adduràe, addurài, adduràre , vrb Definitzione
tratènnere, sighire e istare in su matessi logu; istentare, lassare passare tropu tempus
Sinònimos e contràrios
abarrai,
afrimai,
aturai,
imbarare,
tratèniri
/
istentae,
tricare
| ctr.
andai,
tocai 1
Frases
addura, no ti che andhes! ◊ pentzat chi su meri addurat a torrai ◊ si adduras drommida e preitosa, a manu tua ti ses iscavendhe pro cantu durat mundhu úmida losa! (Prantaferru) ◊ cudhu si ch'est andhadu e isse s'est adduradu inie ◊ serra: chie est intro addurat intro, chie est fora addurat fora! ◊ addura frimmu!
2.
addurat a si ndi arregordai ◊ apu addurau tropu a mi cumbinci
Ètimu
ctl.
aturar-se
Tradutziones
Frantzesu
rester,
tarder
Ingresu
to stay,
to be late
Ispagnolu
tardar,
demorar
Italianu
restare,
tardare
Tedescu
bleiben,
aufhalten.
afrenài , vrb: afrenare,
frenae Definitzione
abbrandhare, pònnere frenu a calecuna cosa; pònnere su frenu, cricare de firmare unu mezu o animale camminandho
Sinònimos e contràrios
arregulai,
infrenai,
medrare,
medrire,
moderai
| ctr.
acadriare,
apretai
Frases
si est afrenendhe in su màndhigu pro no ingrassare
Tradutziones
Frantzesu
freiner
Ingresu
to restrain
Ispagnolu
refrenar
Italianu
raffrenare
Tedescu
bremsen,
aufhalten.
atostonàre , vrb Definitzione
coment’e fàere su tostau, arrempellu, pruschetotu nau candho unu tirat agoa e no faet su chi depet
Sinònimos e contràrios
acolconare,
acorochinare
Frases
su sero atostonat a si che corcare: su manzanu atostonat a si ndhe pesare! ◊ ti l'apo nadu tantas bias, a fàghere cussa cosa, ma as atostonadu e no l'as fata!
2.
s'intendhet sa boghe afrigida e atostonada de su babbu pro sa fiza morta
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
hésiter,
s'attarder
Ingresu
to loiter
Ispagnolu
demorarse
Italianu
indugiare,
attardarsi
Tedescu
sich aufhalten.
istallàre 1 , vrb Definitzione
andhare a istare in s'istallu, andhare a fàere abbitu, a istare
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
demeurer,
s'établir
Ingresu
to live,
to take one's residence to in a place,
to install
Ispagnolu
residir,
instalar,
instalar
Italianu
dimorare,
prèndere dimòra,
insediare,
installare
Tedescu
sich aufhalten,
sich niederlassen
istentàe, istentài , vrb: istentare,
stentai Definitzione
tratènnere, istare unu tanti de tempus (chi podet èssere fintzes pagu), istare tropu tempus, prus ora de canta ndhe serbit; fàere divertire
Sinònimos e contràrios
stenterai,
tratèniri
/
adasiai,
afilusigare,
biltentare,
illesinare,
tricare
| ctr.
andai
/
coitare
Frases
istentada est sa zente a tribagliare in sas òperas mannas de sa vida ◊ pro m'istentare issas mi daiant de cudha fruta bella ◊ - E meda ti che istentas in bidha? ◊ caliguna bia s'istentiaus a circae nios de curculleos, marapigas, candho non furint agilestros o tzatzallucas
2.
proite as istentadu sendhe acurtzu su cumandhu? ◊ faghindhe custu istentamus ca est cosa inzotosa ◊ si t'istentas meda no bi ndhe agatas, de pane, in butega!
3.
s'annu iat fatu bènnere cantadores a frores po istentare is borrochianos
Ètimu
itl.
stentare
Tradutziones
Frantzesu
s'attarder
Ingresu
to detain,
to delay
Ispagnolu
demorarse
Italianu
trattenére,
indugiare,
tardare,
ritardare
Tedescu
aufhalten,
säumen,
sich verspäten.
stentài , vrb: istentai* Definitzione
tratènnere, abbarrare, istare in d-unu logu o faendho calecuna cosa unu tanti de tempus (chi prus che àteru est meda o tropu cunforma a su bisóngiu, ma podet èssere fintzes pagu nau in su sensu de istare)
Sinònimos e contràrios
adasiai,
afilusigare,
biltentare,
tricare
/
tratèniri
| ctr.
coitare
Frases
bai, cica is pegus e no ti stentis furriotendi! ◊ seus torraus puru: no fut cosa de si stentai!
2.
mi seu stentau una mes'oredha ca tenemu pressi ◊ stentadí, abarra cun mei! ◊ stentissidha ancora, gopai! ◊ su mundu istat narendi chi mi stentas debbadas ◊ no est lómpiu ancora: si depit èssiri stentau in su trabballu
Tradutziones
Frantzesu
hésiter,
s'attarder
Ingresu
to delay
Ispagnolu
tardar detenerse
Italianu
indugiare,
trattenére,
trattenersi
Tedescu
aufhalten,
sich aufhalten.
tratèniri, tratènnere, tratènniri , vrb Definitzione
istare, ibertare unu tanti de tempus; fàere abbarrare, fàere ibertare; fintzes ostènnere, transire o fàere a mancu de fàere una cosa / pps. tratesu, traténniu; tratenni su respiru = abbarrare unu pagu chentza torrare àlidu
Sinònimos e contràrios
addurae,
arreare,
illesinare,
istentae
| ctr.
andai
Frases
si tratenit su tanti chi serbit po fai sa cosa ◊ no mi tratenzo ca tenzo presse ◊ in sa posta bi aiat zente e apo tratesu ◊ so andhendhe, no poto tratènnere ◊ apo tratesu a ti rispòndhere pro t'iscríere in poesia ◊ si est traténniu fintzas a tardu ma no bidiat s'ora de si ndi andai ◊ e meda che tratenes in bidha?◊ tratenedesi, fostè, tziu Antiogu!
2.
mi ant tratesu in domo de Fulanu: pro cussu no so torradu luego ◊ toca, trateni is assuconis!
3.
no isciu cumenti mi seu poderau de dh'ai aferrau… Mi seu traténniu ca fiaus in logu beneditu!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
rester,
entretenir
Ingresu
to hold,
to keep oneself,
to engage
Ispagnolu
quedarse,
retener
Italianu
trattenérsi,
trattenére,
intrattenére
Tedescu
bleiben,
aufhalten,
unterhalten.