búldu , agt, nm: burdu Definizione
si narat de gente candho unu est fígiu de àteru babbu, fatu a sa fancedhina, o chi no si connoschet chie est su babbu; si narat de is erbas chi assimbígiant a is erbas bonas a papare ma chi creschent a solas in campu; nau de is muros, chi funt fatos a pedra chentza impastu, a muru sicu / perda burda = foedhandho de pedra metallífera, chi no portat metallu, itl stèrile
Sinonimi e contrari
burdiscu
/
agreste,
arrui 2,
aurdu,
eremidu,
faràstigu,
gurdu
| ctr.
legítimu
/
masedu
Modi di dire
csn:
sonu b. = sonu surdu, de campana iscannia; fizu fatu a burdinu = burdiscu, fatu a sa fancedhina
Frasi
maigantas ndhe amus bidu cun su burditu a pala pianghendhe s'insoro sorte mala ◊ cussa fémina at fatu su burdu: s'ómine l'aiat ingannada ◊ si fatzu unu burdu sendi bagaria at a èssi destinu chi depia passai!
2.
làtia burda ◊ ant serradu su cunzadu a muru burdu
3.
sas campanas tinniant burdas marusini istonadu
Etimo
ltn.
burdus
Traduzioni
Francese
illégitime,
bâtard,
sauvage
Inglese
illegitimate,
bastard,
wild
Spagnolo
ilegítimo,
bastardo,
silvestre
Italiano
spùrio,
bastardo,
selvàtico
Tedesco
unehelich,
Bastard wild,
Wilde.
cicóina , nf: cicória,
gicória,
tzicória* Definizione
genia de erba unu pagu marigosa, de tantas calidades arestes e prantadas apostadamente, bona a insalada crua e cota
Terminologia scientifica
rbz, rbzc
Traduzioni
Francese
chicorée
Inglese
chicory
Spagnolo
achicoria
Italiano
cicòria
Tedesco
wilde Zichorie.
cudúdha , nf Definizione
una calidade de cicória areste, bona de papare (sa chima)
Sinonimi e contrari
chimedha,
cugúdula,
mammaluca 1,
pabantzolu,
sirubabantzolu
Terminologia scientifica
rba, Hyoseris radiata
Traduzioni
Francese
hyoséride rayonnante
Inglese
wild chicory
Spagnolo
estrella
Italiano
trinciatèlla
Tedesco
wilde Zichorie.
duruddúru 1 , nm Definizione
pisu de coloru, de cuadhu
2.
est amargu chei su durudduru
Terminologia scientifica
rba, Vicia benghalensis
Traduzioni
Francese
vesce sauvage
Inglese
kind of vetch
Spagnolo
arveja roja,
veza púrpura
Italiano
véccia selvàtica
Tedesco
eine wilde Wicke.
lànsana, lànsara , nf: làntzana,
làscina,
lassa,
làssana Definizione
est una genia de càule areste, coment'e ambulartza, ma faet prus isvilupu, a fògias prus mannas, e no s'ingollet po papare
Sinonimi e contrari
àntzala,
cabiscu,
caulina,
chimedha,
masaocu,
pirisca
Frasi
in sa luzana cana bi faghet meda sa làscina
Terminologia scientifica
rba, Moricandia arvensis
Etimo
ltn.
lapsana
Traduzioni
Francese
moutarde sauvage (sénevé)
Inglese
mustard
Spagnolo
collejón
Italiano
sènape selvàtica
Tedesco
wilde Senf.
màrmara , nf Definizione
genia de erba a fògias ladas largas, bona fintzes po cura
Sinonimi e contrari
mafra*,
marmarutza,
nabredha,
naibutza,
narba,
palmutza
Frasi
at fatu unu papinu de marmaredha e sèmene de linu, pro su dolore de mata ◊ decotu de abba de màrmara
Terminologia scientifica
rbc, Malva sylvestris
Traduzioni
Francese
mauve
Inglese
mallow
Spagnolo
malva
Italiano
malva selvàtica
Tedesco
Wilde Malve.
nabrèdha , nf: nabrighedha,
narbedha,
narbighedha,
navrighedha,
nerbaghedha,
nerbedha Definizione
genias de erba a fògias ladas largas, bonas fintzes po cura, in su frore sèberant coment'e unu butonedhu bonu a papare chi narant panemundhu, paneoro, panecau, panedha
Sinonimi e contrari
mafra,
màrmara,
marmarutza,
narba,
narbutza,
palmutza
Frasi
sa narbedha a impacus fait a dha pònniri a is guronis ca dhus fait isciopai, ndi essit sa matéria e sanant
Terminologia scientifica
rbc, Malva parviflora, M. sylvestris
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
mauve sauvage
Inglese
mallow
Spagnolo
malvilla menor,
malva
Italiano
malvina,
malva selvàtica
Tedesco
Malve,
wilde Malve.
palmútza , nf: parmúgia,
parmutza,
prammutza Definizione
genias de erba a fògias ladas largas tundhatzas, bonas fintzes po cura, faent una genia de butonedhu bonu a papare chi narant panemundhu, paneoro, panedha / abba de p. = decotu de prammutza
Sinonimi e contrari
mafra,
màrmara,
marmarutza,
nabredha,
narbutza,
narba,
parmaredha
/
cdh. palmúcia
Terminologia scientifica
rbc, Malva parviflora, M. sylvestris
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
mauve sauvage
Inglese
mallow
Spagnolo
malvilla,
malva
Italiano
malvina,
malva selvàtica
Tedesco
wilde Malve.
tzicória , nf: cicóina,
gicória Definizione
genia de erba unu pagu marigosa, de tantas calidades arestes e prantadas, bona a insalada crua e cota
Frasi
sa tzicória, rica de vitaminas e sales minerales, faet pissiare, andhare de corpus, faet bene a sas maladias de su fígadu, a sa diabbeta, faet calare sa glicemia
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
chicorée
Inglese
succory
Spagnolo
achicoria
Italiano
cicòria
Tedesco
wilde Zichorie.