alchèrmes , nm Traduzioni
Francese
alkermès
Inglese
alkermes
Spagnolo
alquermes,
licor de mesa
Italiano
alchèrmes
Tedesco
Alkermes.
apariciài , vrb: apariciare,
aparitzare Definizione
pònnere, acostire sa cosa a manera chi bèngiat bene a betu a dha pigare candho e ue serbit, o fintzes su dha fàere, cuncordare a manera chi siat comente serbit; nau de gente, su si cuncordare, bestire, èssere prontos a calecuna cosa / aparitzare sa mesa (pro manigare) = pònnere sos aparitzos, pònniri sa tialla, is pratus, cullieras, tratabbucus, tassas, gortedhus, fruchitas, àcua, binu, pani e àteru
Sinonimi e contrari
abrontai,
allinzare,
ammainare,
ammanitzare,
axilitae,
cuncordai
| ctr.
ispariciai
Frasi
at apariciau durcis sardus e cosa de bufai ◊ cumentzaus a apariciai sa mesa ca est ora de prandi ◊ ant apariciau sa festa po s'intrada de s'obispu ◊ sas nues fint aparitzendhe abbísciu e abbísciu isteit
2.
no ti aparicis ca tanti no ti portu! ◊ so bénnidu aparitzau pro mi chèrrere cunfessare
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
apprêter
Inglese
to prepare
Spagnolo
preparar,
poner la mesa
Italiano
apparecchiare,
approntare
Tedesco
decken,
vorbereiten.
bànca , nf Definizione
trastu, genia de mobbília po pònnere a papare, po trebballare
Sinonimi e contrari
mesa
Modi di dire
csn:
b. de mortos = sa mesa ue ponent su mortu in crésia; istare a b. parada = a mesa posta, sempri papendi
Frasi
amus a tènnere late e torrare a bídere in banca butirru e casu ◊ sa banca est aparitzada ◊ riet sa banca a sa tiaza noa tota fiores! ◊ in banca no bos manchet pane e binu!
Cognomi e Proverbi
prb:
amigu a banca, frade a bisonzu
Terminologia scientifica
mbl
Traduzioni
Francese
table
Inglese
table
Spagnolo
mesa
Italiano
tàvolo,
tàvola
Tedesco
Tisch.
comodínu , nm: cumodinu Definizione
genia de mobbiledhu chi si ponet apresu a sa cabitzana po dhue arrimare cosa chi podet serbire a sa persona crocada in su letu
Sinonimi e contrari
cdh. cumudinu
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
table de chevet
Inglese
night-table
Spagnolo
mesa de cabecera
Italiano
comodino
Tedesco
Nachttisch.
isprodàre , vrb Definizione
illimpiare, allichidire, torrare apostu sa mesa, su logu, arretirare sa cosa
Sinonimi e contrari
ispariciai
| ctr.
apariciai
Frasi
li apo nadu de isprodare sa tàula: annotamala mi at lassadu totu s'isterzu in bàmbinu (G.Ruju)◊ passadu su buldellu, at isprodadu su logu
Traduzioni
Francese
desservir
Inglese
to clear
Spagnolo
quitarlevantar la mesa
Italiano
sparecchiare
Tedesco
abräumen.
mèsa , nf Definizione
mobbília de diferentes formas (cuadrada, longa, tundha) po pònnere a papare, trebballare, fàere pane, fata prus che àteru a tàulas lisas in paris cun bàtoro peis e fintzes calàsciu; fintzes orroca in paris in mare e in oros de mare / min. mesedha, mesigedha; partes de una m.: is peis, is traessas, su pianu; genias de mesa: de suíghere = banchita, mesa bàscia po cariare sa pasta, fàere su pane (ma a logos est arta po suíghere prantaos); de iscriri = iscrivania; po nai sa missa = sa mesa de su Segnore, s'artare
Sinonimi e contrari
banca
Modi di dire
csn:
sètzere in m. = acurtzu a sa mesa pro manigare; apariciai sa m. = pònnere totu s'isterzu pro pònnere a manigare; pesaindi sa m. = collíreche totu dae subra de sa mesa; sas mesas de su carru = sos taulones de su letu de su carru; agatai sa m. scuta = andhare a manigare candho che ant collidu totu e no bi at prus nudha
Frasi
andhant a pràndhere e po fàere bella figura ponent in pitzu de sa mesa is trastos bellos ◊ si un'apena giompet a bavinassa in mesa anzena s'imbutit fin'a s'últimu biraditu (Grolle)◊ isse bículat sempre in mesa anzena ◊ su mortu fut giai in pitzu de sa mesa e is fémminas iant cummenciau s'orrosàriu
Terminologia scientifica
mbl
Etimo
ltn.
me(n)sa
Traduzioni
Francese
table,
planche
Inglese
table
Spagnolo
mesa
Italiano
tàvolo,
tàvola
Tedesco
Tisch.