allogàe , vrb: allogai 1, allogare Definizione pònnere, partare a una bandha o logu calecuna cosa a manera de dha lassare a un'àtera borta, a candho serbit o torrat a serbire (o fintzes solu po no dha tènnere a istrobbu) Sinonimi e contrari aggolostire, arremai 1, arremonire, arribbare 1, asserbare, chistie, coltoire, istugiai Frasi toca, allogancedha cuss'ampudha! ◊ allogadindi po pràngiu e po cena de cussa cosa! ◊ sos bratzos si achedhaiant in sos cuarteris de sa roda pustis de los àere allogados in s'ingúpulu Cognomi e Proverbi prb: chini papat e allogat ponit sa mesa duas bortas ◊ chini allogat a cras allogat a canis Traduzioni Francese conserver Inglese to preserve Spagnolo guardar Italiano conservare, riservare Tedesco aufbewahren.

arribbàre 1 , vrb Definizione pònnere a parte ccn. cosa po dha lassare a un'àteru tempus, po dha tènnere chistia Sinonimi e contrari allogae, arremai 1, arremonire, asserbare, chistie, coltoire, golloire Frasi sa mela l'at chérfida arribbare ma si est frazigada ◊ est arribbendhe totu a sa temporada, pro no li mancare sa cosa tandho ◊ arribbadinne a cras de cussa cosa! ◊ su chi aiat téssidu lu teniat arribbadu pro candho si deviat cogiuare Cognomi e Proverbi prb: chie arribbat a cras arribbat a canes Traduzioni Francese garder Inglese to put aside Spagnolo guardar Italiano serbare Tedesco aufbewahren.

coltoíre , vrb: costodire, custodiri, costoire, custodire, custoire Definizione pònnere a parte, chistire sa cosa a manera de dha tènnere e agatare torra, de no si guastare o àteru; partare, pònnere in logu de no si pòdere bíere si no cricandho / giogare a su costoi costoi = a cuare Sinonimi e contrari acastiai, aggolostire, aggordai, allogae, arremai 1, arremonire, asserbare, chistie, cultodiare, golloire, incungiai / cuai | ctr. foliare, frundhire Frasi contat sa zente antiga de sidhados in terra anzena custoidos ◊ sos durches si faghent e costoint a sas festas ◊ sa càriga si costoit dae istiu a zerru ◊ apipiedhare si narat candho si tenet una cosa custodia, istuzada ◊ is piciochedhus custodiant is béstias ◊ est custodia e bèni tenta 2. issa fit costoida apalas e no si bidiat ◊ sos inimicos nostros fint prontos a lu costodire pro s'issàssinu chi nos aviat fatu ◊ pessighit su cumpanzu, li pítzigat banzu e fuit a si costoire Etimo ltn. custodire Traduzioni Francese conserver Inglese to preserve Spagnolo guardar, conservar Italiano conservare, serbare, riservare Tedesco aufbewahren.

cultodiàre , vrb: custodiai, custodiare Definizione castiare a unu o una cosa a manera chi no tèngiat dannu o no nche dha furent Sinonimi e contrari acastiai, aggordai, agguardai, agorrai, coltoire, mirai, miramentare, tentare Frasi dh'ant custoriara bèni custa cosa ◊ si narat chi su corpus de custu santu est custodiau in sa crésia a issu dedicada Traduzioni Francese conserver Inglese to preserve, to govern Spagnolo guardar Italiano conservare, governare Tedesco aufbewahren.

remoníre , vrb: arremonire, remuire, remunire, rimonire, rimunire Definizione pònnere apostu o in assentu sa cosa, su logu; arregòllere, assentare a una parte sa cosa a manera de no èssere in mesu a istrobbu o, foedhandho de gente, istare in domo (o fintzes recuire), lassare su giru, lassare in pàusu is àteros / ind. pres. 1ˆp. sing. remono, remonzo, 2u passau 3ˆp. sing. remunzeit Sinonimi e contrari allichidie, assetiai / acampaniare, acoglire, aconciai, allogae, arratirai, chistie, coltoire, frànghere, incungiai, partare, transiri 1 / contoniai, ghirare, recoire Frasi cheret remonidu su logu ca est totu betadu apare 2. finas cussos de s'opositzione, remonzendhe s'imbídia in cumplimentos e istrintas de manu, l'ant pienu de cunsizos ◊ isse ndh'est remunindhe cada mese de bellos papajolos, trabballandhe! 3. fizu tuo depet abbarrare allargu dae fiza mea, e si issu no si remonit za bi pesso deo a l'adderetare! ◊ tres istajones istas remunidu: essis ebbia in s'istajone bella ◊ ti ses fatu santu eremitanu in calchi gruta bene remonidu? (P.Casu)◊ su trigu ndhe lu messo e lu remonzo ◊ remonie sos canes ca soe ghetandhe a ube sezis bois! ◊ a lu lassas su ballare e ti remunis a domo?! 4. sa zente fit totu remunindhe a bidha su sero ◊ remuindhe ses?! Traduzioni Francese ranger, retirer, conserver Inglese to tidy (up), to keep Spagnolo arreglar, recoger Italiano rassettare, ritirare, conservare Tedesco aufräumen, wegräumen, sich zurückziehen, aufbewahren.

«« Cerca di nuovo