abbuligiài 1 , vrb: abbulizare,
abbulurtzare,
abbulunzare,
abbulutzare,
abbulutziare,
abbuluzare,
bolizare Definizione
pònnere bulúgiu, avolotu; murigare e imbrutare, bullugiare, nau pruschetotu foedhandho de abba o cosas deasi, fintzes intrare a s'abba, fichire a modhe, ammesturare apare
Sinonimi e contrari
abbolojare,
abbussiare,
agiotulare 1,
intruai,
istriulare,
sciambullai,
trubulare,
trullare,
trumbugliai
/
abbaunzare,
ammisturai
Modi di dire
csn:
abbulizare faes e basolos = ammisturai totu, fuedhendi, ghetai totu a unu cosas chi no cuncordant apari; abbulizare a ccn. in carchi chistione = betarechelu in mesu de una chistione
2.
su logu fit pàschidu e abbulutzadu
3.
bi fint cudhos chi a sa chistione bi aiant abbulutziatu sa pulítica ◊ su pitzinnu fit a gherra chin d-una espressione abbulutziata che ruvàgliu ◊ fit chin sos pilos totu abbulutziatos ◊ su ricu no si abbulizat cun sos pòveros (P.Casu)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
mélanger,
bouleverser
Inglese
to mix,
to upset
Spagnolo
mezclar,
revolver
Italiano
mescolare,
sconvòlgere
Tedesco
mischen,
durcheinanderwerfen.
ammasturài , vrb: ammesturai,
ammesturare,
ammisturai,
ammostuai,
ammosturai,
ammustuai,
mesturai* Definizione
betare a mesu o pònnere totu a unu cosas diferentes, morigare impare cosas diferentes: si narat fintzes de gente
Sinonimi e contrari
acabuciare,
ammeschiare,
ammesturiciare,
apasai,
misicare
| ctr.
chirrare,
sceberai
Frasi
candho sos fiados si ammisturant sunt malos a irbojare ◊ cussus bivint ammesturaus apari ◊ poita ti ammesturas cun genti fraitza?! ◊ cussus si bollint a solus, no ammasturant! ◊ is fotografias dhas apu ammustuadas ◊ su fumu si est ammasturendi cun s'àiri ◊ seu contràriu a nci ammesturai is féminas in custas cosas!◊ ant ammustuau nuxi noa e nuxi bècia
Traduzioni
Francese
mixtionner
Inglese
to mix
Spagnolo
mezclar
Italiano
misturare,
mescolare,
frammischiare
Tedesco
mischen,
vermischen.
ammeschiàre, ammesciàre , vrb: ammischiare,
ammisciare,
ammissiare,
meschiare* Definizione
betare totu a unu (fintzes su bestiàmene, madriedu cun bagadiu), pònnere totu impare cosas diferentes, murigare apare
Sinonimi e contrari
ammasturai,
ammescurai,
imbesturai,
melciàre,
minai 1
| ctr.
chirrare,
distínghere,
sceberai
Frasi
amigos mios, mai ammeschiedas profumu de Musas chin àteros fragos! (P.Giudice Marras)◊ unu chi aiat iscultadu finas a tandho si ammisceit in s'arrejonu ◊ sas cosas malas si ndhe ammísciant in sas cosas vonas ◊ in custas cosas tue no ti bi amméschies! ◊ sezis ammescendhe totu
Traduzioni
Francese
mélanger
Inglese
to mix
Spagnolo
mezclar
Italiano
mescolare
Tedesco
mischen.
ammesturítzia , nf Sinonimi e contrari
ammesturissu,
ammesturu,
mescra,
mescràntzia,
mestura,
misciaredha
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
mélange
Inglese
mix
Spagnolo
mezcolanza
Italiano
mescolanza
Tedesco
Mischung.
ammisturaméntu , nm Definizione
su ammesturare, su betare totu apare cosas diferentes
Sinonimi e contrari
ammesturadura
| ctr.
separadura
Frasi
cussu sardu paret ammisturamentu de faedhadas diferentes ma lu faedhant própriu gai
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
mélange
Inglese
mix
Spagnolo
mezcla
Italiano
mescolanza,
miscelazióne
Tedesco
Mischung.
impastài, impastàre , vrb Definizione
fàere s'impastu, nau mescamente de sa farra chi si ammesturat cun su frammentu e abba e si aprontat po fàere a pane, o de àteras cosas chi si ammesturant a morigadura cun abba (es. arena, cimentu, crachina, terra)
Sinonimi e contrari
cumassai,
inturtare
2.
cussos sunis bàrbaros impastados a fele
Traduzioni
Francese
pétrir,
mélanger
Inglese
to knead,
to mix
Spagnolo
amasar
Italiano
impastare
Tedesco
kneten,
anrühren.
meschiàre , vrb: ammeschiare,
mesciare,
mescrare,
mesculare,
mischiare,
misciare,
miscrare Definizione
betare totu a unu, pònnere totu impare cosas diferentes, murigare apare, fàere un'ammesturu / èssere a míscia apare = totu a méschiu, betados apare, meschiados de si agatare paris
Sinonimi e contrari
ammasturai,
imbescurai,
imbesturai,
melciare,
minare 1,
misicare
| ctr.
chirrare,
distínghere,
seberare
Frasi
si bi mésciat àtera zente cun s'iscuja de los bídere dae afaca ◊ si vos miscrades chin cussas e issas chin vois andhat male! ◊ fiagos e fiaghedhos si mísciant apare e faghent unu fiagu nou
2.
ti naro chi prima fimus totu a míscia apare zente e animales!
Etimo
itl.
mischiare
Traduzioni
Francese
mélanger,
mêler
Inglese
to mix
Spagnolo
mezclar
Italiano
mescolare,
miscelare
Tedesco
mischen.
morigàu , pps, agt, nm: muricau Definizione
de morigare; su casu chi, comente si murigat su cagiau, calat a fundhu, in s'istrégiu, e apustis si ndhe piscat a is discos /(nau de pegus fémina) morigada in titas = chi portat is titas prenendisí de lati po angiai, o sa fémina acanta a iscendiai
2.
si ponit su morigau in is discus po dhi donai sa forma, fendi su casu
Terminologia scientifica
csu
Traduzioni
Francese
mélangé
Inglese
mixed,
mix
Spagnolo
mezclado
Italiano
mescolato
Tedesco
gemischt,
umgerührt.
pilisàe, pilisàre , vrb: pilissai,
pilissare,
pilisciare,
pilixai,
pilusare Definizione
murigare a pilisu, murigare de mala manera, pònnere a tréulu, in avolotu, istare a su crica crica murigandho e betandho apare totu; nau de persona, pònnere pilisu, in pentzamentu, fàere pèrdere sa trancullidade / pilisàresi a unu = pigare a boghes male arrennegaos
Sinonimi e contrari
chiriolare,
istriulare,
moricare,
trogomingiai,
trumbugliai
| ctr.
assebiai
Frasi
at preparau sos pilisos pro pilisare su late cracau de fàchere a casu ◊ su mare est totu pilisau dae su bentu ◊ a iscutinare s'olia a mazadorza pilisat sas àrbures a tropu ◊ a s'istribitu sa robba si pilisat e si fachet a unu bubburustu ◊ ite nachi li pilisas a cussu minestrone: est bonu totu su chi bi est! ◊ si pilisat su re assirianu contr'a sos fizos de Gerusalè ◊ su bentu forte at pilisadu sas àrbures e ndhe lis at betadu foza e frutu ◊ sos carabbineris ant pilusadu totue a fine a fine, ponindhe totu a bórtulu
2.
fit pilisada dae su nannicadorju de su cabadhu ◊ po su chi mi abarrat de campai no ndi balit sa pena de mi pilisai meda meda! ◊ fia cuntenta fintzas chi no ses ghirau tue a mi pilisare sa conca! ◊ bi at àteras gherras chi pilisant s'esisténtzia
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
mélanger,
bouleverser,
troubler
Inglese
to mix,
to upset
Spagnolo
mezclar,
remover,
revolver
Italiano
mescolare,
sconvòlgere,
turbare
Tedesco
vermengen,
durcheinanderbringen,
durcheinanderwerfen,
verwirren.