amàrgu , agt, nm Definizione
sabore malu, coment'e de fele, ma nau prus che àteru de dispraxere, de cosa dolorosa, chi dispraxet o dolet meda
Sinonimi e contrari
maricosu,
rànchidu
/
dolorosu
| ctr.
druce
Frasi
amarga morte at fatu ◊ s'amargu prantu ◊ cun fritzas ses feridu a dogn'iltante, cun amargos suspiros ti sustento!
Terminologia scientifica
sbr
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
amer
Inglese
bitter
Spagnolo
amargo
Italiano
amaro
Tedesco
bitter,
Bittere.
amargurài , vrb Definizione
giare amarguras, dispraxeres mannos
Sinonimi e contrari
agiolvare,
amargai,
cungiolvare,
dispiàchere,
ingiolvare
| ctr.
cuntentai
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
attrister
Inglese
to make bitter
Spagnolo
amargar
Italiano
amareggiare
Tedesco
verbittern.
ammarigosàe, ammarigosài , vrb Definizione
fàghere rànchidu, marigosu
Sinonimi e contrari
amargai,
irranchidare
| ctr.
indrucai,
indruchire
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
rendre amer
Inglese
to make bitter
Spagnolo
volver amargo
Italiano
rèndere amaro
Tedesco
bitter machen.
cungiolvàre , vrb Definizione
giare dispraxere, fàere una cosa marigosa (che giolva)
Sinonimi e contrari
agiolvare,
amargurai,
ingiolvare
Traduzioni
Francese
rendre amer,
attrister
Inglese
to grieve,
to make bitter
Spagnolo
amargar
Italiano
amareggiare
Tedesco
verbittern.
grusàre , vrb: gruxare Definizione
incrubare, fàere abbasciare; serrare, nau prus che àteru de is liagas e feridas; iscorare, dispràxere meda coment'e faendho bregúngia / grusare sas pupias, sas pibiristas = serrai is ogus
Sinonimi e contrari
dòrchere,
imbasciai,
incruai*,
ingruxare,
mugrare,
pinnicai
/
serrai
/
scorai
Frasi
sa fiara si est pesada a cadharida e già grusada ◊ presentendhe unu fiore si gruxant e saludant cun rispetu ◊ piús no gruxet su tuju a su pesante giuale chi li faghet sa carena a un'ancuju! (G.Oggiana)◊ gruxeit ancora de piús s'ischina suta de su tribàgliu
2.
benidindhe che a tandho como puru a grusare sas pibiristas mias cun sa friscione de àteras vias! (G.Ruju)◊ bídere e faedhare ti cheria e grusare cun basos sas feridas!
3.
no agato divagos si no cussos, avilidu e grusadu finas oe ◊ ponides sa betzesa in sacrifítziu grusèndhebbos su coro cun sa mente (A.Dettori)◊ at a finire su disterru chi nos grusat sas dies de sa vida! (P.Mossa)◊ mi so grusendhe cun tantos pensamentos
Traduzioni
Francese
baisser,
mortifier,
attrister
Inglese
to lower,
to make bitter,
to sadden,
to dishearten
Spagnolo
bajar,
cerrarse las heridas,
humillar
Italiano
abbassare,
avvilire,
amareggiare
Tedesco
herunterlassen,
beschämen,
verbittern.
maricósu , agt, nm: marigosu Definizione
nau de cosa de papare, chi tenet sabore rànchiu, chi tenet su sabore de su fele; nau de unu fatu, chi dispraxet, chi faet dispraxere mannu; genia de druche tundhu e laditu, unu pagu a bombè, fatu cun méndhula druche ammesturada cun pagu pagu de méndhula rànchia e po cussu unu pagu marigosu; genia de bufóngiu de sabore unu pagu marigosu / marigosatzu = unu pagu marigosu; marigosu che felenu = rànchidu meda, che fele
Sinonimi e contrari
arrànchidu
/
contomosu
/
amarete
| ctr.
druce
Frasi
est ispudacendi ca portat sa buca marigosa ◊ una cicaredha de cafei marigosu dh'agiudat a iscexiai ◊ sorre mia, istídhios marigosos seo ingurtindho!
2.
iscís cantus làmbrias mi ant fatu marigosu su pani! ◊ su chi ti depu nai est unu paghedhu marigosu
3.
che leo unu pagu de drutzeria: marigosos, pirichitos, guefos, zerminos, bianchedhos…
Cognomi e Proverbi
smb:
Maricosu, Marigosu
Terminologia scientifica
sbr, drc, bfg
Etimo
ltn.
amaricosus
Traduzioni
Francese
amer
Inglese
bitter
Spagnolo
amargo
Italiano
amaro
Tedesco
bitter.
rànchidu , agt: arrànchidu 1,
rànchiu,
ràncidu,
ràndicu Definizione
est su gustu o sabore de su fele e de totu is gustos chi si assimbígiant (es., calidade de méndhula, su corgiolu de s'arenada, e àteru), ma si narat fintzes de cosa chi dolet o dispraxet meda / min. ranchitzu / rànchiu che lua, rànchidu che fele
Sinonimi e contrari
drànchidu,
maricosu,
rantzigosu
/
cdh. ràncicu
/
contomosu
| ctr.
druce
Frasi
tzicória rànchia no ndhe cherent mancu a la bíere: mantiniebbolla! ◊ sos àteros mànnicos lis pariant ràndicos che a su toscu ◊ sos fumajolos catzant nues de fumu rànchidu
2.
dàemi de tue: su "vostè" est rànchidu! ◊ como sas làcrimas aiant su matessi sapore rànchiu de tandho
Terminologia scientifica
sbr
Etimo
ltn.
rancidus
Traduzioni
Francese
amer
Inglese
bitter
Spagnolo
amargo
Italiano
amaro
Tedesco
bitter,
ranzig.