afarcài , vrb: afracai, afracare 1, afrachiai 1, afrachiare, afrancai, afrancare, fracae, fracai Definizione andhare o lòmpere apitzu de unu cun in manos, o cun àtera cosa o fintzes solu a foedhos, a briga, su si betare apitzu de ccn. cun fortza e cun intentzione mala; fintzes acostire po istare prus acanta, nau de persona in bonu Sinonimi e contrari abbrancai, acafai, aciapai, afarrancae, aferrai, aggafai, aggarrai, agguantai, carrabbusai, trubare, tzurricare / allupiri, atzurrire, botzicare Frasi po no arrui si est afrancau a sa funi ◊ comenti cudhu dh'iat nau s'annomíngiu si dhi fiat afarcau coment'e unu tzurpu ◊ is invitaus si afracant po pigai su postu ◊ su cani si est afracau a mussiai ◊ su lupu afracat s'angioni ◊ mi seo afrachiau a pitzu de cudhu 2. che àbbili mi as afracau! ◊ candu dh'at biu mi dh'at afracau… ndi dhi at nau de dónnia colori! ◊ est istau issu chi mi ch'est afracau a pitzu! 3. comenti at biu su dinai in terra si nc'est afracau ◊ si ndi funt afracaus asusu ◊ cussos funt basadores: comente ti bient ti che afràchiant apitzu a basare! 4. fortzis nontesta ti bolias afracai a mei po ti callentai! Cognomi e Proverbi prb: su cani arrabiau si afracat a is cratzonis de su straciau Etimo srd. Traduzioni Francese s'élancer, se lancer Inglese to rush, to hurl oneself Spagnolo arrojarse, acometer Italiano slanciarsi, avventarsi Tedesco sich werfen.

arremilài , vrb Definizione iscúdere calecuna cosa a cambarinu a unu, iscúdere a cara Sinonimi e contrari arrafilai, frumbulare, frundhare, interiare, sbertugliai Frasi arremilai unu cortedhu a unu Traduzioni Francese lancer, jeter Inglese to throw Spagnolo arrojar Italiano scagliare Tedesco werfen.

atzurríre , vrb Definizione lòmpere, giare o pònnere is manos apitzu a ccn.; pigare a atzúrridos Sinonimi e contrari afarcai, botzicare, intriglire, tzurricare / afrontai, agiostrare, atzuridare, cadojare, iscamurriare, rumbicare Frasi est unu cane chi si atzurrit deretu a su furisteri ◊ Pepedhu perdeit su sentidu, atzurreit su mastru de linna e ambos si mazeint che sa fae (G.Addis) Traduzioni Francese se jeter, se lancer Inglese to throw oneself Spagnolo lanzarse Italiano avventarsi Tedesco sich stürzen.

fraltimàre , vrb: frastimai, frastimare, frastimmai, frestimai, friastimare Definizione istare a frastimos, betare maleditziones, foedhare male / frastimai a bia de fogu = betare irrocos malos meda Sinonimi e contrari apeomai, brastimare, frastinare, irrocare, istrosciare, perdeare, tassiai Frasi frastimat che pedidore ◊ est un'iscuriu a segai a fitas, no si bit mancu a frastimai 2. su pani si no est postu bèni, me in sa mesa, frestimat Etimo ltn. brastimare po blasphemare Traduzioni Francese lancer des imprécations Inglese to curse Spagnolo imprecar Italiano imprecare Tedesco fluchen.

frundhàre , vrb: frundhiare, frundiai Definizione tirare a passígia, iscúdere o imbolare a frundha; fuliare, betare a s'àliga Sinonimi e contrari arremilai, frumbulare, infrundulae / foliai, frundhire, iscavulai, sciuliai 1 2. duos bratzos che dha sunt istesiandhe e frundhiandhe a cara a inue fut Etimo srd. Traduzioni Francese lancer des pierres avec la fronde Inglese to sling Spagnolo hondear Italiano frombolare Tedesco schleudern.

imbolàre , vrb Definizione betare a terra, lassare sa cosa betandhochedha atesu, betandhodha de artu o a istràmpidu, coment’e a bolu, chentza órdine; calare de artu a cropu; rfl. nau prus che àteru de fémina chentza cojuare, crocare cun facilidade po si giare a s’ómine faendho pagu càrculu de issa etotu / andhare imbola imbola = imbolèndhesi inoghe e in cudhane, de tretu in tretu, a su corca corca Sinonimi e contrari abbutare, betae, foliai, frundhire, imbrillai, irbotulae, iscavulai, ispiòndiri, issèndhere, scabiossai | ctr. collire / assantae, assetiai, pònnere Frasi imbolamiche atesu cussas cosas! ◊ imbòlache s'arga! ◊ collide s'olia e imbolade a s'isterzu! ◊ no imboles gai fatu de su logu sa bestimenta chi ti càmbias! 2. s'abiolu si tucat, leat bolu e dae s'aera s'imbolat che raju! 3. si biet chi issa no est una fémina pagu séria chi s'imbolat in bratzos de chie totu li capitat! ◊ nos semus imbolados che duos iserelados! Etimo ltn. involare Traduzioni Francese lancer, jeter Inglese to fling Spagnolo tirar, arrojar Italiano lanciare, buttare, scaraventare Tedesco werfen, schleudern.

imperiàre , vrb Definizione iscúdere o lampare una cosa atesu Sinonimi e contrari abbutare, aggradiare, imbolare, interiare, ispiòndiri, lampare Frasi sa preda deo che l'império prus de a tie ◊ a frundha si che impériat sa preda meda prus de la tragare a manu ◊ sa pompa, afíndhela in punta, che impériat s'abba atesu mescamente si bi at pressione meda 2. crabolos coment'e in líbbera aera imperiades atesu Traduzioni Francese lancer Inglese to fling Spagnolo arrojar Italiano lanciare Tedesco werfen.

lampàre 1, lampàri , vrb Definizione betare, imbolare a terra, iscúdere atesu, giare apitzu, nau fintzes in su sensu de aciapare, aferrare, furare Sinonimi e contrari aceiri, imbolare, imbrillai, imperiare, ispiòndiri, issèndhere, istrampare, lampinare Modi di dire csn: lampare sas manos a unu = betare pódhighes subra a ccn. a lu mazare; l. unu frastimu = frastimai, betare irrocos Frasi mi so lampadu a terra ◊ mi so lampadu subra de su letu e mi che so drommidu ◊ si calchi ogetu podiat coglire bi lu lampàt a dossu ◊ su puzone si lampat de s'aera e torrat a su nidu a bicu pienu ◊ che l'at lampadu foras dae sa gianna ◊ li podiaizis lampare unu raju! ◊ sas màchinas che lampant sa lughe atesu ◊ e a cantos lis at lampadu ojadas furàntzulas, candho fit giòvana! 2. su cane tentat de si lampare a unu Traduzioni Francese lancer, jeter Inglese to throw, to cast Spagnolo echar, arrojar Italiano lanciare, gettare Tedesco werfen.

spòndi, spòndiri , vrb: ispiòndiri*, sprondi, spròndiri, sprúndiri, spundi 1, spúndiri Definizione iscúdere, betare, fèrrere o fintzes andhare o essire atesu; aporrire, giare una cosa in manu a s'àteru; fintzes essire, istèrrere, bogare a fora o prus in fora Sinonimi e contrari aceiri, aggradiare, imperiare, imprònnere, fèrrere, ghetai, spiondai, sprilliri / aporrire Frasi su pisitu fait curri su lómburu cun is farrunchedhas po nci dhu spúndiri sempri prus atesu ◊ cantu nci dha spondis, sa pedra, tirendi a manu? ◊ e bai inoramala… toh su coru! - narat Bissenti spondedhucedhu in faci a s'arretori ◊ sa nosta est sa terra de chini, po s'amarolla, est istétiu sprúndiu atesu de domu lassendi genti abetendi (F.Carlini) 2. lah no ti spundas tropu atesu de cuilarxa ca cussu ti bolit ispitzulai! 3. sprondimindi su tobàciu ca frigòciu su nadiai a su pipiu! 4. custa zona est diventada aici manna chi nci spundit fintzas a su ponti Traduzioni Francese lancer Inglese to throw Spagnolo arrojar, lanzar Italiano lanciare, proiettare Tedesco werfen.

«« Cerca di nuovo