Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

alchèrmes , nm Tradutziones Frantzesu alkermès Ingresu alkermes Ispagnolu alquermes, licor de mesa Italianu alchèrmes Tedescu Alkermes.

apariciài , vrb: apariciare, aparitzare Definitzione pònnere, acostire sa cosa a manera chi bèngiat bene a betu a dha pigare candho e ue serbit, o fintzes su dha fàere, cuncordare a manera chi siat comente serbit; nau de gente, su si cuncordare, bestire, èssere prontos a calecuna cosa / aparitzare sa mesa (pro manigare) = pònnere sos aparitzos, pònniri sa tialla, is pratus, cullieras, tratabbucus, tassas, gortedhus, fruchitas, àcua, binu, pani e àteru Sinònimos e contràrios abrontai, allinzare, ammainare, ammanitzare, axilitae, cuncordai | ctr. ispariciai Frases at apariciau durcis sardus e cosa de bufai ◊ cumentzaus a apariciai sa mesa ca est ora de prandi ◊ ant apariciau sa festa po s'intrada de s'obispu ◊ sas nues fint aparitzendhe abbísciu e abbísciu isteit 2. no ti aparicis ca tanti no ti portu! ◊ so bénnidu aparitzau pro mi chèrrere cunfessare Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu apprêter Ingresu to prepare Ispagnolu preparar, poner la mesa Italianu apparecchiare, approntare Tedescu decken, vorbereiten.

bànca , nf Definitzione trastu, genia de mobbília po pònnere a papare, po trebballare Sinònimos e contràrios mesa Maneras de nàrrere csn: b. de mortos = sa mesa ue ponent su mortu in crésia; istare a b. parada = a mesa posta, sempri papendi Frases amus a tènnere late e torrare a bídere in banca butirru e casu ◊ sa banca est aparitzada ◊ riet sa banca a sa tiaza noa tota fiores! ◊ in banca no bos manchet pane e binu! Sambenados e Provèrbios prb: amigu a banca, frade a bisonzu Terminologia iscientìfica mbl Tradutziones Frantzesu table Ingresu table Ispagnolu mesa Italianu tàvolo, tàvola Tedescu Tisch.

comodínu , nm: cumodinu Definitzione genia de mobbiledhu chi si ponet apresu a sa cabitzana po dhue arrimare cosa chi podet serbire a sa persona crocada in su letu Sinònimos e contràrios cdh. cumudinu Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu table de chevet Ingresu night-table Ispagnolu mesa de cabecera Italianu comodino Tedescu Nachttisch.

isprodàre , vrb Definitzione illimpiare, allichidire, torrare apostu sa mesa, su logu, arretirare sa cosa Sinònimos e contràrios ispariciai | ctr. apariciai Frases li apo nadu de isprodare sa tàula: annotamala mi at lassadu totu s'isterzu in bàmbinu (G.Ruju)◊ passadu su buldellu, at isprodadu su logu Tradutziones Frantzesu desservir Ingresu to clear Ispagnolu quitarlevantar la mesa Italianu sparecchiare Tedescu abräumen.

mèsa , nf Definitzione mobbília de diferentes formas (cuadrada, longa, tundha) po pònnere a papare, trebballare, fàere pane, fata prus che àteru a tàulas lisas in paris cun bàtoro peis e fintzes calàsciu; fintzes orroca in paris in mare e in oros de mare / min. mesedha, mesigedha; partes de una m.: is peis, is traessas, su pianu; genias de mesa: de suíghere = banchita, mesa bàscia po cariare sa pasta, fàere su pane (ma a logos est arta po suíghere prantaos); de iscriri = iscrivania; po nai sa missa = sa mesa de su Segnore, s'artare Sinònimos e contràrios banca Maneras de nàrrere csn: sètzere in m. = acurtzu a sa mesa pro manigare; apariciai sa m. = pònnere totu s'isterzu pro pònnere a manigare; pesaindi sa m. = collíreche totu dae subra de sa mesa; sas mesas de su carru = sos taulones de su letu de su carru; agatai sa m. scuta = andhare a manigare candho che ant collidu totu e no bi at prus nudha Frases andhant a pràndhere e po fàere bella figura ponent in pitzu de sa mesa is trastos bellos ◊ si un'apena giompet a bavinassa in mesa anzena s'imbutit fin'a s'últimu biraditu (Grolle)◊ isse bículat sempre in mesa anzena ◊ su mortu fut giai in pitzu de sa mesa e is fémminas iant cummenciau s'orrosàriu Terminologia iscientìfica mbl Ètimu ltn. me(n)sa Tradutziones Frantzesu table, planche Ingresu table Ispagnolu mesa Italianu tàvolo, tàvola Tedescu Tisch.

«« Torra a chircare