casucótu , nm: casugotu 1 Definizione
una genia de erba: orchidea aresti; prus che àteru su pl., is casucotus, funt is càrigas, màncias de diferente colore chi si formant in is cambas aparadas meda nudas a su fogu
Sinonimi e contrari
tubaridúbari
2.
tocat a illichidire, no faet a abbarrare a fàere casu cotu pata a fogu!
Terminologia scientifica
rba, Anacamptis longicornu, Dactylorhiza maculata, Anacamptis morio
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
orchis à long éperon,
orchis bouffon
Inglese
wild orchis,
green-winged orchid
Spagnolo
especies de orquídeas
Italiano
orchide cornuta,
concòrdia
Tedesco
geflecktes Knabenkraut,
Kleine Knabenkraut.
càvana , nf: càvuna Definizione
aina segante a punta acancarronada e a màniga longa po dha pigare a duas manos: assimbígiat de fatura a sa pudatza (a màniga curtza, de pigare a una manu)
Sinonimi e contrari
cana,
cirradroxa,
faltzone,
fústina,
ischirradorza,
luatorja,
orostazu,
rultàglia,
ruvadorja,
urvajola
Modi di dire
csn:
èssiri fatu a c. = a sa russa, a bistrale, èssere de maneras pagu fines; c. iscollada = nadu de ccn., èssere irreguladu, fàghere sa cosa chentza critériu
Frasi
si cantaus in sardu no est isceti po fai festa, ma est po dhis torrai su pani prestau a is óminis de càvuna chi a s'ispanigadroxu movint a su sartu (A.Satta)
Terminologia scientifica
ans
Traduzioni
Francese
serpe à manche long
Inglese
billhook
Spagnolo
podadera,
hocino
Italiano
rónca,
róncola
Tedesco
Hippe.
iscagliòla, iscagliòra , nf: scagliola Definizione
elva trigale, una genia de erba chi betant po fàere brovendha de pigiones
Terminologia scientifica
rba, Phalaris canariensis
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
millet long
Inglese
birdseed
Spagnolo
alpiste
Italiano
scagliòla
Tedesco
Kanariengras.
lóngu , agt, nm Definizione
nau de cosa, chi misurat meda o fintzes prus de cantu serbit in su sensu de unu filu, de una filada; nau de tempus, chi durat o chi paret meda; nau de animale, su pl. parte de su matzàmene, su fodhale, fintzes totu s'istentina; nau de unu po comente faet, chi est pagu lestru / min. longhitu
Sinonimi e contrari
| ctr.
crúciu
Modi di dire
csn:
l. che su mese de maju = chi parit de no acabbai prus; segaresiche curtzos e longos = (nau in cobertantza de s'ómini) segaisindi totu sa natura; andai a l. = tirare a longas, tzirigheltare, istare tropu tempus cun carchi chistione chentza ndhe atuliare; pònnere de l. = a manera de resurtare de su matessi betu sa longària de duas cosas, de su chi si ponet e de su logu inue si ponet e gai; male de su l. = male a istentinas; brodu l. = de pagu sustàssia, isabbisabbi; èssiri longu fuedhendi = istare a illériu nendhe fintzas cosas chi si podent lassare
Frasi
s'abe reina est piús longhita ◊ cantu fit longu fit ladu, rutu in terra ◊ ponide su bancu de longu, ca de rugadis no cabet! ◊ no si podet istare a tempos longos ispetendhe! ◊ coitade ca su caminu de fàghere est longu!
Cognomi e Proverbi
smb:
Longu
Etimo
ltn.
longus
Traduzioni
Francese
long
Inglese
long
Spagnolo
largo
Italiano
lungo
Tedesco
lang.
oróru , avb: aroru Definizione
acanta a s'oru, in totu su tretu de is oros
Frasi
fiu cichendi isparau ororu de cresura ◊ su fogu fuidu s'est frimmu totu ororu de istrada ◊ so andhadu ororu de riu ◊ in cue sas piantas sunt créschidas ororu de sa trempa
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
tout le long de…
Inglese
along the edge
Spagnolo
a lo largo
Italiano
lungo i màrgini
Tedesco
die Ränder entlang.
pilíni , nf Definizione
una genia de erba
Sinonimi e contrari
acuca,
coiatu,
cucacuca,
scariola
Terminologia scientifica
rba, Phalaris paradoxa
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
alpiste,
millet long
Inglese
birdseed
Spagnolo
alpiste
Italiano
scagliòla
Tedesco
Kanariengras.