píchiu , nm Definizione
sonu o cropu, tzochedhu a sa genna po si giare a intèndhere pedindho de intrare a una domo, o de apèrrere; fintzes genia de tocu de campana: po tocare sa missa bàscia si fadiat a p. (din, din, din); in cobertantza, pistighíngiu, pentzamentu
Sinonimi e contrari
tzocu
/
arraolu,
pensamentu
Frasi
in su portali, totu tremi tremi aferrat s'anella e donat unu pichiedhu ◊ lah, cussu est su píchiu de su posteri! ◊ ti apu connotu a su píchiu
3.
custa borta giutzo unu bellu píchiu in conca!
Traduzioni
Francese
action de frapper à la porte
Inglese
knock
Spagnolo
golpe dado al llamar a la puerta
Italiano
bussata
Tedesco
Anklopfen.
piòto, piótu , avb: piutu 2 Definizione
a p., piotu piotu = manera de andhare mautu mautu, abbellu abbellu de no si giare a intèndhere e ne a bíere: a bortas dhu narant fintzes coment'e agt.
Sinonimi e contrari
abbellabbellu,
cucutinu,
piotibioti,
pitoubitou
Frasi
giaja ndi fiat bénnia piotu piotu a s'aposentu po no nd'iscidai su prus pitichedhu ◊ camminandhe a zassos, a piotu a piotu pro no dare carchi istrampada, arrivo a su coile ◊ poto andhare a piutu a piutu
2.
nci fiant essius de sa domixedha citius citius, a passu piotu (R.Spissu)
Traduzioni
Francese
en tapinois
Inglese
squatting
Spagnolo
a la chita callando,
sigiloso
Italiano
quatto
Tedesco
ganz sacht,
leise.
sempreghessèmpre , avb Definizione
belle e aici, mancare deasi
Sinonimi e contrari
bellaggai
Frasi
sos pitzinnos no depent andhare a iscola, cras manzanu, ma sempreghessempre mi ndhe depo pesare chito etotu, deo! ◊ no tent èssere emigrados, ma sempreghessempre fora de domo etotu che istant
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
malgré cela
Inglese
nevertheless
Spagnolo
a pesar de
Italiano
ciononostante
Tedesco
trotzdem.
sortéri 1 , nm Definizione
donniuna de is personas o cosas chi si depent fàere a billetes, a chie (o su chi) essit, a chie tocat
Traduzioni
Francese
personnes ou choses à tirer au sort
Inglese
drawing for (lots)
Spagnolo
lo que va a ser sorteado
Italiano
sorteggiando
Tedesco
durch Los bestimmen.
tadaítu , nm Definizione
sa paga chi si giaet a sa tadàgia
Sinonimi e contrari
tatajiu,
tatalleu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
mois de nourrice
Inglese
wetnurse wages
Spagnolo
sueldo que se da a la nodriza
Italiano
baliàtico
Tedesco
Ammenlohn.
taliòrta , avb Definizione
a bortas, calecuna borta
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
parfois
Inglese
sometimes
Spagnolo
a veces
Italiano
talvòlta
Tedesco
manchmal.
tatalléu , nm Definizione
sa paga chi si giaet a sa dida
Sinonimi e contrari
tadaitu,
tatajiu
Traduzioni
Francese
mois de nourrice
Inglese
wet-nurse's wages
Spagnolo
sueldo que se da a las nodrizas
Italiano
baliàtico
Tedesco
Ammenlohn.
tentadènta , avb Modi di dire
csn:
andai t. = a s'apàrpidu, proendhe a bídere, tochendhe; fai su t. = tantare, chircare de conchinare, èssere a su tanta tanta, coment'e in chirca de fàghere carchi cosa
Traduzioni
Francese
à tâtons
Inglese
gropingly
Spagnolo
a tientas
Italiano
tentóni
Tedesco
tastend.
tipilíre , vrb Definizione
atripare s'unu cun s'àteru, brigandho
Sinonimi e contrari
acanciofai,
aciufai 1,
atzuntzudhare,
incabigliare,
tipiliare,
trifiare
Frasi
si ponzant de acordu o chi si torrent a tipilire o a s'atzutzudhare che pudhas ◊ como no ant botza, sa partia est frimma: si sunt tipilindhe ca nemos cheret andhare a nche batire sa botza
Traduzioni
Francese
en venir aux mains
Inglese
to come to blows
Spagnolo
pelear,
venir a las manos
Italiano
azzuffarsi
Tedesco
sich raufen.
trasinadràsina , avb Definizione
(andhare, pigare o portare t.) tragandho in terra, a tragu
Sinonimi e contrari
trasigadràsiga,
trexinadréxina
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
en se traînant
Inglese
shuffling
Spagnolo
arrastrando,
a rastras
Italiano
strascicóni
Tedesco
schleppend.
trexinadréxina , avb: trisinadrísina Definizione
andhare o leare t. = a tragu, trisinandho in terra, a trisinadura, fintzes a su friga friga
Sinonimi e contrari
trasigadràsiga,
trasinadràsina
Frasi
seu alliscinara e apu fatu totu s'iscala trexinadréxina (S.Murru)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
en se traînant
Inglese
shuffling
Spagnolo
a rastras
Italiano
strascicóni
Tedesco
schleppend.
zacaràre , vrb: giagarare*,
zagarare Definizione
bogare a fora o fàere fuire de mala manera, fuire, pigare a s'ingrundha a cúrrere, a fàere
Sinonimi e contrari
assulurgiare,
giarigare,
ispabuciare,
isvalostiare,
salargiare,
stagiai,
ussiare
| ctr.
asseliai,
batire,
cramare
Frasi
parides timinne e zagaranne feras, totus a boghes postas ◊ si no mi l'agabbas, oe ti zàgaro! ◊ si zàcarant sas pudhas, sos animales fachendhe dannu
Traduzioni
Francese
faire fuir
Inglese
to stir violently
Spagnolo
agitar,
ahuyentar,
echar a correr
Italiano
esagitare,
far scappare
Tedesco
weglaufen lassen.