corronchínu , nm Definizione
frutuàriu tropu cruo, piticu; su granu de s'avena areste / mele c. = (de corronca) mele de mata, de àrbore, genia de cosa apicigosa, in colore de mele, chi bogant unas cantu matas (es. prunas, ceréxias)
Frasi
sa bruscanalla in chirca de corronchinu est in chirca de li dare s'assangrada, ma no bi la faghent si no est a s'irfidiada
Cognomi e Proverbi
smb:
Corronchinu
Terminologia scientifica
rbr
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
fruits verts,
tavelés et trop petits
Inglese
discarded fruit,
not ripe or too small
Spagnolo
redrojo
Italiano
frutta di scarto,
non ben matura e tròppo pìccola
Tedesco
unreifes und kleines Obst.
fínce, fínces, fíncias , avb, cng: fintas,
fintza,
fintzas,
fintzes Definizione
giaet s'idea de àteru puru, de calecuna cosa in prus / fintzas e = fintzas; fintzas si… = cng. cuncessiva (+ vrb. in forma de s'indicativu), mancari…
Sinonimi e contrari
benas,
fena,
fenta,
fincas,
intas,
peri
/
fentzamentas,
macai
| ctr.
mancu
Frasi
est beninno fintzes a intro de bidha ◊ s'agiudu vrostu mi acumpagnet sèmpere e gai fíncias a sos parentes meos! ◊ fintzas a como no ndhe ischia ◊ tocat a dhi abarrai avatu fintzas a séixi annus ◊ sa broca andhat a funtana fíncias a si segai ◊ is fillas dhas apu mandaras a iscola fíncias a si laureai ◊ s'atra noti custu dolori mi est durau fíncias a s'arbescidórgiu
2.
de cantu est bonu est fintzas macu ◊ femu fintzas po t'iscriri! ◊ si est crocau e fintzas drommiu ◊ cussu piciochedhu abarrat in faci fíncias a is professoris!◊ podis arrespundi fintzas e tui ◊ como cumprenno finces poite dh’at fatu ◊ nci bolint fintzas e leis bonas ◊ andhat bene fintzas a fàghere gai ◊ papau finces su caboni, passant a su tépui
3.
fince chi t’isciàcuas cun sa cixia… prus bella de tui c’est sempri sa pipia!◊ fintzas si est bonu, no lu cherzo! ◊ in sas riuniones isse bi est sempre, fintzas si non bi faedhaiat mai ◊ isse fit cuntentu de lu fàghere fintzas si no ndhe aiat gana ◊ sa bíldia acusara is piciochedhus po dogna cosa e, finces si fut fàua, su babbu dhus iscurera
Etimo
ctl.
fins a, finses a
Traduzioni
Francese
jusque,
aussi,
même
Inglese
also,
too,
even
Spagnolo
hasta,
incluso
Italiano
fino,
anche,
persino
Tedesco
sogar.
péri , avb, cng Definizione
foedhu chi giaet s'idea de àteru puru, de calecuna cosa in prus
Sinonimi e contrari
finces,
puru
/
mancari
Frasi
peri pro custu sufrides ◊ s'arti ciai dha peri tenia, ma cun custa maladia no potzu prus trabballai ◊ in atru mi peri sarbu, ma in fàulas no soi capassu ◊ ses peri mannu, ma pares minore ◊ a issu is brullas dhi peri degiant ◊ che los aiant ispossibios peri de sa volontade
2.
peri si annas tui, noso no annamus! ◊ pro mor'e Deu, dàdemi unu cantu de pane, peri chi siat asseadu o in pipinidas!
Etimo
ltn.
per
Traduzioni
Francese
aussi
Inglese
too,
also
Spagnolo
también
Italiano
pure,
anche
Tedesco
auch.
púru , avb Definizione
foedhu chi giaet s'idea de àteru a prus de calecuna cosa o tanti (ma a bortas si narat coment'e po giare prus fortza): si ponet sèmpere apustis de s'elementu chi modíficat
Sinonimi e contrari
fena,
fenta,
fentzamentas,
finces,
intas,
peri
Modi di dire
csn:
no siat chi…, puru! = de is bortas!… (nau candu no dhoi at própiu nudha de timi); o puru… = o fintzas
Frasi
andhat bene custu e cussu puru ◊ sa língua est una sienda chi depeus intregai a fillus e a nebodis puru ◊ cudha puru est iscòncia… e no mi podit acumpangiai! ◊ cudhu puru, mischinu, ite podet fàghere a sa sola? ◊ no m'iscuncodrist su sànguni, tui puru!
2.
daebbilu su chi cheret, no siat chi s'istrumet, puru!…◊ ita ndi fais de custa cosa? No ti serbat po is fillus, puru!…◊ no siat chi puru li serbat a carchi cosa!…◊ torrabbila custa cosa, no siat chi li serbat, puru!◊ za fit ora de ricuire! Inuve che fis, puru?
Traduzioni
Francese
aussi,
même
Inglese
also,
too
Spagnolo
además,
también
Italiano
pure,
altresì
Tedesco
auch,
außerdem,
sogar.