gràssa 1 , nf Definizione
ludu meda
Sinonimi e contrari
ladrau,
lodu,
modhaca
Frasi
no mi mascant sos vucones chi sa pagura mi abbenenat, acapidaos in sa grassa: chèrgio sa luche larga
Traduzioni
Francese
boue,
crotte
Inglese
mud
Spagnolo
barro,
lodo
Italiano
mòta
Tedesco
Schlamm.
lajóu , nm Definizione
istrégiu de terra
Sinonimi e contrari
terràglia
Traduzioni
Francese
objet,
récipient en terre cuite
Inglese
handmade terracotta
Spagnolo
objeto de barro cocido
Italiano
manufatto di tèrra còtta
Tedesco
Gegestand aus Steingut.
lebbréri , nm, nf: lebbrera,
libbreri Definizione
istrégiu de terra martau po impastare e fàere su pane / min. lebbreritu
Sinonimi e contrari
scifedha,
tavania
Frasi
mamma mi coghet turedhos, de lebbreris de giodhu mi atato ◊ sa betzita lesit unu lebbreri e bi betesit innanti s'abba frita, debustis s'abba calda ◊ aforradu su lebbreri cun su telu e prenadu de farina, s'isolviat su fremmentarzu ◊ cust'ómine acontziat libbreris e gofàinas de terra
Terminologia scientifica
stz
Etimo
ctl.
llibrell
Traduzioni
Francese
bassin,
cuvette
Inglese
basin
Spagnolo
recipiente de barro para amasar
Italiano
bacile,
bacinèlla
Tedesco
Backschüssel.
límmu , nm: limu Definizione
ludu, terrighedha fine comente at pasau abba avolotada calada tragandho su chi at agatau; fintzes narbedha in abba firma / l. de mata = allanadura, zenia de lana o erba chi creschet in sas àrbures mescamente betzas e in umbra
Sinonimi e contrari
limàgiu,
limatzu,
lodu,
olle
/
lipu
2.
sa pica fit guasi bóida, bi aiat prus limu chi no abba
Etimo
ltn.
limus
Traduzioni
Francese
vase,
limon
Inglese
slime
Spagnolo
barro,
lodo
Italiano
limo
Tedesco
Schlick.
lódu , nm: ludru 1,
ludu,
luru,
lutu 1 Definizione
terra modhe modhe, cun abba meda; in cobertantza, innóriu, male chi si narat de s'àteru chentza arrexone
Sinonimi e contrari
ladrau,
lotzo
Modi di dire
csn:
èssere un'ispina sut'a ludu = traitori; bambu che l. = bambu meda; fàghere su caminu a l. = passai fatuvatu in d-unu mòri, in d-unu logu, fai abbitu meda a unu logu, fai una cosa sentz'e si arròsciri; faisí sa buca a l., èssiri buca de l. = fuedhai sentza de fundamentu, nàrrere afaiu; istrichidhu de ludu = istídhiu, pitzigada de ludu chi bolat o brincat; èssere a ludu (nau de sa terra)= portai tropu àcua po dha trabballai
Frasi
si proit fait luru e s'imbrutaus is peis passendi
2.
Pópulu sardu no istes piús mudu, abbóghina, ribbèlladi, protesta, ca tropu ti ant betadu preda e ludu! (L.Marteddu)◊ fatu bos apo su caminu a ludu e chena ndh'àere mai unu favore (G.Soggiu)
3.
buca de luru citirí!
Etimo
spn., ltn.
lutum
Traduzioni
Francese
boue,
fange
Inglese
mud
Spagnolo
barro,
lodo
Italiano
fango
Tedesco
Schlamm.
tertevíllu , nm: testevígliu,
testevixu,
tistivillu,
titivílgiu,
titivillu Definizione
orrughedhu de istrégiu de terra segau (pratu, cícara o àteru), de imbidru o àteru, fintzes de is tempos antigos: a logos fintzes istrégiu bonu, intreu, mescamente su lacu chi si ponet po animales, testu po frores
Sinonimi e contrari
cicílliu,
ciciu,
cínciaru,
testile 1,
tzíntziri,
tzitzília,
zínzaru 1,
zínzili
Modi di dire
csn:
fai a t. a unu = bínchere cun fatzilidade a ccn.; pràngiri is t. = èssiri a surrúngiu, sighire a si dispiàghere in debbadas candho su dannu est fatu
Frasi
segu marighedha e màriga manna e nc'iscavu is tistivillus ◊ in Su Carropu ant agatau ainas de ossidiana, puntas, tistivillus decoraus
2.
in coxina dhoi at unu parastàgiu cun cancu tistivillu apicau
3.
sorrixedha mia a tui ti fait a titivillu!
Terminologia scientifica
opan
Etimo
itl.
stivilli
Traduzioni
Francese
débris,
tesson
Inglese
pottery
Spagnolo
trozos de barro,
barro,
loza
Italiano
còccio
Tedesco
Scherbe.
testíle 1, téstile , nm Definizione
orrughedhu de téula, de istrégiu de terra segau (pratu, cícara o àteru)
Sinonimi e contrari
tabàciu
/
cicílliu,
ciciu,
cínciaru,
tertevillu,
trastighile,
tzíntziri,
tzíntzulu,
zínzaru 1,
zínzili
Etimo
ltn.
*testuile
Traduzioni
Francese
débris,
tesson
Inglese
tilefragment (kitchenware)
Spagnolo
tejoleta,
trozo de barro cocido
Italiano
còccio di tégola,
di stovìglia
Tedesco
Scherbe.