drommída , nf: drumida Definizione
su dormire, nau mescamente de su tanti chi unu abbarrat dormiu
Sinonimi e contrari
sonnighera,
sultu
/
cdh. drummita
Frasi
fia cassidu de su sonnu e mi apo fatu una bella drommida ◊ sa drommida chi si at fatu, no si est abbizadu prus de nudha ◊ sa drommida de su carbonaju!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
somme,
sieste
Inglese
sleep
Spagnolo
dormida
Italiano
dormita
Tedesco
Schlaf.
ghilimàda , nf Definizione
su ghilimare; dormidedha de calecuna iscuta / g. de pasu = iscutighedha de pasu
Sinonimi e contrari
ingalenada,
sultu
Frasi
su note no chinnit ocru: comente intrat essit, dae letu, chene fàchere una ghilimada ◊ sa mama no fachet una ghilimada de pasu ◊ si sunt ammojaos a fàchere una ghilimada: su sonnu de su púliche, ca a pustis de unu pacu ant torrau a atacare a messare! (F.Cambosu)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
petit somme
Inglese
nap
Spagnolo
siesta
Italiano
dormitina,
pìsolo
Tedesco
Nickerchen.
ingalenàda , nf: inghelenada Definizione
su s'ingalenare; dormidedha de pagu contu
Sinonimi e contrari
ghilimada,
ingalinzu,
mélinu 1,
trúturu
/
ttrs. ingarinada
Frasi
fit cassidu de sonnu: comente si est corcadu petzi at fatu s'ingalenada ◊ za bi apo drommidu, ma gai, apenas un'ingalenada
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
petit somme
Inglese
nap
Spagnolo
siesta
Italiano
pìsolo,
assopiménto
Tedesco
Schläfchen,
Einschläferung.
sòma , nf: suma 1,
summa Definizione
misura de 176 litros, cantidade de 150 chilos; fintzes cosa grae meda, chi pigat logu meda, chi faet unu tanti mannu, fintzes tanti mannu de dinare / sa suma de… = bona parte de…
Sinonimi e contrari
raseri
/
subbrossa
Frasi
no as a zúghere una soma de sale, no! ◊ su maridu est andhadu a bèndhere tantas somas de laore ◊ duos si che mànigant paris una soma de sale e chentza si connòschere bene cun bene!
2.
su pagu puru in mesu a tantu tempus faghet suma ◊ su chi no tenit summas de riserva in logu miu fait pagus afàrius
3.
sa suma de is terras innòi funt manixadas (G.Mura)◊ sa suma de sa genti po pràndiri torrat a domu
Cognomi e Proverbi
smb:
Soma, Suma, Sumas
Terminologia scientifica
mds
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
fardeau,
somme
Inglese
burden,
bundle
Spagnolo
carga,
lío
Italiano
fagòtto,
sòma
Tedesco
Bündel,
Last,
altes Hohlmaß.
súma , nf: summa Definizione
s'arresurtau chi essit aciunghendho unu tanti a un'àteru
Sinonimi e contrari
additzione
Frasi
cussa picioca faenno sa ceraca at postu a parte una bella sumigedha
Traduzioni
Francese
somme
Inglese
sum
Spagnolo
suma
Italiano
sómma,
totale
Tedesco
Summe.
surtidédhu , nm Definizione
min. de súrtidu, dormia de pag'ora
Sinonimi e contrari
drommidedha,
surtighedhu
Traduzioni
Francese
petit somme
Inglese
doze
Spagnolo
siesta
Italiano
sonnellino
Tedesco
Schläfchen.
súrtidu , nm Definizione
unu tanti de ora de sonnu / a primu s. = a prima drommida, a primu sonnu
Sinonimi e contrari
drommida,
ghilimada,
sultu*,
trúturu
Frasi
Mauredhu lassat intrai sa noti e a su primu súrtidu, chentza de fai iscidu, si pigat unu sacu e tocat a furai unu sacu de palla
Traduzioni
Francese
somme
Inglese
nap
Spagnolo
cabezadita
Italiano
pisolino
Tedesco
Schläfchen.
tentógliu , nm: tentórgiu,
tentorju,
tentorzu (f.-a)
tintógliu Definizione
prus che àteru, vitellu (ma fintzes àteru animale) de duos a tres annos, bonu de domare
Sinonimi e contrari
nobedhu,
traiscone
/
anníciu,
pudhéricu
Frasi
forte annijat adhae su tentorzu ◊ li aggradaiat a cúrrere a cadhu e pro custu cheriat domare su tentógliu ◊ regollet sa fraschera, sa bértula e si ndhe andhat a cadhu de sa tentorza
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
bouvillon,
taurillon,
bête de somme
Inglese
steer,
young bull
Spagnolo
ternero,
jumento
Italiano
giovènco,
torèllo,
giuménto
Tedesco
junges Rind,
Saumtier.