abbiatzài, abbiatzàre , vrb Definitzione
fàere prus biu, prus forte
Sinònimos e contràrios
abbibare,
abbiorare,
abiociai,
alentai,
allutae,
imbiatzai,
priurire
| ctr.
ammoltighinare,
ammortiare
Frases
comente l'as abbada, sa prantaza si est torra abbiatzada ◊ a abbrebus e afumentus mi ant torrau a abbiatzai
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
vivifier
Ingresu
to enliven
Ispagnolu
vivificar
Italianu
vivificare
Tedescu
beleben.
allutàe, allutài , vrb: allutare 1 Definitzione
agiummai coment'e allúere, foedhandho de is sentidos, de s'atentzione, de sa manera de fàere cosa, fàere prus biatzu
Sinònimos e contràrios
allutzare
/
abbiatzare,
abbibare
Maneras de nàrrere
csn:
a. is origas = fàghere bene atentzione, iscurtare bene; a. is ogus = abbaidare bene, abbèrrere bene sos ogros, abbaidendhe
Frases
sa discussioni fiat allutendusí sempri de prus ◊ allutarí is origas poita sa campana mala at pigau torra a sonai! (A.Cannas)◊ dónnia pitica cosa si faet allutare sos ogos ◊ Luisicu iat allutau is origas, ma no arrennesciat a cumprendi ◊ andendu su burricu pariat chi dhi fut benendu su sonnu, ma su meri dh'at fatu allutai apretendidhu a istrúmbulu!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
raviver,
exciter
Ingresu
to revive,
to excite
Ispagnolu
avivar,
excitar
Italianu
ravvivare,
eccitare
Tedescu
beleben,
erregen.
animài , vrb: animare Definitzione
giare o pònnere s'ànima (e si narat fintzes in su sensu de fàere mòvere); prus che àteru, bestire ànimu, giare coràgiu; nòghere a s'ànima
Sinònimos e contràrios
alentai,
aminare,
audire,
indanimai,
incorai,
incoragire
| ctr.
isarcare
2.
ànimat a no tenni pauria ◊ l'apo acatau tristu chi mancu una note de iverru e l'apo animau
3.
is féminas prinzas no andhiant a logu de mortu po no aimare sa creatura
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
encourager
Ingresu
to encourage
Ispagnolu
animar
Italianu
animare,
incoraggiare
Tedescu
beleben,
ermutigen.
imbiatzài, imbiatzàre , vrb Definitzione
fàere biatzu, prus biu
Sinònimos e contràrios
abbiatzai,
abbibare,
abbiorare,
abiociai
Frases
in beranu s'imbiatzat sa vida ◊ maju cun sa luxi colori de arrosa imbiatzat corus e ogus!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
raviver
Ingresu
to revive
Ispagnolu
reavivar,
animar
Italianu
ravvivare,
riaccèndere
Tedescu
beleben.
ispabigliàre , vrb: ispibigliai,
ispibigliare,
spibigliai Definitzione
segare su pibillu abbruxau de is candhelas, ma fintzes arrangiare o pònnere su pibillu bonu; in cobertantza, fàere prus biu, prus ischidu, prus abbistu / i. su sonnu = catzare su sonnu
Sinònimos e contràrios
ispibillonai,
ispipigliare
2.
bídere des s'ama, si s'oju ispibíglias! ◊ sos tragos m'ispibigliaiant e bidio sos fumos de sos arrustos
Ètimu
spn.
Tradutziones
Frantzesu
moucher une bugie,
raviver
Ingresu
to snuff,
to revive
Ispagnolu
despabilar
Italianu
smoccolare,
ravvivare
Tedescu
schneuzen,
beleben.
ispipigliàre, ispipillàre , vrb: ispipilliare,
isprivillare,
spibillae Definitzione
essire o fàere prus biu, prus ischidu, abbistu, prontu, fàere impresse / i. su sonnu = fàere passare su sonnu, fàere ischidare
Sinònimos e contràrios
ispabigliare*
Frases
su binu batit allegria e ispipillat sa fantasia ◊ sicomente non miras, carchi die t'ispipillas si ses ocricunzau! ◊ sa vidha si est torrandhe a ispipillare apustis de sa gherra ◊ Antonedhu si fut isprivillau e birgunza no ndhe teniat prus ◊ bos ispipíglio su sonnu, deo!
2.
ispipíllati, si los cheres bídere colandhe! ◊ si no t'ispipillas, sos àteros ti nche colant totus a innantis
Tradutziones
Frantzesu
faire ou devenir plus vif,
animé
Ingresu
to liven up
Ispagnolu
animar
Italianu
vivacizzare
Tedescu
beleben.