bànca , nf Definizione
trastu, genia de mobbília po pònnere a papare, po trebballare
Sinonimi e contrari
mesa
Modi di dire
csn:
b. de mortos = sa mesa ue ponent su mortu in crésia; istare a b. parada = a mesa posta, sempri papendi
Frasi
amus a tènnere late e torrare a bídere in banca butirru e casu ◊ sa banca est aparitzada ◊ riet sa banca a sa tiaza noa tota fiores! ◊ in banca no bos manchet pane e binu!
Cognomi e Proverbi
prb:
amigu a banca, frade a bisonzu
Terminologia scientifica
mbl
Traduzioni
Francese
table
Inglese
table
Spagnolo
mesa
Italiano
tàvolo,
tàvola
Tedesco
Tisch.
comodínu , nm: cumodinu Definizione
genia de mobbiledhu chi si ponet apresu a sa cabitzana po dhue arrimare cosa chi podet serbire a sa persona crocada in su letu
Sinonimi e contrari
cdh. cumudinu
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
table de chevet
Inglese
night-table
Spagnolo
mesa de cabecera
Italiano
comodino
Tedesco
Nachttisch.
frebbeúcu , nm: frebbiucu,
friabbucu,
frobbeuca,
frobbiuca,
frobbiucu Definizione
pannighedhu a si frobbire in murros papandho, ma fintzes muncadoredhu po innisire
Sinonimi e contrari
pannighedhu,
telzibbucu,
tiagiola,
tialledha,
tratabbucu
/
mancaloru,
mucadoredhu
Frasi
pro s'ustu fateit aprontare tiazas e frobbeucas de linu
2.
dàemi su frebbeucu a l'ispatare su nasu a su ninnu!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
serviette de table
Inglese
napkin
Spagnolo
servilleta
Italiano
tovagliòlo
Tedesco
Serviette.
mèsa , nf Definizione
mobbília de diferentes formas (cuadrada, longa, tundha) po pònnere a papare, trebballare, fàere pane, fata prus che àteru a tàulas lisas in paris cun bàtoro peis e fintzes calàsciu; fintzes orroca in paris in mare e in oros de mare / min. mesedha, mesigedha; partes de una m.: is peis, is traessas, su pianu; genias de mesa: de suíghere = banchita, mesa bàscia po cariare sa pasta, fàere su pane (ma a logos est arta po suíghere prantaos); de iscriri = iscrivania; po nai sa missa = sa mesa de su Segnore, s'artare
Sinonimi e contrari
banca
Modi di dire
csn:
sètzere in m. = acurtzu a sa mesa pro manigare; apariciai sa m. = pònnere totu s'isterzu pro pònnere a manigare; pesaindi sa m. = collíreche totu dae subra de sa mesa; sas mesas de su carru = sos taulones de su letu de su carru; agatai sa m. scuta = andhare a manigare candho che ant collidu totu e no bi at prus nudha
Frasi
andhant a pràndhere e po fàere bella figura ponent in pitzu de sa mesa is trastos bellos ◊ si un'apena giompet a bavinassa in mesa anzena s'imbutit fin'a s'últimu biraditu (Grolle)◊ isse bículat sempre in mesa anzena ◊ su mortu fut giai in pitzu de sa mesa e is fémminas iant cummenciau s'orrosàriu
Terminologia scientifica
mbl
Etimo
ltn.
me(n)sa
Traduzioni
Francese
table,
planche
Inglese
table
Spagnolo
mesa
Italiano
tàvolo,
tàvola
Tedesco
Tisch.
mesíglia, mesílla, mesíllia , nf: misíglia Definizione
genia de mesa pitichedha, ma a peis artos; si narat fintzes de unu mobbiledhu de aposentu de letu, pianu firmau in su muru cun o chentza isprigu (consola)
Sinonimi e contrari
mesedha,
mesichedha,
mesita
Frasi
fit una mesíglia de castanza ◊ apu lassau su sonetu in pitzu de sa mesíllia ◊ candho fimus in pagos manigaimus in sa mesilla ◊ su fogu in sagristia at abbruxau mesíllias e càscias
Terminologia scientifica
mbl
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
petite table
Inglese
small table
Spagnolo
mesita,
mesilla
Italiano
tavolino
Tedesco
Tischlein.
sabòca , nf, nm: sabocu,
saloca,
saloco,
saluca,
saruca,
sauca Definizione
sale fine a bisura de tzúcuru, o prus fine puru
Sinonimi e contrari
salipa
Frasi
mallai, ferreris, mallai tot'e is centu milla custu mar'e saboca… cantu saboca! (V.Pisanu)◊ a unu chirru dhi at postu pane, una patata ispuligada e chibudha cun saloca ◊ sa saloca la teniat in su corru pro istare in assutu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
sel de table
Inglese
table salt
Spagnolo
sal fina
Italiano
sale da tàvola
Tedesco
Tafelsalz.
salípa , nf Definizione
sale móliu fine fine, che tzúcuru, de pònnere in mesa, saloca, po aciúnghere a ispergiadura a su papare
Sinonimi e contrari
saboca
/
ttrs. saripa
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
sel de table
Inglese
table salt
Spagnolo
sal fina
Italiano
sale da tàvola
Tedesco
Tafelsalz.
tàba , nf: tàbula,
tàlua,
tàua,
tàula,
tàura Definizione
linna de truncu mannu bogada o segada a pígiu grussu parívile, ma fintzes àteru materiale ladu, coment'e tàula (fintzes mesa)
Modi di dire
csn:
tàula imbacada = allachedhada, colembra; t. de is libbrus = pàzine ue si ponet sa lista de sos capítulos, de sos argumentos de su líbberu cun s'indíssiu de sa pàzine ue comintzant; pamentu fatu a tàulas = tauladu; tàula de su benuju = arrodedha 1; tàula de su cherbedhu = s'ossu de su fronti; pònnere a unu in tàulas de letu = fagher rúere a malàidu, fàghereli male de dèpere istare in letu; conca de tàlua = tontu, chi no cumprendhet o no cheret cumprèndhere; tàlua apitzus, tàlua asuta e petza in mesu… = su tostoine; tàula de ortu = iscra; tàula franca = mànigu e allozu chi si daet in donu o a parte dae e in prus de sa paga
Frasi
apu fatu sa barca cun tabas de suerxu ◊ eus fatu un'iscannu de taba
2.
su ditzu narat: Amigu a tàula e frade a bisonzu!
3.
ti ponzo in tàulas de letu, si ti gheto pódhiches! ◊ giamàdemi dutores de profetu a curare sos males chi mi agabbant in tàulas de letu
Cognomi e Proverbi
smb:
Taula
Etimo
ltn.
*taula
Traduzioni
Francese
table,
planche
Inglese
board,
table
Spagnolo
tabla
Italiano
tàvola
Tedesco
Brett,
Tisch.
telzibbúcu , nm: terzebbucu,
totzibbucu Definizione
pannighedhu a si frobbire in murros papandho
Sinonimi e contrari
frebbeucu,
pannighedhu,
tiagiola,
tialledha,
tratabbucu
/
cdh. tuadholu
Etimo
itl.l
terzebuca
Traduzioni
Francese
serviette de table
Inglese
napkin
Spagnolo
servilleta
Italiano
tovagliòlo
Tedesco
Serviette.
tiagiòla , nf: tiajola,
tiallora,
tiaxola,
tiazola,
tibagiola,
tibazola,
tivazola Definizione
tiagedha brodada de orrobba bona chi is féminas ponent in conca a mucadore candho ponent su costúmene; orrugu mannu de orrobba po si frobbire is manos, sa cara, samunandhosi; tiagedha pitica chi si ponet in mesa po si frobbire is murros papandho e tiaxola est su pannitzu po ingòllere a sartu pane e ingaúngiu imbodhigaos impare; in ccn. logu tiazola est sa pedhe chi portant asuta de su tzugu pendhe pendhe boes e bacas / niae a tiaxolas mannas = frocare a tàpiles mannos, a froca lada
Sinonimi e contrari
macadori
/
abbamanu
/
frebbeucu,
pannighedhu,
telzibbucu,
tialledha,
tratabbucu
/
gangule
Frasi
mamma ricamaiat tiazolas
2.
pigaisí tiaxola, furtica, tassa e gortedhu e benei a prandi ◊ poni tialla e tiallora, in mesa!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
linge de bain,
serviette de table
Inglese
napkin,
dryer
Spagnolo
pañuelo,
toalla,
servilleta
Italiano
asciugatóio,
tovagliòlo
Tedesco
Tuch.