giòvanu , agt, nm: giòvono,
giòvonu,
giòvunu,
zòbanu Definizione
chi o chie est minore de tempus, no tanti mannu, nau de gente e fintzes de matedu e animales
Sinonimi e contrari
minore,
piciocu,
pisedhu 3
/
cdh. ciòanu
| ctr.
béciu,
becru,
mannu
Frasi
un'ànima no est ne giòvuna e ne bècia ◊ fit sanu e giòvunu in fortzas de istrumpai unu malloru ◊ sa giana prus giòvona at arregalau una launedha a su fradi prus piticu ◊ sa crassi prus giòvona mandada a fai sa guerra festus totus piciochedhus ◊ mama mia, mancai giòvona e forti, fut una fémina fiuda cun duas pipias de pesai
2.
su giòvono fut abbistu ◊ cussu fut su bisu de unu giòvanu ◊ custa est cosa chi poneus in iscritu po dha lassare a is giòvonos
Etimo
itl.
giovano
Traduzioni
Francese
jeune
Inglese
young (man)
Spagnolo
joven
Italiano
gióvane
Tedesco
jung.
noàdile , agt, nm: nobàdile,
novàdile Definizione
nau pruschetotu de is cambos de is matas, chi funt noos, giòvonos, o fintzes de sa mata chi cumènciat a portare frutu; a logos, pigionatzu
Sinonimi e contrari
noale,
nobedhu
/
bullone,
froedha,
irbrossa
| ctr.
becru,
casale
Frasi
nobàdiles froghedhas creschindhe ◊ fruedhas noàdiles no faghent a padente acurtzu a tie!◊ depiant cumbidare in sacrifísciu una cropa de túrturas o de culumbos novàdiles
Etimo
ltn.
*novatilis
Traduzioni
Francese
nouveau
Inglese
spring
Spagnolo
brote
Italiano
novèllo
Tedesco
frisch,
jung,
neu.
noàle , agt: nobale Definizione
chi tenet pagu tempus, chi est nou, chi est essiu o fatu de pagu / binza n. = pàstinu, bíngia noedha; terra n. = chentza prena, mai arada e semenada
Sinonimi e contrari
noàdile,
nobedhu,
nobu 1,
noiciolu,
núvulu
Frasi
brillendhe che cometa in s'oriente, bidas de oro sa tua era noale! ◊ aperide su coro a su bentu de froghedhas nobales!
Cognomi e Proverbi
smb:
Noale
Etimo
ltn.
novalis, -e
Traduzioni
Francese
nouveau
Inglese
new
Spagnolo
recién hecho,
nuevo
Italiano
novèllo
Tedesco
neu,
jung.
nobédhu , agt, nm: noedhu,
noellu,
novedhu,
nubedhu,
nuedhu Definizione
chi est nou, essiu de pagu o fatu a nou; vitellu de unu a tres o bàtoro annos
Sinonimi e contrari
noale,
noàdile,
nobu 1,
noiciolu,
núvulu
| ctr.
béciu
Modi di dire
csn:
bíngia noedha = pàstinu, binza bogada a nou, pastinada de pagos annos; is noedhus (faedhendhe de pische) = muscionalla, pischighedhu de naschidorzu
Frasi
fiat sempri prontu a narri fuedhus pitziosus a is bagadias e a is isposas nuedhas ◊ peri pro custu sufrides sa pena de chie una domo at fabbricadu e dae noedha sorte cumandhadu la lassat pro andhare a terr'anzena (A.Casula)◊ custa bíngia portat sempri frutu meda ca est noedha
2.
a s'arvorinu, candho si nch'est ischidadu, bi mancaiat una cropa de noedhos ◊ nuedhos rudes in tanca ndhe apas unu milione!
Etimo
ltn .
novellus
Traduzioni
Francese
nouveau
Inglese
spring
Spagnolo
recién hecho,
novillo
Italiano
novèllo
Tedesco
neu,
jung,
frisch.
noiciólu , agt: noitolu,
noitzolu,
noitzou Definizione
chi est nou, de pagu tempus, fintzes chi tenet pagu isperimentu
Sinonimi e contrari
noale,
nobedhu,
noíciu,
novatu
/
ttrs. nubitoru
Frasi
at isploradu sa terra noitola ◊ a trabagliare fora est cosa fea: mezus in bidha peldiga noitola ◊ abbojant a piata che a bolu cun tzupedhos, cadreas e banchitas pro intèndhere su fatu noitolu
Etimo
ltn.
novicius
Traduzioni
Francese
nouveau,
novice
Inglese
inexperienced
Spagnolo
novato,
novel
Italiano
novellino,
novìzio
Tedesco
neu,
jung.