casucótu , nm: casugotu 1 Definitzione
una genia de erba: orchidea aresti; prus che àteru su pl., is casucotus, funt is càrigas, màncias de diferente colore chi si formant in is cambas aparadas meda nudas a su fogu
Sinònimos e contràrios
tubaridúbari
2.
tocat a illichidire, no faet a abbarrare a fàere casu cotu pata a fogu!
Terminologia iscientìfica
rba, Anacamptis longicornu, Dactylorhiza maculata, Anacamptis morio
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
orchis à long éperon,
orchis bouffon
Ingresu
wild orchis,
green-winged orchid
Ispagnolu
especies de orquídeas
Italianu
orchide cornuta,
concòrdia
Tedescu
geflecktes Knabenkraut,
Kleine Knabenkraut.
càvana , nf: càvuna Definitzione
aina segante a punta acancarronada e a màniga longa po dha pigare a duas manos: assimbígiat de fatura a sa pudatza (a màniga curtza, de pigare a una manu)
Sinònimos e contràrios
cana,
cirradroxa,
faltzone,
fústina,
ischirradorza,
luatorja,
orostazu,
rultàglia,
ruvadorja,
urvajola
Maneras de nàrrere
csn:
èssiri fatu a c. = a sa russa, a bistrale, èssere de maneras pagu fines; c. iscollada = nadu de ccn., èssere irreguladu, fàghere sa cosa chentza critériu
Frases
si cantaus in sardu no est isceti po fai festa, ma est po dhis torrai su pani prestau a is óminis de càvuna chi a s'ispanigadroxu movint a su sartu (A.Satta)
Terminologia iscientìfica
ans
Tradutziones
Frantzesu
serpe à manche long
Ingresu
billhook
Ispagnolu
podadera,
hocino
Italianu
rónca,
róncola
Tedescu
Hippe.
iscagliòla, iscagliòra , nf: scagliola Definitzione
elva trigale, una genia de erba chi betant po fàere brovendha de pigiones
Terminologia iscientìfica
rba, Phalaris canariensis
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
millet long
Ingresu
birdseed
Ispagnolu
alpiste
Italianu
scagliòla
Tedescu
Kanariengras.
lóngu , agt, nm Definitzione
nau de cosa, chi misurat meda o fintzes prus de cantu serbit in su sensu de unu filu, de una filada; nau de tempus, chi durat o chi paret meda; nau de animale, su pl. parte de su matzàmene, su fodhale, fintzes totu s'istentina; nau de unu po comente faet, chi est pagu lestru / min. longhitu
Sinònimos e contràrios
| ctr.
crúciu
Maneras de nàrrere
csn:
l. che su mese de maju = chi parit de no acabbai prus; segaresiche curtzos e longos = (nau in cobertantza de s'ómini) segaisindi totu sa natura; andai a l. = tirare a longas, tzirigheltare, istare tropu tempus cun carchi chistione chentza ndhe atuliare; pònnere de l. = a manera de resurtare de su matessi betu sa longària de duas cosas, de su chi si ponet e de su logu inue si ponet e gai; male de su l. = male a istentinas; brodu l. = de pagu sustàssia, isabbisabbi; èssiri longu fuedhendi = istare a illériu nendhe fintzas cosas chi si podent lassare
Frases
s'abe reina est piús longhita ◊ cantu fit longu fit ladu, rutu in terra ◊ ponide su bancu de longu, ca de rugadis no cabet! ◊ no si podet istare a tempos longos ispetendhe! ◊ coitade ca su caminu de fàghere est longu!
Sambenados e Provèrbios
smb:
Longu
Ètimu
ltn.
longus
Tradutziones
Frantzesu
long
Ingresu
long
Ispagnolu
largo
Italianu
lungo
Tedescu
lang.
oróru , avb: aroru Definitzione
acanta a s'oru, in totu su tretu de is oros
Frases
fiu cichendi isparau ororu de cresura ◊ su fogu fuidu s'est frimmu totu ororu de istrada ◊ so andhadu ororu de riu ◊ in cue sas piantas sunt créschidas ororu de sa trempa
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
tout le long de…
Ingresu
along the edge
Ispagnolu
a lo largo
Italianu
lungo i màrgini
Tedescu
die Ränder entlang.
pilíni , nf Definitzione
una genia de erba
Sinònimos e contràrios
acuca,
coiatu,
cucacuca,
scariola
Terminologia iscientìfica
rba, Phalaris paradoxa
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
alpiste,
millet long
Ingresu
birdseed
Ispagnolu
alpiste
Italianu
scagliòla
Tedescu
Kanariengras.