dechídu, déchidu , agt: déchitu,
dechiu Definizione
bellu, bene fatu de pràghere meda, nau mescamente de sa persona / arrejonare a d. = bene
Sinonimi e contrari
bedhu,
donosu,
galanu
Frasi
de unu lizu dechidu ammiro sas perlas raras: a s'iscanzada de sas laras de sole paret bestidu (A.Dettori)◊ fissa m'istas in ojos che una rosa sa piús frisca, sa piús dechida ◊ cun su coro ti miresi ca fis dechida e donosa ◊ columba mea dechida, parma mea istimada! ◊ Mariànghela est déchida: no ndhe at, de chintu ◊ est una pessone déchita e de remeju
2.
mi rispondhet cun boghe dechida a sa dimandha chi fatu li aia
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
séduisant,
joli
Inglese
charming,
pretty
Spagnolo
atractivo
Italiano
avvenènte,
grazióso
Tedesco
anmutig,
zierlich,
fein,
schön.
dechíle , agt: deghile Definizione
chi deghet, chi istat bene meda, chi est bellu, chi si adatat bene / fatu a deghile = bene meda, perfetu, in sa manera addata
Sinonimi e contrari
addechidu,
addeghíbbile,
déchidu,
dechívile
/
adatu
| ctr.
feu,
légiu
Frasi
fit un'artejanu de bravura nódida, de zéniu deghile ◊ est deghile a sos fizos pro onorare sa mama ◊ apant sos regualdos chi a persones de tanta impoltàntzia sunt deghiles
2.
faedhu deghile li essiat de lara a s'iscanzada (A.Dettori)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
joli,
gracieux
Inglese
pretty,
handsome,
decent
Spagnolo
bonito
Italiano
grazióso,
aggraziato,
decènte,
cònsono
Tedesco
schön,
anmutig,
graziös.
donósu , agt Definizione
chi tenet donos meda, pruschetotu in bellesa
Sinonimi e contrari
déchidu,
galanu
/
cdh. dunosu
Frasi
candho mi as fatu innamorare fist donosa che una fada ◊ sento cantu manna e santa est s'òpera mia úmile e donosa preparendhe a sa vida fatigosa de s'ómine sa débbile pianta (A.Casula)◊ tue in su rampu donosa mustras su tratu galanu ◊ cun su coro ti miresi ca fis dechida e donosa ◊ no pràngiast, maurredhina donosa, po sa malasorti! (E.Spiga)
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
séduisant,
joli
Inglese
pretty
Spagnolo
donoso
Italiano
avvenènte,
grazióso
Tedesco
hübsch.
geniósu , agt: zeniosu Definizione
chi andhat a géniu, chi praghet meda po calecunu bellu donu, bella calidade (su naturale, s'índula)/ èssere geniosu de ccn. = àere géniu pro ccn.
Sinonimi e contrari
garbosu,
grasciosu,
ispàsticu
/
ttrs. giniosu
| ctr.
irgeniadu
Frasi
l'isco chi chie at gràscia est geniosu! (Z.Zazzu)◊ cussas cantones sunt tantu geniosas chi no bei at dinaris chi las paghent ◊ s'ómine cricat de iscusare su naturale de sa picioca, ma orróschiu de is modos pagu geniosos de issa dha frastimat issu puru ◊ cussu calavau, mangallu, pagu geniosu… parit un'ispraberi a olleras!◊ sa magioledha fut lúghida coment'e s'isprigu, maseda, geniosa, e dha boliat a cómpuru gente meda
2.
como su giòvonu est richiamadu, ma candho torrat, chi tue ndhe ses geniosa, torraus paris po sa paràula
Terminologia scientifica
ntl
Etimo
itl.
ingegnoso
Traduzioni
Francese
sympathique,
gracieux,
joli
Inglese
nice,
pretty
Spagnolo
simpático,
bonito,
gracioso
Italiano
simpàtico,
grazióso
Tedesco
sympathisch,
hübsch,
nett,
lieblich.