fantàna , nf: funtana,
puntana Definizione
benu de abba chi essit de sa terra, in pitzu, in calecuna atza o trèmene, o fintzes in fossu fundhudu tundhu fatu apostadamente cricandho s'abba e a muru totu a inghíriu (su buidu chi abbarrat si narat incalu); càntaru de abba intubbada in bidha / erba de funtanedhas = folladedha (Glechoma hederacea)
Sinonimi e contrari
antana,
mígia 1,
mitzadroxu,
mitzarxu,
orgale,
orgosa,
muntana
/
pussu
Modi di dire
csn:
sa funtana est faenno = est boghendhe abba, s'abba de sa funtana est currindhe; bogai funtana = fàghere su putu; sa mama de funtana = zenia de fémina fata a pessamentu, a zisa de sa mama de su sole, pro fàghere a timire sos pisedhos; funtana sansa = mígia de àcua minerali; fai una funtanedha in sa farra = fàghere unu fossighedhu pro bi poder betare cosa impastendhe
Frasi
in cuss'ata de roca bi essit una bella funtana de abba ◊ bi at funtanas chi bundhant abba a cora totu s'annu e àteras chi si che sicant in istiu
2.
si nc'est ghetau a funtana ◊ s'àcua dha piscaus de funtana cun sa cracira ◊ cussa teniat gana de istudiai cantu ndi tenia dèu de mi nci ghetai a funtana! ◊ a piciochedhu m'iant portau a bogai funtana in su sartu (F.Secci)
3.
che funtana mi bundhant sos ojos ◊ is làgrimas calant in is trempas che funtanedhas de arriu
Terminologia scientifica
slg.
Etimo
ltn.
fontana
Traduzioni
Francese
source,
fontaine
Inglese
spring,
fountain
Spagnolo
fuente,
manantial (m)
Italiano
sorgènte,
fontana
Tedesco
Quelle,
Brunnen.
fònte , nm, nf: afonti,
fonti Definizione
logu de ue naschit ccn. cosa, ma nau pruschetotu po su lacu inue in crésia si ponet s'abba benedita po batiare is pipios (in custu sensu, fintzes nf.)
2.
su sàbudu santu si benedixit sa fonti batisimali ◊ ti ant batiau in sa fonti
Terminologia scientifica
slg, prdc
Traduzioni
Francese
source
Inglese
source
Spagnolo
fuente
Italiano
fónte
Tedesco
Quelle,
Taufbecken,
Taufstein.
làma , nf, nm: allàmia,
làmia 1,
lamma,
làmmia,
lamu,
liama Definizione
pígiu fine de metallu; istrégiu fatu de materiale deasi (mescamente mannu po late, fintzes po múrghere); istrégiu largu, ladu, a costaos bàscios po còere cosa in su forru; segundhu sa ferramenta, sa parte cun s'atza
Sinonimi e contrari
allàinu,
gliàuna,
lamiera
/
allama,
bote,
bidone,
lamedha,
lammione,
trutera
/
frama 1
Frasi
bai e betindi cussa tassa de liama! ◊ unu bote de làmia li fachiat de fumajolu
2.
mulghiat e garrigaiat su cadhu cun sas lamas de su late ◊ sos pastores beniant a casifítziu cun sas lamas de su late ◊ fuint che canes chi lis ant presu lamas a sa coa ◊ sa zente est lotendhe cun lamos de abba ca su fogu est brujendhe totu
3.
amus fatu deghe lamas de biscotos
Etimo
itl.
lama
Traduzioni
Francese
fer-blanc,
bidon
Inglese
tin,
thin plate
Spagnolo
lámina,
hoja,
hojalata,
fuente
Italiano
latta,
làmina,
téglia
Tedesco
Blech,
Folie,
Backform.
mígia 1 , nf: mintza,
mitza,
miza 2 Definizione
vena de abba chi essit de sa terra, in pitzu, prus che àteru in calecuna atza o trèmene, ma fintzes in logu paris
Sinonimi e contrari
antana,
fantana,
mizotu,
orgale,
orgosa
Frasi
apu agatau una mitza de àcua frisca acanta de un'arroca ingunis ◊ nci at una mígia de àcua sèmpiri calendi, sa chi fíncias a pagu tempus fait serbèt po sa necessirari de sa bidha
Terminologia scientifica
slg
Etimo
ltn.
*mitia
Traduzioni
Francese
source
Inglese
source
Spagnolo
fuente,
manantial
Italiano
sorgènte
Tedesco
Quelle.
trutèra , nf: turtera Definizione
genia de istrégiu po còere turta, o fintzes a costaos bàscios po còere papares (ma mescamente druches) in su forru
Sinonimi e contrari
lama
/
cdh. tultera
Terminologia scientifica
stz
Etimo
spn.
tortera
Traduzioni
Francese
plat à rôti
Inglese
baking-pan
Spagnolo
fuente
Italiano
téglia
Tedesco
Kuchenform.