufhalten.
istallàre 1 , vrb Definition
andhare a istare in s'istallu, andhare a fàere abbitu, a istare
Etymon
itl.
Translations
French
demeurer,
s'établir
English
to live,
to take one's residence to in a place,
to install
Spanish
residir,
instalar,
instalar
Italian
dimorare,
prèndere dimòra,
insediare,
installare
German
sich aufhalten,
sich niederlassen
istentàe, istentài , vrb: istentare,
stentai Definition
tratènnere, istare unu tanti de tempus (chi podet èssere fintzes pagu), istare tropu tempus, prus ora de canta ndhe serbit; fàere divertire
Synonyms e antonyms
stenterai,
tratèniri
/
adasiai,
afilusigare,
biltentare,
illesinare,
tricare
| ctr.
andai
/
coitare
Sentences
istentada est sa zente a tribagliare in sas òperas mannas de sa vida ◊ pro m'istentare issas mi daiant de cudha fruta bella ◊ - E meda ti che istentas in bidha? ◊ caliguna bia s'istentiaus a circae nios de curculleos, marapigas, candho non furint agilestros o tzatzallucas
2.
proite as istentadu sendhe acurtzu su cumandhu? ◊ faghindhe custu istentamus ca est cosa inzotosa ◊ si t'istentas meda no bi ndhe agatas, de pane, in butega!
3.
s'annu iat fatu bènnere cantadores a frores po istentare is borrochianos
Etymon
itl.
stentare
Translations
French
s'attarder
English
to detain,
to delay
Spanish
demorarse
Italian
trattenére,
indugiare,
tardare,
ritardare
German
aufhalten,
säumen,
sich verspäten.
stentài , vrb: istentai* Definition
tratènnere, abbarrare, istare in d-unu logu o faendho calecuna cosa unu tanti de tempus (chi prus che àteru est meda o tropu cunforma a su bisóngiu, ma podet èssere fintzes pagu nau in su sensu de istare)
Synonyms e antonyms
adasiai,
afilusigare,
biltentare,
tricare
/
tratèniri
| ctr.
coitare
Sentences
bai, cica is pegus e no ti stentis furriotendi! ◊ seus torraus puru: no fut cosa de si stentai!
2.
mi seu stentau una mes'oredha ca tenemu pressi ◊ stentadí, abarra cun mei! ◊ stentissidha ancora, gopai! ◊ su mundu istat narendi chi mi stentas debbadas ◊ no est lómpiu ancora: si depit èssiri stentau in su trabballu
Translations
French
hésiter,
s'attarder
English
to delay
Spanish
tardar detenerse
Italian
indugiare,
trattenére,
trattenersi
German
aufhalten,
sich aufhalten.
tratèniri, tratènnere, tratènniri , vrb Definition
istare, ibertare unu tanti de tempus; fàere abbarrare, fàere ibertare; fintzes ostènnere, transire o fàere a mancu de fàere una cosa / pps. tratesu, traténniu; tratenni su respiru = abbarrare unu pagu chentza torrare àlidu
Synonyms e antonyms
addurae,
arreare,
illesinare,
istentae
| ctr.
andai
Sentences
si tratenit su tanti chi serbit po fai sa cosa ◊ no mi tratenzo ca tenzo presse ◊ in sa posta bi aiat zente e apo tratesu ◊ so andhendhe, no poto tratènnere ◊ apo tratesu a ti rispòndhere pro t'iscríere in poesia ◊ si est traténniu fintzas a tardu ma no bidiat s'ora de si ndi andai ◊ e meda che tratenes in bidha?◊ tratenedesi, fostè, tziu Antiogu!
2.
mi ant tratesu in domo de Fulanu: pro cussu no so torradu luego ◊ toca, trateni is assuconis!
3.
no isciu cumenti mi seu poderau de dh'ai aferrau… Mi seu traténniu ca fiaus in logu beneditu!
Etymon
srd.
Translations
French
rester,
entretenir
English
to hold,
to keep oneself,
to engage
Spanish
quedarse,
retener
Italian
trattenérsi,
trattenére,
intrattenére
German
bleiben,
aufhalten,
unterhalten.