acoiladórgiu , nm: acoliadroxu,
acujadroxu,
acuiladroxu,
aculiadorzu,
aculiadroxu Definizione
logu a crocare prus che àteru de is animales, niu, tana, logu a ue si che arretirant is pudhas, o fintzes àteros animales, po crocare
Sinonimi e contrari
acóbiu,
cabonera,
corcadorju,
cortidórgiu,
crochidógiu,
prudhaxu,
pudhile
Frasi
de cussa mata ndi ant fatu s'acoliadroxu is carrogas
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
tanière,
couche,
poulailler
Inglese
lair,
den,
hen house
Spagnolo
cubil,
cueva,
gallinero
Italiano
covile,
covàccio,
pollàio
Tedesco
Bau,
Nest,
Hühnerstall.
prudhàxu , nm: pudhàgiu,
pudhàgliu,
pudhalzu,
pudhàrgiu,
pudharju,
pudharzu,
pudhaxu Definizione
acorru e aprigu po is pudhas, logu inue crocant is pudhas; chie contivígiat o bendhet pudhas e caboniscos
Sinonimi e contrari
acoiladórgiu,
cabonera,
pudhile
/
pudhaju
Frasi
bi at àpitu mancamentu in su pudhàgliu
2.
nadu mi ant chi como ses pudharzu e chi sas pudhas tuas piús de tres ti faghent os che tundhas de chivarzu!
Etimo
ltn.
pullarium
Traduzioni
Francese
poulailler
Inglese
hen house
Spagnolo
gallinero,
pollera
Italiano
pollàio
Tedesco
Hühnerstall.
púdha , nf Definizione
genia de pigione mannu, grussatzu, a pinnias mannas, pesau meda po sa petza e po is oos (a/c.: a sa sossinca, ma solu su pl., dha faent a mascu: sos pudhos = is/sas pudhas)/ min. pudhichina; su mascu: pudhu, caboni; su minore de naschidórgiu: pudhighinu, pillonedhu (e, si est fémina de calecun'annu, pudhighina, pillonedha); p. matre = sa pudha chi at frochiu; p. putzonata, pillonada = chi portat is pillonedhus, p. frucera
Modi di dire
csn:
sa pudha, pudhighina est bennia in ou = est a tretu de criare, at comintzadu a criare; p. arrufada (cun sa pinnia totu allorigada), cucuruciana (cun tzufu de pinnias in conca), nanita (de ratza minuda), criangiana (chi criat meda), flori de fà (de colore biscacadu, randhinada); brutesa de p. = merda pudhina; p. de mudeju = caboni de murdegu, pudha média, itl. beccàccia; p. mudreghina o de mata = perdixi; p. de santa Lughia = pilloni de santa Luxia, genia de arrúndili; p. càmpina = pidraxu; pudhighina de abba = pudhixedha de àcua ("porzana porzana", itl. voltolino), zenia de pzn. solu in passera in Sardinna; no ischire betare pedra a p. = no èssere bonu a fàghere male, ma fintzas no èssere bonu a nudha; su fizu de sa p. bianca = su ciciu de domu, su fizighedhu prus bene chérfidu, parpadu, e gai (ma nadu fintzas de unu bastus chi siat ma leadu a preferu); àere fintzas late de p. = àere donzi cuntentu, donzi ingúlumu; portai is pudhas a piscai = (nadu de unu) chi cheret fàghere totu isse; fidai is pudhas a margiani = pònnere su grodhe a tentare anzones, lassare cosa in manos de chie si che la furat; tocai is pudhas = compidare sas p. pro ischire si criant; corrovai su cú a is pudhas = chircare tropu cosas, su chi no si depet, unu fàghere de chie no tenet àteru de prus importu; faedhare candho píssiat sa p. = mai, abarrai citius; èssere culu de pudha = culivala, chi iscóviat totu; papai a pudhas = manigare totugantos in su matessi pratu
Frasi
sa pudha criat, cantat, crochit o frucit o tzotzit, bichitat, forrogat o iscarràfiat ◊ sas pudhas sunt criendhe ◊ pisedhos e pudhas imbrutant su logu ◊ duos pudhones no podent istare in mesu a sas pudhas
2.
beni a mamedha tua, frorichedhu meu, pudhichinedha irmarinada!
3.
est girendi che una pudha chi non iscít aundi fai s'ou ◊ tue mudu, faedha candho píssiat sa pudha! ◊ Chírigu no betat pedra a pudha ◊ muzere mia no ischit fàghere nudha, no ischit mancu betare pedra a pudha!
Cognomi e Proverbi
smb:
Pudda
Terminologia scientifica
anall, gallus gallus
Etimo
ltn.
pulla
Traduzioni
Francese
poule
Inglese
hen
Spagnolo
gallina
Italiano
gallina
Tedesco
Henne.
pudhichína , nf: pudhighina,
pudhigina Definizione
min. de pudha: pudha pitica, giòvona
Sinonimi e contrari
gadhina,
pillonedha,
pixona,
pudhasta,
pudhighedha
Traduzioni
Francese
poulette
Inglese
young hen
Spagnolo
gallina joven
Italiano
gallinèlla
Tedesco
kleine Henne,
junge Henne.