acaloràre , vrb Definitzione
prus che àteru, su si dha pigare po calecuna chistione o sentire meda o forti ccn. cosa, trumentare
Sinònimos e contràrios
acalorire
/
abborborare,
ascalamare,
incalamare
Tradutziones
Frantzesu
animer
Ingresu
to warm up
Ispagnolu
acalorarse
Italianu
accalorare
Tedescu
anfeuern,
erregen.
afrescionósu , agt: afriscionosu,
afrissionosu,
friscionosu Definitzione
chi faet provare afriscione, chi dhue at de ndhe tènnere làstima; chi provat o chi tenet afriscione, làstima, piedade de is àteros
Sinònimos e contràrios
cumpassivu,
dolintiosu,
feritzosu,
lastimosu,
piadosu,
piaidadosu
Frases
mama afrescionosa, agiua a fígios tuos! ◊ como ti agatas afrissionosa, ma sa curpa est sa tua, no de sa mala fortuna!
2.
fit afriscionosu de su destinu meu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
touchant
Ingresu
moving
Ispagnolu
conmovedor
Italianu
toccante,
compassionévole
Tedescu
Mitleid erregen.
allutàe, allutài , vrb: allutare 1 Definitzione
agiummai coment'e allúere, foedhandho de is sentidos, de s'atentzione, de sa manera de fàere cosa, fàere prus biatzu
Sinònimos e contràrios
allutzare
/
abbiatzare,
abbibare
Maneras de nàrrere
csn:
a. is origas = fàghere bene atentzione, iscurtare bene; a. is ogus = abbaidare bene, abbèrrere bene sos ogros, abbaidendhe
Frases
sa discussioni fiat allutendusí sempri de prus ◊ allutarí is origas poita sa campana mala at pigau torra a sonai! (A.Cannas)◊ dónnia pitica cosa si faet allutare sos ogos ◊ Luisicu iat allutau is origas, ma no arrennesciat a cumprendi ◊ andendu su burricu pariat chi dhi fut benendu su sonnu, ma su meri dh'at fatu allutai apretendidhu a istrúmbulu!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
raviver,
exciter
Ingresu
to revive,
to excite
Ispagnolu
avivar,
excitar
Italianu
ravvivare,
eccitare
Tedescu
beleben,
erregen.
arrachèdiri , vrb: arrechèdede,
arrechèdere,
arrechedi,
arrechèdiri,
errechèdere,
rechèdere* Definitzione
andhare bene meda, fàere bene, pràghere, nau mescamente de cosas de papare o chi asséliant unu bisóngiu coment'e chi siat própriu cussa sa chi pedit s'organísimu
Sinònimos e contràrios
cufàchere,
piàchere,
renchènnere
| ctr.
nòcere
Frases
su cocòi fatu in domu parit chi arrachedat! (A.Garau)◊ su binu no mi arrachedit meda! ◊ a mengianu su sonnu praxit, arrechedit ◊ mi arrechedet de bufare una tassa de binu, papandhe ◊ a parte de chitzu s'intendhit sa friscura e arrechedit a si bestire
Tradutziones
Frantzesu
désirer ardemment
Ingresu
to crave for
Ispagnolu
apetecer,
desear
Italianu
appetire
Tedescu
begehren,
Appetit erregen.
arrapài 1 , vrb rfl: arrapare 1 Definitzione
nau de ómine, sentire gana forte po fémina
Ètimu
itl.
arrapare
Tradutziones
Frantzesu
s'exciter sexuellement
Ingresu
to excite sexually
Ispagnolu
ponerse cachondo
Italianu
eccitarsi sessualménte
Tedescu
sich erregen.
inchimerài, inchimeràre , vrb: inchimeriare Definitzione
pigare chimera, pigare o giare arennegu, fintzes pònnere in conca calecuna idea a bisura de chimera
Sinònimos e contràrios
abbetiae,
achibberare,
acroconai,
afutare,
airai,
aorcare,
arrabbiai,
arragiolire,
arrannegai,
inchietae,
inchimerire,
infelai,
infuterare,
insutzuligai,
intziminire,
renignai
Frases
sendhe míseru isciau, t'inchimeras e ti faghes padronu in prepoténtzia (P.Casu)◊ su chelu si fit inchimeradu e caleit de botu sa irada de s'abba ◊ si bulluzat su mare, dae subra l'inchimerant sas nues… in pag'ora est un'inferru! ◊ sas aeras inchimeradas no faghent isperare in dies bonas ◊ si inchimeras a mie, ti zuro chi non cantas prus in logu! (M.Z.Funedda)
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
s'obstiner,
s'irriter
Ingresu
to be obstinate
Ispagnolu
obstinarse,
empeñarse
Italianu
incaponirsi,
alterarsi
Tedescu
sich versteifen,
sich erregen.
ingrillíri , vrb Definitzione
inganire, prus che àteru nau de mascu o ómine po bènnere gana de fémina; nau de sèmene, bogare su sirione, fàere sa tzeurra
Sinònimos e contràrios
ingrigliare,
insuai
/
abbrabai,
abbrossare,
chimire,
inceurrare,
tidhire
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
exciter
Ingresu
to excite
Ispagnolu
excitar
Italianu
eccitare
Tedescu
erregen.
insuài , vrb: insuare Definitzione
nau de is animales fémina, èssere o bènnere in more; nau de gente, pesare burdellu, pònnere avolotu
Sinònimos e contràrios
assuae,
impurdedhiri,
ingrilliri,
seguzare
2.
tocat a passai sa boxi e a insuai su logu!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
exciter
Ingresu
to excite
Ispagnolu
excitarse las hembras,
alborotar
Italianu
eccitare
Tedescu
erregen.
surrulài , vrb: surrullai Sinònimos e contràrios
mòere,
salargiare,
trambuscare,
trumbugliai
Frases
andu anch'est Arrosica a mi dha surrullai bèni bèni: oi dhi cantu s'alleluja! ◊ custus óminis funt surrullendi sa citadi ◊ nadendu surrullat s'àcua prus a lestru ◊ surrulit is brebeis! ◊ at agatau totu su logu infoxau e surrulau
Tradutziones
Frantzesu
troubler,
bouleverser
Ingresu
to shake
Ispagnolu
agitar,
revolver
Italianu
agitare,
sconvòlgere
Tedescu
erregen,
verwirren.