abbiatzài, abbiatzàre , vrb Definition
fàere prus biu, prus forte
Synonyms e antonyms
abbibare,
abbiorare,
abiociai,
alentai,
allutae,
imbiatzai,
priurire
| ctr.
ammoltighinare,
ammortiare
Sentences
comente l'as abbada, sa prantaza si est torra abbiatzada ◊ a abbrebus e afumentus mi ant torrau a abbiatzai
Etymon
srd.
Translations
French
vivifier
English
to enliven
Spanish
vivificar
Italian
vivificare
German
beleben.
allutàe, allutài , vrb: allutare 1 Definition
agiummai coment'e allúere, foedhandho de is sentidos, de s'atentzione, de sa manera de fàere cosa, fàere prus biatzu
Synonyms e antonyms
allutzare
/
abbiatzare,
abbibare
Idioms
csn:
a. is origas = fàghere bene atentzione, iscurtare bene; a. is ogus = abbaidare bene, abbèrrere bene sos ogros, abbaidendhe
Sentences
sa discussioni fiat allutendusí sempri de prus ◊ allutarí is origas poita sa campana mala at pigau torra a sonai! (A.Cannas)◊ dónnia pitica cosa si faet allutare sos ogos ◊ Luisicu iat allutau is origas, ma no arrennesciat a cumprendi ◊ andendu su burricu pariat chi dhi fut benendu su sonnu, ma su meri dh'at fatu allutai apretendidhu a istrúmbulu!
Etymon
srd.
Translations
French
raviver,
exciter
English
to revive,
to excite
Spanish
avivar,
excitar
Italian
ravvivare,
eccitare
German
beleben,
erregen.
animài , vrb: animare Definition
giare o pònnere s'ànima (e si narat fintzes in su sensu de fàere mòvere); prus che àteru, bestire ànimu, giare coràgiu; nòghere a s'ànima
Synonyms e antonyms
alentai,
aminare,
audire,
indanimai,
incorai,
incoragire
| ctr.
isarcare
2.
ànimat a no tenni pauria ◊ l'apo acatau tristu chi mancu una note de iverru e l'apo animau
3.
is féminas prinzas no andhiant a logu de mortu po no aimare sa creatura
Etymon
itl.
Translations
French
encourager
English
to encourage
Spanish
animar
Italian
animare,
incoraggiare
German
beleben,
ermutigen.
imbiatzài, imbiatzàre , vrb Definition
fàere biatzu, prus biu
Synonyms e antonyms
abbiatzai,
abbibare,
abbiorare,
abiociai
Sentences
in beranu s'imbiatzat sa vida ◊ maju cun sa luxi colori de arrosa imbiatzat corus e ogus!
Etymon
srd.
Translations
French
raviver
English
to revive
Spanish
reavivar,
animar
Italian
ravvivare,
riaccèndere
German
beleben.
ispabigliàre , vrb: ispibigliai,
ispibigliare,
spibigliai Definition
segare su pibillu abbruxau de is candhelas, ma fintzes arrangiare o pònnere su pibillu bonu; in cobertantza, fàere prus biu, prus ischidu, prus abbistu / i. su sonnu = catzare su sonnu
Synonyms e antonyms
ispibillonai,
ispipigliare
2.
bídere des s'ama, si s'oju ispibíglias! ◊ sos tragos m'ispibigliaiant e bidio sos fumos de sos arrustos
Etymon
spn.
Translations
French
moucher une bugie,
raviver
English
to snuff,
to revive
Spanish
despabilar
Italian
smoccolare,
ravvivare
German
schneuzen,
beleben.
ispipigliàre, ispipillàre , vrb: ispipilliare,
isprivillare,
spibillae Definition
essire o fàere prus biu, prus ischidu, abbistu, prontu, fàere impresse / i. su sonnu = fàere passare su sonnu, fàere ischidare
Synonyms e antonyms
ispabigliare*
Sentences
su binu batit allegria e ispipillat sa fantasia ◊ sicomente non miras, carchi die t'ispipillas si ses ocricunzau! ◊ sa vidha si est torrandhe a ispipillare apustis de sa gherra ◊ Antonedhu si fut isprivillau e birgunza no ndhe teniat prus ◊ bos ispipíglio su sonnu, deo!
2.
ispipíllati, si los cheres bídere colandhe! ◊ si no t'ispipillas, sos àteros ti nche colant totus a innantis
Translations
French
faire ou devenir plus vif,
animé
English
to liven up
Spanish
animar
Italian
vivacizzare
German
beleben.