aggordài , vrb: agodrai,
agordai Definizione
abbaidare a unu o una cosa po dha tènnere contu chi no apat dannu, chi no che dha furent / èssi agodrau = acordau, pigau a serbidore, a tzeracu
Sinonimi e contrari
acastiai,
agguardai,
badrare,
chistie,
coltoire,
cultodiare,
tentare
Frasi
est agordendi una bingixedha ◊ su mortu in campusantu dh'at aggordau s'interramortus ◊ mi podit aggordai custu caboni po cantu abarru ascurtendi sa missa? ◊ tocat de aggordai is montis de arena e àterus logus bellus po chi no s'isderruant ◊ a issu dhu ponint po agodrai is brebeis
Etimo
itl.
guardare
Traduzioni
Francese
garder
Inglese
to guard
Spagnolo
guardar
Italiano
custodire
Tedesco
bewachen.
agguardài, agguardiài , vrb: guardai* Definizione
abbaidare a unu o una cosa po dha tènnere contu chi no tèngiat dannu, chi no che dha furent
Sinonimi e contrari
acastiai,
aggordai,
arriguardai,
badrare,
cultodiare,
tentare
Frasi
dhoi at iscroxòrgius chi dhus agguàrdiant is matzamurredhus ◊ cun sa Cruxi, agguardada siat sa buca de mali!
2.
bivaiaus in domixedhas agguardiadas de una mata de figu
Traduzioni
Francese
garder
Inglese
to guard
Spagnolo
guardar
Italiano
custodire
Tedesco
bewachen.
badiàre , vrb: abbadiai*,
baidare,
vadiare Definizione
castiare, girare is ogos po bíere sa cosa, giare atentzione, atèndhere una cosa o a unu; atèndhere a unu, custodiare sa cosa / badhu! = abbàida!, càstia!
Sinonimi e contrari
allutzare,
annotare,
apompiai,
badrare,
cadebai,
castiai,
isperare 1,
labai,
mirai
Frasi
bàdia si potes leare capu de custa cosa! ◊ vàdiat bene vene, si pómpiat a su tziu e torrat a badiare
2.
fipo badiandhe sas crapas ◊ su piciochedhu est badiando su bestiàmine e ligendo! ◊ in cussos chirros b'aiat pastores note e die badiandhe e cuberrandhe sa robba
Traduzioni
Francese
regarder,
garder
Inglese
to guard
Spagnolo
mirar,
guardar
Italiano
guardare,
custodire
Tedesco
ansehen,
anschauen,
bewachen.
mirài , vrb: mirare Definizione
abbaidare po bíere, po giare atentzione e contivigiare, po ammiru e istima, po làstima: s'impr. si narat fintzes coment'e avertimentu / impr.: mih!, millu!; mirare sa conca = labare, castiai is pilus po dhus illimpiai de sa malesa
Sinonimi e contrari
abbadiai,
allutzare,
annotare,
apompiai,
cadebai,
castiai,
labai
/
cultodiare,
tentare
Frasi
mirat sa domo che una mama ◊ e proite mi mirades, ojos chi deo no miro?! (Grolle)◊ bastat chi cussas féminas mi mirent un'istante pro chi mi passent su coro che balla! ◊ si mi bolis domanda, no passis mira mira! ◊ sete cravellos d'oro bi los miro in s'altare adorèndhesi a Deu…◊ pentza a fai bèni e no miris a chini
2.
mira, una cosa ti naro: o triballas comente si tocat, o ti che andhas deretu! ◊ mirai de cust'ómini: a puntu bellu est torrau!…
3.
e cantas boltas bi lu aia nadu: Míradi s'onestade, fizu meu! ◊ cun s'iscusa ca dhi miràt is pipius, si nci est posta meri
Cognomi e Proverbi
prb:
faghe bene e no mires a chie!
Etimo
ltn.
mirare
Traduzioni
Francese
garder,
regarder
Inglese
to guard,
to look at,
to admire
Spagnolo
mirar
Italiano
mirare,
custodire
Tedesco
betrachten,
bewachen.
tentàre , vrb Definizione
giare atentzione, custodiare o portare a càstiu a ccn. o ccn. cosa a manera de no tènnere dannu, de no che dha lassare furare; portare a ogu a ccn. po bíere ite faet, iscocandhodhu / tentare a ccn. che batu a sórighe = iscocare própriu a s'atenta chentza dhu fidare nudha
Sinonimi e contrari
abbillai,
acastiai,
agguardai,
agorrai,
mirai
Frasi
est tentendhe sas aes pro difèndhere su laore ◊ su pastore tentat su masone ◊ tocat a tentare sos sartos pro sos fogos ◊ soe tentandhe a sorre mia malàdia ◊ si tentat sa binza isse no b'intrat unu puzone! ◊ tentàimi Vois in su reposu de istanote e sarvàimi dae cada pregiudísciu ◊ a sa teraca li lassant sos pitzinnos a los tentare ◊ fit tentàndhesi su zuo pro sa fura
2.
tentèndhelu sunt bénnidos a ischire chie fit chi che lis furaiat sa cosa ◊ su batu est sétidu acurtzu a sa linna tentendhe: bi depet àere sórighe
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
garder,
veiller
Inglese
to watch (over),
to guard
Spagnolo
guardar,
custodiar
Italiano
custodire,
sorvegliare,
vigilare
Tedesco
bewachen,
beaufsichtigen.